Retractationum

Alio loco: propterea, inquam, corporea diligendo peccamus; [*]( (8)) quia spiritalia diligere et iustitia iubemur et natura possumus, et tunc in nostro genere optimi et. beati sumus. ubi -quaeri potest, cur natura et non gratia possumus dixerim. sed contra Manicheos de natura quaestio uersabatur, et utique id. agit gratia, ut ista natura, quod uitiata non potest, possit per eum, qui uenit quaerere et saluum facere, quod perierat., [*](9 Aug. de Gen. ad litt. XI, 20 sqq. 11 De d. anim. 20,(p. 77, 16) 17 Lnc. 19, 10. Matth. 18, 11 . ) [*]( 1 suscipiendam _D20PQV esset C in ras., esse D2OPQV soluen- damD2OPQV pertractare at atq; quam Q 2 tunc] nunc E, hic N,. tunc hic Q uolui C1D1a ne} nec ClDl, uel B 3 uideretur F 4 delibere Q manicheos debere R1 manicheus D1 ac om. BCDEFGHNQ3RS, hac 0 iam posse BODtEFGNQRS, hoc posse H, posse cet. conuinci] uinci CDENQR insaHissimos errores ClDl. 5 aeterno aeternam -B1 quoaeternam CJD1 6 inde (de s. I.) C 7 iter Dl 8 ista esset B dissuluta D1 quod D\', qd C, quam cet. v alis 81 9 gepesis ClD* 10 quata C1, quantum a 11 corporea om. F. 12 qui BFGNQS spiritjxalia BNS2, sic semper iustitiam FH, iusta P ,; debemus R 13 ∗∗tunc (in ras.) E generi D1 genere nostro a : obtimi CXDQR , beati C, beatissimi cet. v quaeri] quae Ql 14 quur, C1DEHP1 et om. B possumus] potius C2E2OPa,posuimus H1 . 15 manicheus D1 quaestio de natura B agit om. F, agat Cx, ait P1, agitur a 16 ista natura D1, sanata natura (sanata m. 2 in ras.) (7, sa∗nata n. H, natura sanata (sanata 5. l. m. 2) M,., sanata natqra cet v- 17 quaero E saluum jfacere] saluare D7NQ, va salgjre utp E pererat 01 .■ )

quam tamen gratiam etiam tunc recolens oraui pro familiarissimis meis, qui mortifero illo adhuc tenebantur errore, et dixi: deus magne, deus omnipotens, deus summae bonitatis, .. quem inuiolabilem et incorruptibilem credi atque intellegi fas est, trina unitas, quam catholica ecclesia colit, supplex oro expertus in me misericordiam tuam, ne homines, cum quibus mihi a pueritia in hominum uictu fuit summa consensio, in tuo cultu a me dissentire permittas. sic utique orans iam fide retinebam non solum conuersos ad deum gratia eius adiuuari, ut pro- Sciant ac perficiantur — ubi adhuc dici potest pro merito conuersionis illorum istam dari gratiam — uerum etiam ut conuertantur ad deum, ad ipsam dei gratiam pertinere, quem pro eis oraui, qui erant ab illo nimis auersi, atque ad illum conuerterentur oraui.

Hic liber sic incipit: OpitularUe dei misericordia. [*](3 De d. anim. 24 (p. 79, 26) 9 Act. 11, 21 13 Eccli. 46, 13. Hier. 4, 28 ) [*]( 1 etiam om. G1 tunc in ras. C, om. B1, nunc (n pr. ex h) E, hic N pro] ut pro B familiarissimis (fa 8. I. m. 2) CD 2 meis om. Q1 mortifera D1 3 dixi∗∗ deus (deus m. 2) D summe M ∗∗∗∗∗∗∗∗∗∗ 4 et incorruptibilem (atque incommutabilęm ras.) C, atque incommutabilem B2GHM1, et incommutabilem SV, et (om. B) incorruptibilem atque incommutabilem B1FM2OP, incorr. atque immutabilem a 5 trinaj et tr. R ecclesia catholica FP colit ecclesia B colet ClDlV snplex BC1D expertis 01 6 ne] ut JB1 cum] nni HI, uani H* 7 a H1 8. l. puericia (p m. 2, in om.) E hominum] homine C1, omni D2Qlm uicta BF, fictu H1, conuictu Qm in om. E tua H1 culto D1 8 a H2 in mg. dissenti«re HM, dissentare B1 sicut quę H, secuti quae Dl 9 conuersus C1D1GH1RS dfli (m in ras.) M gratiae (om. eius) P adiubari 01 profitiant D 10 atque F proficiantur MIN, perficientur 0 11 istorum B etiam] tamen D2 8. I. 12 gratia D1 quem D\'ER, q;** C. quandoquidem cet. v 13 erat CxDl nimis ex minus Q aduersi C1M1O ad C1D1ER, illum ut (ut 8. I.) CaD2, ut ad cet. v 14 conuerterentur] conuerterent sep H1 15 misericordia] gratia D2 ) [*]( XXXVI Aug. sectio I par. 2 ) [*]( 6 )