Conlationes Patrum (Collationibus)

residua uero duo, id est cenodoxia et superbia sibi quidem similiter illa qua de superioribus uitiis diximus ratione iunguntur, ita ut incrementum prioris ortus efficiatur alterius (cenodoxiae enim exuberantia superbiae fomitem parit), sed ab illis sex prioribus uitiis penitus dissident nec simili cum eis societate foederantur, siquidem non solum nullam ex illis occasionem suae generationis accipiant, sed etiam contrario modo atque ordine suscitentur. nam illis euulsis haec uehementius fruticant et illorum morte uiuacius pullulant atque subcrescunt.

unde etiam diuerso modo ab his duobus uitiis inpugnamur. in unumquodque enim illorum sex uitiorum tunc incidimus, cum a praecedentibus eorum fuerimus elisi, in haec uero duo [*]( 1 habondantia WOPX filargiriam DOPX 2 filargiria 0 PX 3 pollulare D\'W. adque VOP 4 ratione. V 5 cirtamina V1 6 cuiuslibit F1 exarescet WDtO: exarescit VDlPX 8 succisse 0 humores OPX 9 generator V uanae D1 solerti ĮD 10 obduratae VPX 12 ertruenda 0 filargiria DOPX 13 filargiria OPX furnicatio concupisoenda V1 15 dua 0 siquidem 0 simeliter V 17 incrimentum V1 cenodozia 0 18 ex 0 19 diseoedent 0 21 accipiunt et suscitantur 00 adque FP 22 fruticant DOX: fructificant VW1P frutificant W* (23 uiuatiuB VDX pollulant DxWl adque YP 24 diuirso V1 ad Vx 25 unumquemque 0 incedimm D1W1 )

et licet haec quae praediximus octo uitia illa qua conmemorauimus ratione inuicem sibi conexa atque permixta sint, specialius tamen in quattuor coniugationes et copulas diuiduntur. gastrimargiae namque fornicatio peculiari consortio foederatur: fiiargyriae ira, tristitiae Media, cenodoxiae superbia familiariter coDiugatur.

Et ut singillatim nunc de uniuscuiusque uitii generibus disputemus, gastrimargiae genera sunt tria: primum quod ad refectionem perurguet monachum ante horam statutam ac legitimam festinare, secundum quod expletione uentris et quarumlibet escarum uoracitate laetatur, tertium quod accnntiores ac delicatissimos desiderat cibos. quae tria non leni dispendio monachum feriunt, nisi ab omnibus istis pari studio atque obseruantia semet ipsum expedire contenderit. nam quemadmodum absolutio ieiunii ante horam canonicam nullatenus praesumenda est, ita et uentris ingluuies et escarum sumptuosa atque exquisita praeparatio similiter amputanda. ei his enim tribus causis diuersae ac pessimae ualitudines animae procreantur.

nam de prima monasterii odium gignitur atque exinde horror et intolerantia eiusdem concrescit habitaculi, quam sine dubio mox discessio ac fuga uelocissima [*]( 1 pos 0 triumphus VI 2 quemadmodum incremento praecedentium om. V 3 diminutione VD\'W\'X demunitione O1 4 exdudi Pv 5 extenctione F1 6 passionis V marciscent Dl 7 qum] qae 0 qaę P quam D2P2 8 adque VP sunt 0 9 quatuor OX copolas V 11 filargiriae OPX 12 coniugantur D* coniugabo 0 14 disputimus V1 15 perurget D statutam oram 0 hac W(0) 18 delictissimua V1 dilectissimos V7 deligat Dx Px cjbos DPX tertia 0 20 adque VP 21 absulutio V nnllatinns W 23 adque VP est ampnt. 0 24 diuirste V1 26 adque YP 27 discissio V ac] aut OXv subsequaetur Dl subteqaetur V2X: sabseqaitur VIDx WP snbsequentnr 0. ) [*]( 9* )

quod fieri penitas non oportet tribus de causis. primo quia mens monachi semper debet in omni tolerantiae ac parcitatis exercitatione uersari et secundum apostolum discere in quibus est sufficiens esse. nullatenus enim poterit uel occulta uel maiora corporis desideria refrenare, quisque degustatione modicae insuauitatis offensus ne ad momentum quidem delicias gutturis sui ualuerit castigare. secundo quod nonnumquam euenit, ut ad horam desit illa species quae postulatur a nobis et uerecundiam necessitati uel frugalitati suscipientis incutimus, publicantes scilicet paupertatem eius quam soli deo cognitam esse maluerat. tertio quod interdum solet sapor ille quem nos adici poscimus aliis displicere, et inuenimur iniuriam multis, dum nostrae gulae ac desiderio satisfacere cupimus, inrogare. propter quod omnimodis haec in nobis est castiganda libertas.