De consolatione philosophiae

Boethius

Boethius. Anicii Manlii Severini Boethii Philosophiae Consolationis (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 67). Weinberger, Wilhelm, editor. Vienna, Leipzig: Hoelder-Pichler Tempsky, Akademische Verlags Gesellschaft, 1934.

— Num recordaris beatitudinem ipsum esse bonum eoque modo, cum beatitudo petitur, ab omnibus desiderari bonum? — Minime. inquam, recordor, quoniam id memoriae fixum teneo. —

Omnes igitur homines boni pariter ac mali indiscreta intentIone ad bonum pervenire nituntur? — Ita, inquam, consequens est. — Sed certum adeptione boni bonos fieri.

— Certum. — Adipiscuntur igitur boni, quod appetunt? — Sic videtur. - Mali vero si adipiscerentur, quod appetunt.

bonum, mali esse non possent. — Ita est.

— Cum igitur [*]( Tlo sententia P 10 quisqaam Kindtrling 12 quem si )[*](PTL T DKE) [*]( T1 25 memoria Antν.2 (probat Schepss; 28 certum est F2V2 Peip. ) [*]( LXVll. Boetkins, Cons. (Weinberger.) ) [*]( 6 )

82
utrique bonum petant, sed hi quidem adipiscantur, illi vero minime.

num dubium est bonos auidem potentes esse, qui vero mali sint, imbecillos? — Quisquis, inquam, dubitat, nec rerum naturam nec consequentiam potest considerare rationum. —

Rursus, inquit, si duo sint, quibus idem secundum naturam propositum sit, eorumque unus naturali officio id ipsum agat atque perficiat, alter vero naturale illud officium minime amministrare queat, alio vero modo, quam naturae convenit, non quidem impleat propositum suum, sed imitetur implentem, quemnam horum valentiorem esse decernis?

-

Etsi coniecto, inquam, quid velis, planius tamen audire desidero.

— Ambulandi, inauit. motum secundum naturam esse hominibus num negabis? — Minime, inquam. — Eiusque rei pedum officium esse naturale num dubitas?

— Ne hoc quidem, inquam. — Si quis igitur pedibus incedere valens ambulet aliusque, cui hoc naturale pedum desit offi-

cium, manibus nitens ambulare conetur, quis horum iure valentior existimari potest? — Contexe, inquam, cetera;

in naturalis ofticii potens eo, qui idem nequeat, valentior sit, nullus ambigat. - Sed summum bonum, quod aeque malis bonisque propositum boni quidem naturali officio virtutum petunt, mali vero variam per cupiditatem.

quod adipiscendi boni naturale ofiicium non est, idem ipsum conantur adipisci; an tu aliter existimas? — Minime, inquam: nam etiam, quod est consequens, patet. Ex his enim. quae -enim.

honos quidem potentes, malos vero esse necesse est imbecillos. — Recte. inquit, praecurris idque, uti medici sperare solent.

indicium pst erectae iam resistentisque naturae. Sed quoniam te ad intellegendum promptissi- [*](PTLVDKE) [*](3 sunt TPeip. imbecilles PVlK 6 sunt P 12 pleniUJ T1L, cf. supra 73,19 20 quidem PvsD 21 ambigiit L1 ambigit T2L2 Laud E 22 positum P propos. (est) T2 Aur.2 E 23 appetant V* uaria P uaria capiditate Erfurt. 27 esse T2V2 E om. rel., cf.. infra 98, 14. 109,26. Eng.* 28 inbecilles PV2E1 )

83
mum esse conspicio, crebras coacervabo rationes; vide enim, quanta vitiosorum hominum pateat infirmitas, qui ne ad hoc quidem pervenire queunt, ad quod eos naturalis ducit ae paene compellit intentio.

Et quid, si hoc tam magno ac paene invicto praeeuntis naturae desererentur auxilio?

Considera vero, quanta sceleratos homines habeat impotentia. Neque enim levia aut ludicra praemia petunt, quae consequi , atque obtinere non possunt, sed circa ipsam rerum summam verticemque deficiunt nec in eo miseris contingit effectus, quod solum dies noctesque moliuntur; in qua re bonorum vires eminent. Sicut enim eum, qui pedibus incedens a.

d eum locum usque pervenire potuisset, quo nihil ulterius pervium iaceret incessui, ambulandi potentissimum esse censeres, ita eum, qui expetendorum finem, quo nihil ultra est, apprehendit, potentissimum necesse est iudices. Ex quo fit,.

quod huic obiacet, ut idem scelesti, idem viribus omnibus videantur esse deserti.