Epistulae imperatorum pontificum aliorum

Catholic Church. Pope

Catholic Church. Pope. Epistulae imperatorum pontificum aliorum (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 35, Pars 1-2). Günther, Otto, editor. Vienna: Gerold, 1895-1898.

Oportet armari militem aduersus hostes et athletam contra resistentes. certamen itaque nostrum non carnale est neque in superficie corporis unctionibus neque uacans quilibet ab hoc certamine diuinitatis praemia possidebit neglegendo fatigationibus certamen adprehendere ueritatis. nam et athleta non coronatur, nisi legitime uicerit, et arma nostra non carnalia sed potentia deo ad destructionem munitionum, cogitationes destruentia et omnem altitudinem eleuatam aduersus scientiam dei.

unde tamquam fratrem in hac commonitione resuscito, quoniam bonum est parere patribus et abnegare propriam nouitatem. pare, karissime, Felicis adhortationibus, [*]( 1 Hebr. 13, 21 12 Timoth. II 2, 5 13 Cor. II 10, 4 sq. ) [*]( 1 ab candalis ab scandalis B cui gloria addidi 3 episcopi asculitani om. B ad eundem Petrum B 4 antiohenum V, anthioc B ) [*](73. B = Berolin. lat. 79. aliam uersionem Latinam edd. Merlin l. c. 3 b, Fronto l. c. 538, Collect. Concil. 6 EPISCOPI AD UNDE. (corr. α) PETRUM ANTIOCHENUK DB EADEM CAUSA V: BPI SICILIAB AD PETRUM ANThio- CENUM QUONIAM NON OPORTBT ADICI IN TRESAGION CRUCE. NB DUO filii inducatur (!) B 9 resistentes in resistentis mutauit V man. 2 (?) interpunctionc post certamen posita nom non carnalem B 10 nequeua ans B ad B cerminae V 11 post fatigationibus repetit neque ua ans B 12 athd letam B 14 deo V: deo sunt B exstructionem V 15 monitiollum B, unicionum V post monit. add. et B cogitacionis dextruentia V 16 elebatam V, eleuatum B 17 undaam quconfratrem B communione B 18 parere ex parare corr. V man. 2 19 paTre V carissime B )

183
[*](ήμω̃ν Φίληϰος. ϕυλάξαι 81 o ϑεὸς tov ϰόσμον aico σϰανδάλων, ψ̔ ἡ δόξα νυ̃ν xai rist ϰαὶ εἰς τοὺς αἰω̃νας trov αἰώνων. ἀμήν. (73.)\'Επιστολὴ \'Ιουστἱνου ἐπισϰόπου Σιϰελίας rpoc τὸν αὐτὸν Ilitpcv ott οὺ δει̃ προσϑήϰηνει̌ναι Iv τψ̃ τρισαγίψ σταυρου̃, ἵνα μὴ δύο εἰσάξη̩ς υίούς. Ast τὸν στρατιώτην ὁπλίζεσϑαι ϰατὰ trov πολεμίωνϰαὶ τὸν ἀϑλητὴν τοι̃ς ἀνϑισταμένοις fj 54 πάλη ἡμω̃νοὐ σαρϰιϰὴ οὺδὲ ἐπιϕανείας σώματος ἀλείμμασιν, οὐδὲ σχολάζων tt; τη̃ς πάλης tu στέϕος; list tţ; ϑεότητος ῥα̩ϑυμήσας tol; ἐπιπλήττουσι μὴ προέσϑαι τη̃ς ἀληϑείας τὴν πάλην ̇ el γὰρ xat ἀϑλη̩̃Į ttc, οὐ στεϕ a- νου̃ται, iav μὴ νομίμως ἀϑλήση̩ ϰαἰ τὰ ὄπλα ἡμω̃ν co σαρϰιϰὰ ἀλλὰ δυνατὰ τψ̃deq> πρὸς ϰαϑαίρεσιν ὀχυρωμάτων, λογισμοὺς ϰαϑαιροῡντα ϰαὶπα̃ν ὕΨωμα ἐπαιρόμενον ϰατὰ τη̃ς γνώσεως τοῡ ϑεοῡ. sto ὡς 2 ὰδελϕὸν διανίστημιιv ύπομνήσει, ott ϰαλὸν to ὑπείϰειν totc παtpaat xat ἀπείπασϑαιοlxetac ϰαινοτομίας ̇ πείϑου Φίληϰος, ἀγαπητὲ, ται̃ς ὑποϑέσεσιν iv τψ̄ μὴ παραϑέσϑαι as ἐν τψ̄ τρισαγίψ ) [*]( 1 ϕυλάξαι scripsi: ϕυλάξει egh, ϕϊλάξει o, ϕυλάξοι a ) [*]( 78. Verba Graeca e codicibus edd. Fronto l. c. 538, Bintus l. c. 777 4 ἰουστιϰηνοῡ agh, ἰουστιϰίνου eo, corr. Fronto Duc. σιϰελλίας eo 6 εἰάξης eo: υ̌ξης agh 8 οὐὄὲ aeogh: fort. οὺδ\' Jv 9 πάλης eo: πλάνης agh 10 στέϕος eo: στίϕος agh ἔξει eo: a$e: gh, om. a rfjj aeo: xata τη̃ς gh ἐρραϑυμήσας aeo, ἐραϑύμησας gh, corr. Fronto Duc. 11 πάλην eo: πλάνην agh ἀϑλη̩̃ τις scripsi: ὰϑλητὴς agh, ὰϑλει̃ (corr. ex ἀλϑει̃ 0 man. 2) τις eo 14 ϰαϑαιρΟῡντες a 17 Φίλιϰος g: ϕιλιϰω̃ς e aeoh 18 παραϑέσϑαι eo: πααϑέσειν gh, παραϑέσ a )
184
ut non adicias in trisagion duos filios; oboedi etiam serafim trinitatem similiter glorificantibus et noli praeter haec in nouitate languere pessima faciendo commenta: crucem itaque huic adiciens hymno caecitas multis effectus es.

