Epistulae imperatorum pontificum aliorum

Catholic Church. Pope

Catholic Church. Pope. Epistulae imperatorum pontificum aliorum (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 35, Pars 1-2). Günther, Otto, editor. Vienna: Gerold, 1895-1898.

Uenatores bestiarum iracundia non terrentur neque sanguineis earum oculis perturbantur sed potius e diuerso prouocant eas, quia confidunt, cum iacula secum habere noscuntur; et ueritatis indagatores non metuunt regum et principum haeresum iracundias neque inflammantes in subuersionem oculos eorum sed accedunt ad eos fiducialiter, si quo modo possint ex eis cibum deo uenari, cum faciunt furorem cessare eorum, quem habent de mala sententia. hi namque sancto spiritui reluctantur.

hirundo enim dum non praeualet cum hieme consistere, adprehendit ea loca, ubi tranquillus aer est, et pii uiri haereticorum fluctus reicere non ualentes illic confugiunt, ubi fides temperata consistit.

quis est igitur, qui procellas excitauit haeresum ? non tu. qui sollicitasti aures principis innocentis et falsis litteris cor pontificis irrepsisti, id est Acacii, ut ad communionem te susciperet, dicendo \'non mihi fiat ulterius crucem adponere trinitati: praedicabo autem Christum crucifixum. cui enim non uideatur errare sermo imprudentiae? ubi ergo ex hoc declinans remaneam non [*](77. B = Berolin. lat. 79. Huius epistulae, cuius uerba Graeca non sunt seruata, tria frustula (§ 1 Uenatores usque ad § 5 praedicantes, § 6 cur abhorres usque ad consubstantiales. § 19 resipisce usque ad finem) ed. Bar. ad a. 483. 62-64 (— Mansi VII1119). 2 epistola Faustini (cf. ad p. 194,11) Rodonenis B in indice; Flacciani Bar. 4 irrar cundia V terentur V 5 eorum V, corr. Bar. ex aduerso Bar. 6 qui Bar. cum iacula secum scripsi: cum iaculis et cum V, in iaculis quae secum Bar., 〈nec〉 cum iaculis metum Hartel 7 indatores Y, corr. o principium V, corr. o haereticorum Bar 8 iracundias V neque Tr: nec qui o2 inflamant V. corre.ri 9 eorum V: suos Bar. uiriliter Bar. 10 ex is cibu V 11 hi namque V: si quando Bar. 12 reluctatur V, corr. 02 13 conssistere adpendit V tranqillus V 14 reicere scripsi: respicerex V illuc Bar. 15 proccellas V 17 irrepsisti scripsi: eresisti F, erexisti o Bar. 18 snsiperet V 19 apponere o: adponret V 21 impudentiae Bar. ubi Bar.: ut V exoc V susll\'septus V )

207
susceptus a uobis? et ubi sunt uiscera Christi ad Petrum?\'? haec et his similia dicens cum auerteris baculum exactionis, stetisti in proposito tuo uniuersisque distribuis.

etenim cribratus es canonice a praesulibus nostris, id est a principe apostolorum Petro, cui dominus ait: quodcumque ligaueris super terram, erit ligatum et in caelo. et nec hoc meruisti, ut per dignam paenitentiam relaxeris, in temet ipsum statuens, ut perseueres in hac damnatione, sed in hac uita spem habes tantummodo sperare in principibus, ut redeas, ubi digne deiectus es a sancta sede, ideoque perfectius miserabilior es omnibus hominibus tamquam minime desiderium habens ad deum uiuum et eius regni caelorum.

uerumtamen noli puluere frustra dealbari, quia regulariter sacerdotii principatum arripuisti, neque infleris aduersus nos pios et recte praedicantes tamquam ferreus, cum sis felle disruptus, quia licet in hoc nunc usque cohaeretici tui tecum detineantur, sed tamen sicut et tu huic uitae talem memoriam insipientiae reliquerunt, quando per haereses, per quas deuicti estis, nec latere potuistis.

