Epistulae imperatorum pontificum aliorum

mox igitur sacrae studio iussionis implendae beatissimum papam Hormisdam credicdi >mus deprecandum. de quo parum est dicere, quia uota. supplicantium benignitate praecessit; sed et nobiscum suas preces, ut quod hortamini fiat, adiunxit euangelicis uoluntatem suam testimoniis adserendo, ostendens mundum supra multitudines peccatorum suorum scandalis plus grauatum, dum uox sit ista dominica: uae mundo ab scandalis, et < absc >idere oportere homines scandalizantem partem membrorum, quam ut in ignem non renuntiando scandalis mittantur aeternum.

sed et post haec diuinae lectionis exemplis, quam boni sint fructus pacis, ostendit, cum diceret et apostolum Paulum gratia dei plenum nihil tamen, quibus bene cupiebat, quod optaret, melius inuenisse, nisi ut pax dei, quae est supra [*]( 18 Matth. 18, 7 19 sq. cf. Matth. 18, 8 24 cf. Philipp. 4, 7 ) [*]( 114. Dat. (simul cum ep. 112) a. 516 non ante mensem Sept. per Theopompum et Seuerianunl; respondet epistulae 113. Edd. Car. is 447; Bar. ad a. 515, 14; Collect. Concil.; Thiel 768. 8 per Theopompum et seuerianum u. c. (corr. Car.) charactere minutiore V in marg. 5 sola V, corr. Bar. 9 ptaecipientes V, corr. p2 accenderet pJ 13 hormisda V, corr. 0 credimus F, corr. ps 14 quia V: qua Bar. in marg. 16 suam a testimoniis V, corr. 0 17 multitudinis V. correxi: multitudinem Car. 18 ue V ab V: a 0 cum Vulgata 19 abscidere scripsi: idem V, item Thiel, abscindere p2; uulgo abscindere uel abscidere inseruerunt post membroram scandalizantium V, correxi 21 et post supra linea V 22 sit V, corr. 0 24 optare V, cori. o2 )

et iterum ad ipsum scripturarum omnium reuertendo doctorem, quanto ipsa uel fide, qua et caelestia regna praesumimus et a peccatorum cruciatibus credendo saluamur, caritas sit maior, ostendit testimonium tale subiciens: spes fides caritas, maior autem omnium caritas. idem spiritus gratia donante diuina caritatem uirtutibus omnibus euacuat non habentes.

ergo si et propter poenam scandala dedinamus et pacem propter pacis bona sectamur et ad caritatem nos, qui est caritas, Christus hortatur: quid est enim, quod retinet catholico ardore festinos? quid est, quod delinquentis Acacii impedit uolentes Christum uidere persona? quid est, quod a suo liberi alieno grauantur errore?

haec cum uenerabilis papae latius fuerint expedita rescriptis, pro nostrae tamen obsequio credidimus deuotionis indenda, ne non rogasse putaremur recondendo responsum, quod accepimus deprecantes.

proinde, piissime imperator, haec suo nomine senatus serenitatis tuae clementia prouocatus adiunxit, ut animo quam benigno in utraque re publica concordanda fuisti, tam esse pio in ecclesiae redintegranda unitate noscaris. nam ut pax illa regnorum tantum scitur prodesse subiectis, sic haec religionis cum populo suo proficit imperanti.

etenim quia non haeresum perfidarum sequaces plus quam ipsos deliquisse putet auctores ? quis non post patibulum crucis diuidentes iterum Christi membra condemnet? utinam haec iam uobis regnantibus causa coepisset, ut facilius mala reprimerentur nascentia quam prouecta! nam quis ambigat non potuisse eius existere, cuius corrigi temporibus uideret errorem? [*]( 2 Matth. 5, 9 7 Cor. I 13, 13 R cr. Cor. I 13, 1-3 ) [*]( 1 abundare V, corr. p2 quodque Bar.: quamquam V 4 ipse V, corr. a* 11 hortamur V, corr. cod. Angelic. 12 delinquentis Bar.: delinquentium V 13 impendit V, corr. p2 persona ex persona corr. V 14 cua o*: quam V, quamquam p2 17 recondendo Bar.: recedendo V, reticendo p2 21 redintegrandae V, corr. cod. Angelic. 22 sic oJ: si V )