cur ergo lumina ignorantium effodis exaltando impetus impiorum, Manichaeum et Ualentinum et Eutychen armando, cum dicis passibilem diuinitatem, magis autem Paulum Samosatenum et Nestorium, quoniam in trinitate quaternitatem addis? quocumque enim modo hunc impium uerteris intellectum, pietatem nequaquam gerit sed multarum haeresum formas ostendit.

Arrius enim minorem dicit filium, similiter Eutyches, eo quod diuinae naturae filii inferat passionem. unde nec consubstantialem dicit filium sicut Eunomius. nam si apud eos pater impassibilis est, filius uero deitate passibilis, quomodo consubstantialis ? Macedonius autem secat a patre sanctum spiritum; adaeque Nestorius diuidit in dualitatem filiorum unum filium et iucundatur, sicut tu ais, dicere in trisagio quaternitatem, crucem impie post confessionem trinitatis adiciens.

quiesce ergo ab hac impietate saeuissima, non adicias scandalo scandalum et non eris causa perditionis simplicium hominum, ne forte pontifex noster Felix secundum canones te condemnet, et nihil tibi proderit dicenti \'ego bene hoc adposui, dum crucifixum in uoce trisagia sum confessus\'. aufer iniquitatem ex orbe terrarum, ne hoc forte uelociter ubique discurrat, quoniam impietas cito suscipitur, quod uero melius est, nequaquam. [*](1 tresagios B obedi etiam B: oboedientiam V serafin Y, seraphyn B 3 commendat B 4 immo B quur B o effodis et B maniclieum VB 6 eutichen B dices B 7 nostorium V 8 trinitatem B quaternitatem in marg. add. V man. 2 ut uidetur addis V; adices B quoquumque V 9 ueteris VB, corr. 0 10 hereseum B 11 simiter V 12 dicit V: esse dicit B 13 aput VB impassibilest V 14 fili B machedomius V 15 atgque B 16 dualitate V iocundatur B 17 tua est B in om. B tresagios B 18 trinitati V 19 scandalo B: ////////////////// (eras. candalus) V 20 non om. B 21 uester B scdm I*: scm B condemnit B 22 prodelerit B 23 tresagia B aufert B urbe B 24 ne V: et B uolociter ubi quae B 25 uerum B )