cur itaque abhorres Arrium et putas non ea, quae sunt illius, sapere? ubi apud te consubstantialitas inuenitur, quod apud illum nequaquam suscipitur? dixisti enim \'unum trinitatis reor passibilem sed non patrem nec huius spiritum sed filium huius'>. es factus Arrianae haereseos [*]( 5 Matth. 16, 19 ) [*]( 1 uiscera V: fort. uerba (scil. Jlatth. 18, 22) 2 cum auerteris scripsi: cum auris V, cum audis o2, non audis Bar. uaculum V exaccionis V: exactoris Bar. istetisti V, correxi: institisti Bar. 3 <errores> distribuis Bar. at enim Bar. scribratus V, corr. oa 5 ligaberis V 6 at nec Bar. 7 metuisti Y, corr. 0 9 abes Y, corr. a 10 dmęgne degectu V, corr. a 12 regnum Bar. 13 dealuari V regulanter V, corr. o2: irregulariter Bar. 14 inflens V, corr. 02 uos V, corr. o2 15 felle scripsi: fellis ex folicis corr. V 16 quo heretici V, correri 17 et tu huic uitae talem memoriam insipientiae reliquerunt temptatli: te tu huic uita tatem memoriam insipientiae relique sunt V 19 aborres V 21 quod V: quae Bar. 23 huis V, corr. a es factus scripsi: et factus V, ecce factus es Bar. )

208
a temet ipso conuictus, cum hoc et Arrius dixerat \'quia si passibilis est filius, pater uero non, quomodo consubstantialis?\' noli ergo hunc uerbo respuere et opere honorare, quia non

solum dicta eius loqueris sed etiam ultro transcendis, quia propter hoc uisum est patribus dicere sicut seraphim \'trisagion\', quod confirmat consubstantialitatem, et per hanc uenerandam uocem illius est hactenus increpata blasphemia et ex hoc multi illorum consubstantialitatem eligentes ad nostram ecclesiam concurrerunt.

ubi est ergo apud te consubstantialitas? ecce enim deprauata est a te inlustrium patrum, qui in Nicaea congregati sunt, synodi aduersus Arrium expositio. neque enim ut prudentem sermonem uult interpretare trisagion, sed etiam est ipsius uocem, sicut aspis surda et opturans aures suas, pertimescens tamquam iniquum audiendo.

cui tu nunc aures tuas aperuisti adiciens inmortali mortem crucis. ecce enim ex hoc consentiens tibi est canendo in trisagio (qui crucifixus es propter nos\\ sciens, quia ex hoc ablata est consubstantialitas trinitatis, et probans, quia maior pater est. qui proprio filio non parcens sed pro nobis omnibus tradens eum in mortem.

sed dicis \'quid ergo reprehendis apostolum V absit! sed te reprehendo cum socio tuo Arrio, quia ea, quae bene sunt dicta, adulterastis ignorantes intellectum eorum. quo modo enim quispiam sempiternum uerbum suum morti tradere non pepercit, se ipsum tradidit. \'non autem ita scriptum est!\' absit! haec autem apud uos dicta sunt tamquam non confitentes duplicis naturae esse Christum, eundem passibilem et mortalem ut hominem et eundem [*]( 19 Rom. 8, 32 ) [*]( 1 ipsu V, corr. 0 2 filios T, corr. 0 consubstantias Y, corr. o1 3 hopere V 4 tranacedis V, corr. a 5 aeraphin V 6 anc Ix uenendam V, corr. 02 7 ilius Y exohoc Y, corr. 0 10 industrium V, corrtxi 11 synodi o2: sinodus V 13 est scripsi (cf. Miodonski ad Anonym. adu. aleatores p. 71, 8): et V 15 inmortali ex inmortalem corr. r 16 conscensiens V trisagion V, correxi 18 probans scripsi: probat V 21 vapJo V te o2: et V 22 ingnorantes V 23 earum V, correxi )

209
impassibilem et inexterminabilem sicut deum.

