Epistulae imperatorum pontificum aliorum

Posteaquam a nobis Caelestius presbyter auditus est et, quid de fide sentiret, euidenter expressit eademque, quae in libello contulerat, repetitis crebro professionibus roborauit (de cuius nomine plenius ad dilectionem uestram scripta direximus): ecce epistolam Hierosolymitani episcopi Prayli, qui in locum quondam sancti lohannis episcopus est ordinatus, accepimus.

qui causae Pelagi enixius adstipulator interuenit. litteras quoque suas idem Pelagius purgationem tenentes abundantissimas misit, quibus et professionis suae fidem, quid sequeretur quidue damnaret, sine aliquo fuco, ut cessarent totius interpretationis insidiae, cumulauit.

harum recitatio publica fuit: omnia quidem paria et eodem sensu sententiisque formata, quae Caelestius ante protulerat, continebant. utinam ullus uestrum, dilectissimi fratres, recitationi litterarum interesse potuisset! quod sanctorum uirorum, qui aderant, gaudium fuit? quae admiratio singulorum? uix fletu quidam et lacrimis temperabant tales etiam absolutae fidei infamari potuisse. estne ullus locus, in quo dei gratia uel adiutorium praetermissum sit? quod quisquis potest praeter eandem uel mente concipere, ne ille illi se poenae sententiaeque subiecit, quae de sancto spiritu lata est, quod neque hic neque in futuro uenia uel remissione donetur?

uideo et hunc Pelagium Herote et [*]( 26 cf. Matth. 12, 32 ) [*]( 1 FI CST V; conss. add o (II Conss. Garn.) ) [*]( 46. Dat. a. 417 die 21 Sept. Edd. Bar. ad a. 417, 25; GaNltrius l. c. I 203; Collect. Concil; Coust. 949. 7 eademque quae Garn.: eadem quoque V 10 eplft hierosolimitani V 10 proeli V, Praylii Bar. 12 qua Garn. causa V, corr. Bar. adistipulator V 13 abundantissimus V, correxi: abandantissime edd. 14 A inse qretur V, corr. Bar.: quid insequeretur p 21 fleta V, corr. p 25 penf V )

uetus Lazaro consuetudo est innocentiam criminandi: per multa concilia in sanctum Brictium, coepiscopum nostrum Turonicae ciuitatis, diabolicus accusator inuentus est; a Proculo Massiliensi in synodo Taurini oppidi sententiam calumniatoris excepit. ab eodem Proculo fit post multos annos sacerdos tyrannici iudicii: defensore ciuitatis Aquensium, cum contrairet, adflicto in ipsum penetrale et sacerdotale solium sanguine innocentis paene respersum inrupit stetitque in eo hactenus umbra sacerdotii, donec tyranno imago staret imperii. quo loco post internecionem patroni sponte se exuit et propria cessione damnauit.

de Herote uero similia omnia: idem tyrannus patronus, caedes. turbae. presbyterorum contradicentium uincla atque custodiae et totius ciuitatis addictio, similis paenitentia de abdicatione sacerdotii. mirum est, si isti laicum uirum ad bonam frugem longa erga deum seruitute nitentem falsis litteris percellere uoluerunt, qui in fratres et coepiscopos tanta machinati sunt, qui tot tempestates ecclesiae reddiderunt?

non decet episcopalem auctoritatem et praecipue prudentiam uestram ad leuium susurronum scripta pendere. ecce Pelagius Caelestiusque apostolicae sedi in litteris suis et confessionibus praesto sunt: ubi Heros, ubi Lazarus, erubescenda factis et tot damnationibus nomina? ubi illi adulescentes, [*]( ,3 itac:nc\', Garn. honi V: horum edd. 6 strictum V, corr. Bar. 8 brictium V: Brictionem adpellat Sulp. Seuer. Dialog. III15 p. 213 sq ed. Halm 11 tyranuici iudiciij t. e. sub ditione Constantini tyranni (407—411) 13 penetrabili V, corr. Garn. 14 actenus V 15 mago Y, corr. p internecionem Bar.: iuternecio Y, fort. internecium 20 abdictione V, corr. Bar. 21 seruitute V, corr. 0 27 confesionibus V 28 facta sed V, corr. Bar. )

amate pacem, diligite caritatem, studete concordiam! nam scriptum est; diliges proximum tuum tamquam te ipsum. qui magis alter alteri proximi sumus, quam omnes, qui in Christo unum esse debemus. non omnis qui aures nostras uentus ingreditur, nuntius ueri est ideoque animo praesule et in excubiis constituto- semper opus est, ne totum famae, totum testibus liceat.

recensete sacras litteras et diuina tabularia: maximam partem falsi testes occupauere, ubi sanctorum aut accusationem aut pericula reperimus. (maximam> dico? immo totam, cum in ipsum dominum nostrum saluatorem, totius mundi hostiam et pontificem salutarem, falsi testes insurrexerunt, qui se eius blasphemiam audisse confingerent. aestimate, quid iam possit praeterire fallaciam, quae in deum fidei, immo in ipsam fidem ac ueritatem peiuriis impetum fecit.