185
[*]( 86o υἱοὺς ϰαὶ πείθου totq σεραϕὶμ τὴν τριάδα ὡσαύτως δοξολγεῑν xat μὴ jrapa tacita voaetv ϰενοδοξίαν tor) ποιεῑσθαι ϰαϰίστην eicta6<ptatv ataopov τω̣̄ ὕμνω̣̣ προστιθεὶς πηρὸς πολλοῑς γινόμενος. tt ουν διορύττεις ο̌μματα ἰ̕̕̕̕̕̕̕̕̕̕διωτω̄ν ἐπισϰαλίζων ἀσεβω̄ν όρμὰς, Μάνην 3 ϰαὶ Οὐαλεντι̃νον xat Εὐτυχη̃ όπλίζων τοῡ ϕάσϰειν παθητὸν to θεῑον, μη̃λλον Se Παο̄λον tov Σαμοσατέα ϰαὶ Νεστόριον, διότιsv t(j) τρισαγίω̣̕̕̕ προστιθεῑς τετράδα; οτι, w; av περισιραϕη̣̃ς, to ἀσεβὲς νόημα soasSstav ουϰ ε̌χει aXXa πλείστων αίρέσεων δείϰνυσι μορtpic. νΑρειος vap ἐλαττοι̃ τὸν υἱὸν mt Εὐτυχὴς ὁμοίως διὰ to to 4 πάθος παραθέσθαι rjj θεία̩ ϕύσει too υἱοῡ. διὸ ODSS όμοούσιον ϕράσαι av 00; Εὸνόμιος τὸν υίόν et fap δὴ rap1 αὐτοῑς o πατὴο̩ ὰπαθὴς, 6 OtQ; 5e zr θεότητι παθητὸς, πω̄ς όμοούσιος: Μαϰε- δόνιος se τέμνει ἐϰ τοῡ πατρὸς to ἅγιον πνεῡμα ϰαὶ Νεστόριος ὡσαύτως διχάζει el; δυάδα υίω̄ν τὸν ἕνα υἱὸν ϰαὶ ἡδύνεται, 00; ao ἔϕης, ϕάσϰειν ἐν τω̩̃ τρισαγίω̩ τετράδα, σταυρὸν μετὰ το όμο- λογη̄σαι τὴν τριάδα προστιθεὶς ἀσεβω̄ς. παῡσαι cov τὴς τοιαύτης 5 σου ἀσεβοῡς ϕαραγγώσεως, (trj προσθεὶναι tip σϰανδάλω̩ σϰάνδαλον, xat μὴ ἔση̩ αἴτιος ὰπωλείς τω̃ν άπλουστέρων ὰνθρώπων, μἡ πως o zp6s3po; ἡμω̃ν Φίληξ xata too; ϰανἐνας ὰποϕήνηται xata σου, xat οὐδέν as ὠϕελὴσει τὸ λέγειν ,,ἐγὼ εὐχρήστς τοῡτο ἀπετιθέην τοῡ τὸν σταυρωϑέντα εν τω̩̃ τρισαγίω̩ όμολογεῑν. αρον ἀνομίαν εϰ τη̃ς οἰϰουμένης, μή πως τοὺτο τάχος περιπολάση̩, ott to ὰσεβὲς ) [*]( 2 ϰενοδοξίαν eo: ϰενοδοξίας agh; ϰαινοδοξίαν legit tnierpres 4 ὀρύτ- τεις gh 7 προστιϑεὶς a: προστιϑὶς gh, προστίϑης τὴν eo av scripsi ἐάν aeogh 8 εὺσεβείας aeogh, correxi 9 τὸ τὸ eo: ti agh 11 cppcbat av scripai: ϕράσειαν aeo, ϕράση av h, ϕράσει av g (sed st corrj 14 υἱω̃ν eo: om. agh 16 προστιϑὺὼν a 20 ὼϕελήση h ἐπετιϑέμην Fronto Duc. 22 τούτο τάχος eog: to τάχος a, τάχος τοὺτο h ὲπιπολάση̩ eo )
186

sume ergo tamquam fratris tui monitionem et extingue haereticorum fremitum et esto pastor ouium et non lupus. sequere etiam beatissimum Proclum et eius in Campo reuelationem, cum terrores essent, et simpliciter cane trisagion, ut ira cesset, et noli rursus ualidas indignationes erigere. alioquin tu uidebis; fraternitas uero mea innocens erit et ego cum eis et qui mecum sunt scribentes tibi de istis.

muni temet ipsum, karissime, ab scandalis. didicisti ab Esaia dicere: sanctus sanctus sanctus. numquid crucem tibi ait dicere? sed inquis 'tunc filius non erat crucifixus et propterea tunc non est traditum: qui crucifixus es\'. quid ergo? nunc serafim in trisagion adiecerunt \'qui crucifixus es\', quod tu dicis ? et inquis \'non arbitror\', et si nescis. quomodo impie agis? nam et tunc passiones carnis uerbi propheta dixit et hymnum dicendum glorificando trisagion.