qui etiam non pepercit, ut deus cum proprio patre, suae carni, dicens iniquis \'soluite templum hoc et in tribus diebus resuscitabo illud\' ac si diceret "soluite morte tabernaculum Dauid, quod iam per inoboedientiam cecidit. in quo clementer inhabito, ut illud de morte resuscitem. non enim, sicut uos arbitratis, cogitandum est quoniam crucifixus sum ex uirtute dei, sed ex infirmitate crucifigor. carne enim infirma suspensa clauisque transfixa sed usque ad me non peruenit, quia hoc nequit recipere natura mea. ei autem adpropinquare impossibile est. unde nec mortificatus sum diuino spiritu sed mortificatus carne tamquam meo proprio corpore et hoc meo spiritu uiuificante, quia, quo soluero, et cum eo uiuificabo.

ne igitur ea, quae creatae meae sunt carnis, mihi iungatis nec creaturam aut facturam aut passionem aut mortem uni trinitatis introducatis. quod enim erat. et est et erit. nihil praeter haec uelitis inducere neque diuinitate carnem meam priuetis. sum enim naturaliter eius uerbum. ego donaui ei, quae mea sunt, non transferens in eam, quae mea sunt, secundum naturam sed secundum gratiam; et illa, quae eius sunt, mihi contulit non transponens, quae naturaliter sua sunt, sed ex ea secundum gratiam fieri uolui tamquam ipsa circumamictus animalem hominem.

unde cum sim naturaliter dei filius, confiteor me esse etiam naturaliter hominis filium [*]( 3 Ioh. 2, 19 ) [*]( 4 auernaculum V, correxi G iuabito 1* ressuscitem V 7 arbitramini o1 8 sed ex I incipit rurstts B, cf. paginae 1914, 18 adnotata infinnita V crucis figor B enim om. B 10 nequid VB recipere natura mea I": natura mea suscipere B 11 nec om. B diuino V: sacro B 12 carnes B me opproprio V", corr. o: proprio meo B 13 spiritum B quo soluero scripsi: quos uoluero V, quos uoluere B 14 noc B uigatis ne V 16 trinitati B erat Y: init B 17 uelitis scripsi: uelis V, uel B 18 pribetis V ei.. transferens in om. B 19 eam scripsi: ea VB 20 quea Y 22 ex ea r: cius B secundum supra f1 linea B tamquam circum amictus B 23 natura naturaliter V ) [*]( XXXV. ) [*]( 14 )

210
ideoque Paulus tamquam deum ait me creatorem esse omnium dicens. quia sine principatus siue potestates omnia per ipsum et in ipso creata sunt: tamquam hominem uero edisserens dixit me esse facturam: considerate. inquit, apostolum et pontificem confessionis nostrae Iesum, fidelem existentem factori suo. salua enim in me est utriusque naturae proprietas.

quapropter qui has mihi non seruat sed esse me asserit unius naturae, deum dicit hominem factum ulterius non esse deum, neque increatum neque impassibilem sed passibilem et absolute desolatum me faciunt eorum, quae mea sunt. quapropter et a me inspirati sunt auctores fidei consubstantialem trisagion appellare, quoniam probatio trinitatis est et diuinae ratiocinationis ostensio, Arrii redargutio et Sabellii obstructio; nam qui ab his seducti fuerant, in recta patrum fide sunt instituti.

nunc autem digne damnato Petro orthodoxi arrianizant, Sabelliani constituuntur abnegatores, esse me eiusdem honoris cum patre sed minorem tamquam ab illo subcincti. ut aequaliter mihi non dicatur hymnus in trisagio sed crucis mihi passio copuletur neque in tribus subsistentiis canatur trisagion sed in me solum agatur trinitatis hymnus ex eo. quod me in trisagio isti referunt crucifixum, ne deprehendantur dicere spiritum [*]( 2 Coloss. 1, 16 5 Hebr. 3, 1 sq. ) [*](1 ideoque V: propterea et B 2 qui sine B 3 homi B 4 edisserens om. B inquid B, iniquit V 6 existere B salua Tr: con- stant (sic!) B 7 me B: eo V est om. B qui V: y B 8 sedes se V 9 hominum B non esse ulterius trsp. B alterius r 11 facient V quapropter et a V: propterea ex B inspiriati B 12 uictores B consubstantialiter B apellare V 13 rationationis B, I racionacionis V, correxi 14 redargitio V sabelli B quia B is V 15 fidem B 16 post damnato nescio an e.rciderit Arrio, auctore uel simile quid amanizant V 17 me o5: mei Y, in B patre ras. ex patre V 18 suhcinc cincti V ut om. B 19 trisagion VB, correri copulatur V 20 subsis tiis cantatur trisagio B 21 solo B me F: in me B trisagion V 22 isti om. B referant B depre- hendatur V )