haec ideo scripsimus, ut de cetero, si qui absentes minusque noti de quolibet talia ex libidine mentientur, fixi sint pedes uestri aduersus arietem fraudulentiae. unde et lucernam pedibus suis et lumen semitis uir tantus exorat, scilicet ne inter fallaces tenebras sint caeca nobis et errabunda uestigia. et in euangelio: numquid lex nostra [*]( 6 Matth. 19, 19 22 Psalm. 118, 105 24 Ioh. 7, 51 ) [*]( 1 iacob V, corr. Bar. (cf. epist. Aurelii etc. apud Coust. 880 § 6) qui ex t (— et) corr. V 2 lacunam indicauit Bar., protulerunt inseruit Garn., Pelagii protulerunt inseri iubet Coust., sed uidentur plura excidisse 3 prouis V, corr. o 4 dubiorum ore V, corr. o2 5 concordiae Bar. 6 τā V qui magis etc.] etiam ante haec uerba, e quibus ne tum quidem si cum Coust. post debemus posueris signum interrogationis, apta euadit sententia, aliqua excidisse uidentur, quibus inprimis ecclesiae catholicae sacerdotibus concordiae studendum esse expositum erat 9 praesulet et V, corr. Bar. 11 resensete V 13 repperimas V 15 mundi oJ: multi V insurrexerint Garn. 17 fallacia Garn. quae Bar.: qui V 22 tantus V: sanctus p Bar. 24 euglio V )

et iam in ueteri testamento: non credes auditui uano et non consenties cum iniquo fieri testis iniustus, et ne forte multitudini detrahentium ante examinationem iudicii crederetur, addidit dicens: non eris cum pluribus in malitia et non accipies per illos peccatum. et iterum alibi: priusquam interroges, ne uituperes quemquam, et cum interrogaueris, corripe iuste, et iterum: quae uiderint oculi tui, loquere.

et in actibus apostolorum aduersus principes sacerdotum et seniores Iudaeorum postulantes absentis apostoli Pauli damnationem iustissimam sententiam gentilis Festus tribunus protulit, quam conuenit etiam nos in facile credentium obicere uerecundiam, dicens: non est consuetudo Romanis damnare aliquem hominem, priusquam is, qui accusatur, praesentes habeat accusatores locumque defenden diaccipiatad abluenda crimina. si hanc igitur moderationem in extra saeptum fidei nostrae positus tenuit, onerat sacerdotalem pudorem inclinatior credulitas de absentibus in absentes: quotus enim quisque inmunis inuenietur a uulnere, si ad omnem ferientis ictum credulum pectus aperitur?

doceat nos terrena moderatio, quae saecularibus arbitriis et causis primum de ipsis iudicibus eligendis repudiandisque sit. et quanta cunctatio, quot interpositae dilationes? quotiens adhibita comperendinatio et iam sub ipso fine certaminis ampliata iudicia? cum innocenti reo confugitur [*]( 2 Exod. 23, 1 5 Exod. 23, 2 7 Eceli. 11, 7 9 Prou. 25, 8 (cf. LXX.) 14 Act. 25, 16 ) [*]( 2 et iam scripsi: etiam V credis V, coir. Coust. 3 fieri supra linea add. V (man. 1?) 7 interoges ex interinges V 8 cum supra linea add. V (man. 1?) 10 principem V, corr. Bar. 11 postulantes bis scripsit sed secundo loco erasit V 16 is 0: his V 18 in om. edd. 19 onera sacerdotale pudorem inclinatio V, correxi: contra sacerdotalem pudorem, indigna omnino Garn. 20 de V: est Garn. 22 apperitur V 23 arbitris 0 25 et iam scripsi: etiam V 26 certamine V, corr. Bar.: certaininum p configitur V, corr. p )

graue fuit Lazaro et Heroti litterarum suarum pedisequos esse. an nesciebant dilectionem uestram ad sedem apostolicam relaturam? huc certe si<ne> calumniae compendio nauigassent! ubi de episcopatu ambiendo agitur, maria terraeque lustrantur nec ulla suffragia praetermittuntur; ubi uero innocentium fama percellitur, otiosi et delicati, siue accusatores siue testes (utrumque enim in fallentibus nomen infame est), in cubilibus ac lectulis suis litteris abutuntur et totam Africam uniuersamque tranquillitatem catholicae serenitatis innubilant ad. libidinem suam duae pestes. ante tribunal Christi omnes stabimus, nemo illic abesse poterit nec dei usquam, cuius inmensitas omnibus locis ac rebus interuenit, declinare iudicium.

si deo nostro cordi fuit propter oues perditas uerbum carnem fieri et ex domino formam seruientis inducere, ut diu interceptam redderet libertatem, sit nobis gaudium eos, quos falsi indices criminabantur, agnoscere a nostro corpore et catholica caritate numquam fuisse diuulsos. certe hoc. quod uestra expectatio desiderabat, eluxit, ut damnanda damnarent et sequenda sequerentur.

si pater familias reditu fili gratulabatur, qui mortuus fuerat et reuixit, perierat et inuentus est, et iubet in usum eius stolam mundam, hoc est insig<ne> candidae mentis, afferri et uitulum saginatum. quantum hoc uberior exultatio est fidei nec mortuos esse nec [*]( 24 Luc. 15. 24 ) [*]( 2 augustus V, corr. 02 saltim V 8 certe sine o2: certe si V, certo edd. 10 praetermittunt V, correxi 12 utroque V, corr. o2: in utroque enim fallentibus edd. cubilis V, corr. 02 13 uniuersam que tranquillum V, corr. 02: uniuersumque tranquillum Bar. 16 illine 02 ab sese V, corr. os deus quam V, correxi: domini edd. 19 carnem Bar.: caro V 20 reddere V, corr. o2 22 ueritate Bar. 27 insig V, corr. 0 28 haec 02 edd. exultatio est Bar.: exultatione V, exultatio 02 )

misimus igitur ad dilectionem uestram exemplaria scripturarum, quas Pelagius misit, quorum lectionem non ambigimus parem uobis in domino de absoluta eius fide esse laetitiam. Dat. XI. Kal. Octobr.