uerum tamen quomodo dicis suscipere te Calchedonense concilium et, quemadmodum ipsa tibi tradidit, non glorificas trinitatem sed inoboediens es illi nec metuisti illo dicente \'qui ita non sapit, anathema sit\'? integre glorifica et eris integer: alioquin mala solus exhauries. EXPLICIT EPISTOLA IUSTINI EPISCOPI PROUINCIAE SICIL1AE AD PETBUM ANTI- OCHENUH. [*]( 8 Esai. 6, 3 ) [*]( 1 mnnitionem B heredicorum B 2 et ante esto om. B 4 canet B cessaret B 6 eis V: meis B 7 munites & ipsum carissime B 9 edicere V 10 crucifixum B 11 qui om. B serafin V, seraphyn B 12 tresagion B adgecerunt V dices B .14 post carnis repetit carnes B ymnum B 15 glorificandum tresagion B dices B 16 calcedonensem B queammodum B: quemadmodum quod V ipsa VB oscitantia eius qui uertit pro ipsum 17 gl Jricas B inobediens VB 18 mte greB: nnre V 19 exauries VB 20 SICILIA. PROUINTIę trsp. B omissis reliquis )

187
[*](ῥά̩διον δπϰτιτὸν, to δὲ α̌μεινον ου̌. δέξαι ου̌ν ax; ἀδελϕοῡ σου 6 παραίνεσιν xat apsoov to ϕρύαγμα τω̄ν αί́ρετιϰω̃ν ϰαὶ γενοῡ ποιμὴν τω̄ν προβάτων xal 06 λύϰος xai τω̩̄ μαϰαρίω̩ Πρόϰλω̩ ἀϰόλουϑος γενου̃ xat τη̩̃ αὐτοῡ ev ty Κάμπω̩ ἀποϰαλύψει ϕόβων Svtwv Xttw; ϕάσϰειν tu τρισάγιον etc παῡσιν ὀργη̄ς xat μὴ ἐγε\'ρειν Itt ϑυμὸν ἰσχυρόν ̇ ει̇ δὲ μὴ, ο̌ψει σύ ̇ ri ss ἀδελϕότης μου adwo; ε̌σται ϰἀγὼ μετ\' αὐτω̄ν ϰαὶ ot aóv ἐμοὶ γράψαντές σοι περὶ τούτων. ϕρούρει σεαυτὸν, 7 ἀγαπητὲ, ἀπὸ twv σϰανδάλων. ε̌μαϑες ἀπὸ toO \'Ησαι̂ου ,,ἅγιος aftog ἅγιος\'\' λέγειν. μὴ σταυρὸν ε̌ϕη aot λέγειν; ἀλλὰ ϕὴ̩ς ,,τότε 0 υίὸς οὐϰ ἐσταυρώϑη ϰαὶ sta του̃το 06 παρέδωϰε tots to σταυρω- ϑείς ̒ ̒. tC ούν; νῡν τὰ σεραϕὶμ Iv τψ̃ τρισαγίψ προσέϑηϰαν τὸν σταυρὸν, ο̃τι σὺ λέγεις; %at ϕὴ̩ς ϰαὶ si οὐϰ οἰδας, πω̃ς ὰσεβει̃ς; ϰαὶ γὰρ ϰαὶ τύτε ε̌ϕη τὰ πάϑη τη̃ς σαρϰὸς τοῡ λόγου Ó προϕήτης ϰαὶ ὑμνολογει̃ σεμνω̃ς to τρισάγιον. πλὴν πω̃ς 8 SS xx: λέγεις δεδέχϑαι τὴν ev Χαλϰηδόνι σύνοδον xal, w; αὐτὴ παραδίδωσι, σὺ 00 δοξολογεῑς to τρισάγιον ἀλλ\' ἀπειϑεῑς ϰἀϰείνη̩ ϰαὶ οὐϰ ἐϕοβήϑης λεγούσς αὐτη̃; „ὁ μὴ ϕρονω̃ν οὕτως ὰνάϑεμα ἔστω\'\'; ὑγιω̃ς δοξολόγει ϰαὶ ύγιὴς ἔση̩ ̇ εἰ 84 μή 1S, μὐνος ἀντλή- σεις ta ϰαϰά. ) [*]( 1 ρ́άδιον eo: pdov agh 3 ϰαὶ οὺ gh: 00 a, μὴ eo 4 γενοῡ agh: om. eo fort. 〈τοῡ〉 λιτω̃ς 6 ή δὲ agh: rt eo 7 αὺτη̃ς h 9 λέγειν om. 0, add. man. 2 ϕησὶ aeogh, correxi Ó aeo: om. gh 12 tprpl(v) aeogh, correxi οὶμαι aeoghJ num uetus corruptela pro o!sa? st aeo: om. gh 14 ὑμνολογει̃ν legit interpres, fortasse rectius σεμνω̃ς agh: σαϕω̃ς eo (ύμνολογει̃σα ϕω̄ς 0) J5 δὲ agh: om. eo; fort. δὴ 16 ἀλλὰ πείϑεις gh ϰἀϰείνη aeo: ϰἀϰείνην gh 19 ta om. a ϰαϰά σου h )
188