211
sanctum inmortalem propter nos crucifixum.

attamen proposuit et transcendit omnem haeresem Petri mala sententia. quapropter in examinatione omnium facienda Arriani licet frustra excusabunt se, sicut et aliae haereses, dicentes \'domine, tu dixisti quia pater maior me est, sicut et Petrus apostolus docuit dicens: hunc Iesum, quem uos crucifixistis, hunc et Christum et dominum deus fecit. propterea etiam credimus te esse facturam et non consubstantialem patri\'. hic autem, de quo sermo est.

quid excusabit? qua scriptura dicet traditum sibi trisagion crucifixum ? quia enim Esaias ait consubstantialiter in trisagio seraphim trinitatem glorificare, scimus. non enim ait. quia clamauerunt inmortalem patrem, mortalem uero filium\\ sed consubstantialiter \'sanctus sanctus sanctus\'.

num hoc euangelia tradiderunt? sed arguitur ab eis, qui dixerunt: futurum est, ut filius hominis tradatur ad crucifigendum, et: oportetmulta pati filium hominis, et: implebuntur omnia, quae scripta sunt filio hominis, et: tradent eum gentibus et crucifigent eum, <et>: Iuda osculo filium hominis tradis? non haec soli apostoli sed etiam angeli praedicauerunt dicentes:memores estote, quomodo uobis locutus est in Galilaea dicens quia oportet filium hominis multa pati.

haec autem dicenda sunt non tamquam alicubi separetur ab eo diuinitas, sed uobis [*]( 5 Ioh. 14, 28 6 Act. 2. 36 14 Esai. 6, 3 15 Matth. 20, 18 sq 17 Luc. 9, 22 Luc. 18, 31 18 Matth. 20, 19 19 Luc. 22, 48 21 Luc. 24, 6 sq. ) [*](1 adtamen VB proposuit V: transposuit B 2 transedit V subsententia B 3 licet om. Y 5 et om. B 6 docuit V: ostendit B uos om. B crutixistis V 8 etiam credimus te V: te etiam te credimus te B facturum V substancialem V 9 quo scripsi. co Y, om. B quid B: qui V excusanit VB, corr. o1 10 dicat VB corrtxi tibi trisagium V 11 trisagion VB, correxi serafin V\', seraphyn B 15 arguetur V 17 pati om. B 18 cripta V fili B 19 et inserui iudas osculum B 20 tradidit B se V (corr. a) 21 predicarunt B memor V 24 malicubi V separetur o2: separentur V, separaretur B ) [*]( 14* )

212
suadent, quia diuinitas impassibilis inmortalisque permansit seorsum et distincte passiones et mortem reddens propriae carni. unde igitur hoc dogmatizare \'in trisagio crucem\'? num ex patribus? sed etiam ipsi eius accusatores erunt nusquam hoc asserendo. quapropter cum excusationem non habeat, obmutescat!" Unde resipisce;

uigila, ut permaneas in iudicio patrum; scito enim, quia neque reges neque potestates neque principes soluere te poterunt ex aeterno uinculo, nisi conuictus relinquas temporalem dignitatem, sedens tamquam Iob super sordes extra ciuitatem. haec est ad te mea salutatio secundum deum in Christo Iesu circa te et non secundum homines. EXPLICIT EPISTOLA FLACCINI EPISCOPI RODOPAE AD PETRUM AXTI- OCHENHI.