HORMISDA ANASTASIO AUGUSTO. PER ENNODIUM ET FORTUNATUM EPISCOPOS UENANTIUS PRESBVTERUS UITALEM DIACONUS ET HILARUM NOTARIUM. Bene atque utiliter serenitas uestra curam principalis acuminis non tantum in administrando rei publicae exercet officio sed melioribus eam nobilitans institutis per curam redintegrandae unitatis auctorem uenerandi placat imperii. certi sunt enim de tutela regnantes, si nulla isdem praesidentibus ecclesiae castitas importuna diaboli commixtione maculetur.

unde enim potest fieri, ut nitidas <pro> principibus ad deum nostrum preces dirigat, si sit letaliter populus perfidia corruptus? nam sicut ante bona omnia est perfecta iuxta deum in imperatoribus sapientia, ita de sacrario mundorum pectorum pro his supplicatio debet et fideli animarum ubertate procedere. nulla uobis, sublimissime domine, triumphorum materia poterit esse iocundior quam de subiugatione perfidiae. hoc etiam fiducialiter et pro commissi nobis officii praerogatiua suggerimus, quia prope est, ut suum splendorem aliena patiatur nube fuscari, qui cum deo tribuente amouere possit, in subditis tenebras manere permittit errorum.

ergo quia mansuetudo uestra futuram synodum scriptis sacratissimis indicauit, cui nos interesse debere isdem paginis deo, ut credimus, sibi imperante commonuit, gaudemus scientes, quoniam directarum mentium est uenerabilis ecclesiae magistros expetere; soli enim declinant examen conscientiae, quae iusta [*]( 12 cf. Sapient. 6-9 passim ) [*]( 115. Dat. a. 515 die 11 Aug. 1)er Ennodium Fortunatum etc. Edd. Car. 12 441; nonnulla omittens Bar. ad a. 515, 19; Collect. Concil.; BTA 1371; Thiel 755. 2 per Ennodium .. notarium charactere minutiore in marg. V 3 Vennantium V diac V Hillarianum r, correxi 6 nobilitas V, corr. p2 7 placeat V, corr. oi 8 hisdem V 10 pro add. Bar. 12 perfidie V, corr. p2 14 et V: ex pJ 17 commissis V, corr. 0 19 splendore V, corr. 0 20 amouere r. corr. p2 22 hisdem V 24 directurum V, corr. Car. 25 sola V, corr. Car. declinant oa: declamant V quae iusta scripsi: quae uita V, qui uitae Car. Binius, quae recta Thiel )

uerumtamen licet in his nullum saeculi praecedentis exsistat exemplum neque senioris facti qualitas aut commissa libris aut memoriis inserta teneatur, nihil ad nos, quibus dulce est beneficio dei pietate uestra inuitante inchoare meliora et hoc, quod non accepimus a parentibus, tam clari operis institutum nobis ipsis imponere:

quia totum pro redintegratione fidei < et> ecclesiarum pace facere libenter amplectimur, si tamen maiorum nostrorum definitio et sanctorum patmm in suis radicibus inconcussa permaneat, si anathematizetur Nestorius cum participibus suis, qui euacuans diuinae sacramenta naturae beatam Mariam uirginem nudi hominis mentitur esse genetricem oblitus angelicae annuntiationis, per quam mundo innotuit, quia quod ex ea nasceretur, uocandum esset sanctum, filius dei.

facessat impiorum tam conturoeliosa in deo honorificentia, quoniam sic est in utero uirginis operata diuinitas, ut ex ea unita sibi procederet carnis animaeque humanae indiscreta quidem sed non confusa conexione substantia, et sic in utrisque naturis pro nostrae redemptionis dilectione Christi Iesu nostri persona una est aedificante mysterio * * restitutione mortem subire potuisset * * naturae fragilitatem caelestis imperii ualuerit uirtute reparare uel ita pro unitate personae et dominus maiestatis crucifixus et filius hominis credatur descendisse de caelo.

