Epistulae imperatorum pontificum aliorum

GELASIUS EPISCOPUS UNIUERSIS EPISCOPIS PER PICENUM IN DOMINO SALVTEM. Barbaricis hactenus dolebamus incursibus maxime uicinas urbi prouincias et bellorum saeua tempestate uastari, sed quantum inter ipsa recentium calamitatum feruentia pericula comperimus, perniciosiorem diabolus Christianorum mentibus labem quam corporibus hostilis feritas irrogauit. quod malum principaliter illarum regionum respicit sacerdotes, qui tanta segnitia tantaque ministerii dissimulatione suscepti commissarum sibi neglegunt regimen animarum, ut eas etiam ab exiguis quibusque bestiolis lacerari sub conspectibus suis impune patiantur, quin immo subrepentes nequitias confouendo et deprauatoribus adquiescendo fidelium non solum minime retrahant sed ipsi magis praebeant proprio nutrimenta perditionis exemplo.

quid autem tales essent acturi pontifices, si, quod absit, uel aliqua noua pestis et primitus ignorata prorumperet uel ingeniis acrioribus sensibusque uersutis aut aliqua saecularium doctrinarum peritia callidis sacrilega blasphemiarum dicta promerentur, qui tam ueteris erroris detrita commenta tamque maioribus ecclesiarum magistris quam etiam nostra aetate conuicta non recolunt nec refutant atque ab imperitis stultisque prolata non respuunt?

gratias omnipotenti deo, quoniam suorum corda per huiusmodi personas examinat, qui hoc ipsum uirus nesciunt, quod locuntur. nam quid facerent populorum praesules sub astutioribus inimicis, qui se subiciunt libenter indoctis, quando utique, etiamsi tanta erat in rectoribus dominici gregis prorsus [*]( 40. Dat. a. 493 die 1 SOlt. Elid. Car. I1 346; Collect. Coneil; BT 95; Thiel 325; particulas tantum adfert Bar. ad (t. 493 2 INCIPIT PAPE .. PELANAK horeisim V 3 epse uniuerisix epl V 4 (lolebanms V, corr. o2 6 seruentia V, corr. o .7 coperiinus V 8 labe V seritas F. corr. o 10 tantas egnitia V 15 solum (eas) Car. 16 exeplo V aucturi V, corr. 02 18 uel Car.: uel quid V sensibus qui V.corr.o 20 blaspheniarum V, corr. p2 24 deo - agimus/ Car. 26 prae.-uile V, corr. 02 austutioribus V 27 qui o2: que V Qndo V )

oblatus est enim nobis miserabilis senex Seneca nomine, qui non modo totius sit eruditionis alienus sed ipsius quoque intellegentiae communis prorsus extraneus, in Pelagianae uoraginis caeno, sicut de quibusdam in Apocalypsi legimus, uelut una ranarum imprudenter immersus inque illa faece horribiliter uolutatus, nullatenus, inde qualiter emergere posset, inueniens, quia puritatem relinquens catholicae ueritatis, quanto se per lubricum falsitatis conatur adtollere, tanto magis eius lutosis foueis circumclusus obruitur, de illis unus existens, de quibus Petrus dicit apostolus: hi uero uelut inrationabilia pecora naturaliter in captionem et in perniciem in his, quae ignorant, blasphemantes in corruptione sua peribunt recipientes mercedem iniustitiae.

re uera enim sic eius stolidus et obtunsus est animus, ut de his uenenis, quae male hausit et uomuit, nullam rationem uel accipere ualeat omnino uel reddere sed induratus obcaecatione diabolica sibique iam traditus cordis sui funesta sit obstinatione damnatus nihilque supersit ei, nisi ut deus noster, qui dixit, quae hominibus impossibilia uidentur, apud se esse facilia, huiusmodi mentem potenti compunctione transfigat, ut secundum beatum apostolum Paulum resipiscat<a>diaboli laqueis, <a quo) captiuus detinetur sententia diuini diuini.

multa illi, quae de Pelagianis sensibus nec [*]( 7 Apoc. 16, 13 14 Petro II 2, 12 sq. 23 Matth. 19, 26 25 Tim. II 2, 26 ) [*]( 1 hebetcmque ex hebetemqui V 4 facile Bar. 7 pelagiana eUtlra- ginis V 8 apocalipsi V uel ut V 9 orribiliter V 15 captione Iv. corr. Edit. rcg, secundum Vulgatam 17 peribunt Edit. t\'eg. cum Vulgata: et peribunt V percipientes Edit. reg. cum Vulgata 25 a add. o2 secundum Vuhjatam 2h a quo inserui secundum Vulgatam, quibus o2: om. V )

quapropter de innumeris blasphemiarum generibus, quas auctores Pelagianae haeresis ediderunt, tria. quae sibi praecipue hic senex lugendus adsciuit, credidimus non tacenda, ut reserata manifestius panderentur et deo destruente facilius uitarentur euersa. In uteris, inquiunt, matrum opere diuino creantur infantes:

propterea iustum uideri non putant, quod factura dei sine ullis propriis actionibus cuiquam peccato gignatur obstricta, iniustumque deum faciunt, si rei efficiantur antequam nati. hoc uelut acutissimum sui dogmatis exerunt argumentum non aduertentes, quia primi illi parentes generis humani, de nullis utique genitoribus sed de innoxia limi materia procreati et pure atque sincere potenter arte diuina compacti factique ration ales, propria uoluntate seductorem secuti diabolum prauis cupiditatibus per excessum praeuaricationis infecti sunt. in quibus utique humana natura peccauit et humana est facta natura uitiosa, receptrix sine dubio mali, quod ante nescierat, quia a bono rectoque deficiens in affectum mali prauique [*]( 11 cf. Pruu. 18, 3 ) [*]( 1 in somnis Car. contigerant Binius 3 qua eidem V, corr. o2 8 percussus V, corr. o2 ferre V: ferri dubitanter Thiel 9 antique F, corr. Car. 10 intellecta V, correxi 20 sq. iniustum quem V, corr. o 23 aduerentes V, corr. o 29 \\et> receptrix p 30 quia a scripsi: qui a V, quia o, quae a Car. )

tales igitur effecti principes nostrae substantiae semet ipsos passibiles et corruptibiles reddiderunt. in tantum conditionis diuinae dona uiolantes, ut mortis fuerint ultione puniti. hac enim die fuisse mortuos, qua mortales effecti sunt, ambiguum non habetur. proinde quidquid isti genitores de suo germine protulerunt, opus quidem dei est secundum institutionem naturae sed non absque contagio illius mali, quod sua praeuaricatione traxerunt, et utique hoc, id est ipsius mali contagium, certum est opus non esse diuinum.

itaque non ex creatione dei est uitium, quod uoluntario motu natura collegit. sed etiam de uitiata per semet ipsam natura deus institutionem suam quidem suae creationis exsequitur, sed creatio profert uitium, quod non ex institutione creatoris accepit sed quod ipsa per lapsum suae transgressionis adsumpsit. nam si ipsi primi homines ex nullis, ut dictum est, parentibus nati et sine ullo formati contagio per ambitum praesumptionis inlicitae semet ipsos deprauare potuerunt et in opere dei opus diabolicae fraudis annectere, quid mirum, si idem deprauati protulerunt subolem deprauatam?

nonne etiam cum deus utique liberam condiderit humanam sua creatione substantiam, etiam apud humanas tamen leges extrinsecus accedens seruitus naturaliter eam reddit obstrictam et obnoxiam? origine generantur obnoxii et ex conditione seruili gignuntur addicti et nascendo fiunt prius obligati quam geniti. si hoc agitur de rebus extra naturam positis, quanto magis de his prouenire non mirum est, quibus ipsa humana substantia deprauata cognoscitur:, ac per hoc sicut se ipsa humana substantia de institutione sincera actuum reproborum rea fecit uoluntate pollutam, sic edidit subolem atque progeniem naturae suae ex actuum suorum rea uoluntate maculosam, quia huiusmodi genuit prolem, cuiusmodi se ipsa reddidit praeuaricationis excessu, [*](9 id e V: ideni « 10 sq. ex creationo t»2: cxeeratione V 13 suam del. p2 15 labsum V 17 inlicite V 22 accidens V, corr. Car. 24 giguntur V 25 abligati V, corr. o2 )

quemadmodum autem qualitas interior appetendi ualeat inmutare naturam. diuinae lectionis auctoritate firmatur. sic denique pascenti Iacob commissus ille grex ouium subposita canalibus uarietate uirgarum. dum potat, illectus affectionali delectatione concepit, quod non habuit in natura, et inolitum sensibus transfudit in prolem. quod in creatione non sumpsit. quod tunc utique figuraliter gestum et in ecclesiasticis significauit gregibus hoc futurum et Pelagianorum deus praeuidens calumnias ex. citandas fidelibus suis documenti certioris intellegentiam prae. parauit.

docent diuina testimonia et ipsa ecclesiastica sacramenta et ab ipso domino saluatore catholicorum traditio magistrorum humanae generationis decolorata primordia. hinc est. quod clamat propheta: quis gloriabitur castum se habere cor aut mundum esse a peccatis? nec infans, cuius est unius diei uita super terram. hinc est, quod item dicit scriptura: quis potest facere mundum de inmundo conceptum semine? nonne tu, qui solus es? et alibi, quia semen inquit erat maledictum. nec non etiam Dauid propheta testatur: in i niquitatibu s conceptus sum et in delictis peperit me mater mea: et si hoc ille dicit, quis aliter se adserat procreatum? beatus apostolus quoque Paulus adserit:

et nos aliquando eramus natura filii irae sicut et ceteri. de qua ira in euangelio dicit: qui crediderit et baptizatus fuerit, habet uitam aeternam; qui autem non crediderit. iam iudicatus est et ira dei manet super eum, illa utique, qua dictum est: morte morieris. ipse dominus [*]( 4 cf. Gen 30, 37 sqq. 15 Prou. 20. 9; cf. lob 14, 4 (LXXi 16 Iob 14, 5 (LXX) Ii; lob 14,4 20 Sap. 12. 11 21 Psalni. *>u, 7 24 Eph. 2, 3 26 cf. Marc. 16, 16; Ioh. 3, 18 et 36 29 Gen. 2. 17 ) [*]( 4 pascente V, corr. Thiel 5 iacobo V, corr. o 7 naturam F, corr. o1 10 excitandas scripsi: et excitaiulas V 11 doeumti (!) certiores V, correxi: decertationes oa 18 mumiu V 29 de> qua Car. )

cur igitur infans hac sorte concluditur, si nullum habet omnino peccatum magisque uidebitur. quod absit, iniustus deus. si illic infligatur poena, ubi nulla sit culpa? unde cum de propriis actibus nullo reatu teneatur obstrictus, nihil restat, nisi ut sola sit uitiosa natiuitate pollutus, et si non fuerit mysterii Christiani participatione mundatus, ad uitam non potest peruenire perpetuam. hinc est. quod exsufflantur et catechizantur infantes, ut quia in opere dei, quo in auctore suo bene sunt instituti, opus diabolicae malignitatis accessit, eruti de potestate tenebrarum, sicut docet apostolus, ad filii dei sortem purgationemque legitimam transferantur.

nisi autem prima generatio, quam bonam deus instituit, praeuaricatione uenisset in culpam et reprobabilis esset effecta, secunda generatio subroganda non fuerat. propter quod dicit beatus Paulus apostolus: sicut per unum hominem peccatum intrauit in mundum et per peccatum mors, et ita in omnes homines pertransiit, in quo omnes peccauerunt, et paulo post: igitur sicut per unius delictum in omnes homines in condemnationem, sic et per unius iustitiam in omnes homines in iustificationem uitae. sicut autem omnes in condemnationem dicit utique, qui de Adam parente sunt geniti, sic omnes in iustificationem uitae non nisi illos adstruit, [*]( 1 Ioh. 6, 54 16 Col. 1, 13 21 Rom. 5, 12 24 Rom. 5, 18 ) [*]( 3 ipsum V, corr. Thiel secundum Vulgatam (cf. p. 363. 21 et 29) 4 aliquis (corr. ex alicui) o2 14 exsuflantur V catetizantur T", corr. pa ut scripsi: et Vo2 15 quo 02 Thiel: quod V auctores 1". corr. 0 17 filiorum p2 18 transferuntur 02 primo Tr, corr. 02 28 parentaes unigeniti V, corr. 02 29 adstruitur V, corr. p )

innumeris talibus instrumentis haeresis Pelagianae doctrina mortifera et a nostris est conuicta maioribus et nunc eorum copiosa po<te>st eruditione conuinci nec debent simplices animos ista turbare, quibus, quae non intellegunt, secundum ecclesiasticam formam credidisse sufficiet aut, si quis nosse desiderat, interrogare conueniet.

De paruulis autem quod adserit sine sacro baptismate pro solo originali peccato <non> posse damnari, satis impia, satis profana propositio est. quamuis enim recentes ab utero matrum in remissionem peccatorum baptizari nullus Christianus ignorat, quod utique non fallaciter sed ueraciter catholica celebrat ecclesia, ne in sacramentis caelestibus, quod absit, mentita uideatur. proinde quia propria non habeant ulla peccata, constat eis sola prorsus originaria relaxari itaque, quibus etiam solis remissis uitam per baptismum consecuntur aeternam, consequens est, ut solis etiam non remissis ad aeternam uitam peruenire non possint.

unde et dominus, sicut superius diximus, ait, quod utique nisi baptizato non conuenit: qui non manducauerit carnem filii hominis et biberit sanguinem eius, non habebit uitam in semet ipso. sine uita autem esse perpetua quid est, nisi in sempiterna morte constitui? quamuis idem sit 'regnum caelorum\' quod \'aeterna uita\', tamen ut prouidentia dei omnes Pelagianorum nequitias amputaret, non solum dictum est: qui non fuerit renatus ex aqua et spiritu sancto, non intrabit in regnum caelorum, sed etiam pariter dictum est: qui non manducauerit carnem filii hominis et biberit sanguinem eius, non habebit uitam in semet ipso. de uita autem aeterna hoc dictum nullus addubitat, quoniam multi non manducantes hoc sacramentum uitam uideantur habere praesentem.

nihil est ergo, quod dicant, quod non renati [*]( 19 Ioh. 6, 54 25 Ioli. 3, 5 27 Ioh. 6, 54 ) [*]( 3 potest oa: post V 9 non add. o: om. V 15 originalia Car. 32 quod o: qui V )