Eutychetis quoque ignor * * bonorum omnium et ipso cum sociis detestanda iam nomine [*]( 16 Luc. 1, 35 ) [*]( 1 non tenentes V: continentes o1, non continentes Car., non contitinentis Binius 7 est pJ: et V 8 apparentibus V, corr. 02 10 et add. Bar. 13 suis] ss. V 19 unitas ibi V, corr. Thiel 20 indiscreta Coust.: increata Y 22 <domini> nostri Car. 22 aq. J post niysterio lacunam 24 fere Htterarum, post potuisset fere 14 Utterarum reliquit V 26 ignor relicto spatio 8 fere litter. V: ignorantia o, ignorantia diuinorum Bar., ignorantia expers Coust. ) [*]( XXXV part S. ) [*]( 33 )

quid enim quadraginta dierum post resurrectionem domini cum hominibus conuiuentis et conuescentis egit praesentia, nisi ut istis negotiis illorum, qui ueritatem carnis eius negaturi erant, seniorem faceret aetatem curationis esse quam uulneris? sic enim dixit ad discipulos: quid cogitatis in palpate? palpate et uidete, quia spiritus carnem et ossa non habet, sicuti me uidetis habere. neque fuisset mysterium, quod ostiis ad eos clausis ingressus est, si integritatem humani corporis non habebat.

possumus ex hoc dono uerbi procedentem longius proferre sermonem, sed satis esse credimus per deum nostrum eruditae clementiae uestrae strictis supplicare suggestionibus sperantes, ut laborem curamque pastoralis officii uenerabilium decessorum uestrorum Marciani et Leonis formam secuti etiam principalis potentiae participatione fulciatis. habebitis deo propitio spem de uictoriis non iacentem, si pontificalem contra diaboli subreptiones congressionem pacifica ad decertandum instructione muniatis.

numquam in sanctarum ecclesiarum memoria Dioscori, participis Eutychetis, Timothei et Petri parricidarum commemoratio reuiuescat; seruetur ab omnibus suspiciendae Calcedonensis synodi deo per uos operante definitio; Acacius Petri tenebrarum filii communione pollutus habeat participes, quos delegit, qui etiam inter suos excessus nec de Petro Antiocheno et complicibus eius nitidum se esse perpessus est; cessent maledicta piis sanctae [*]( 4 Ioh. 19, 37 12 Luc. 24, 38 sq. ) [*]( 1 hebitudo V, corr. Car.: habitudo p 5 pupugerunt o2: pugnauerunt V 9 ut scripsi: in V Iii praecedentem Car. 18 dominum a 21 sicuti V, corr. Bar. 24 scarum V 27 suscipiendae 0 )

in his, quae praefati sumus, sollicitudinem uestri aduocamus imperii: poterit enim pietas uestra hoc custodiens apices et sceptra sua post multos annos ad alium saeculum possidere translata.

suscipite preces nostras per Ennodium atque Fortunatum fratres et coepiscopos nostros nec non Uenantium presbyterum atque Uitalem diaconum uel Hilarum notarium filios nostros, quorum apud nos fides in dei timore studiumque perclaruit, pro uestro amore transmissas et placidam uice nostra supplicantibus conscientiam commodate!

speramus enim et de deo habentes fiduciam pollicemur studia, quae a uobis uerae religioni impensa fuerint, sine retributione et praemio non futura. Data 111. Id. Aug. Florentio u. c. cons.