De Natura et Origine Animae
Augustine
Augustine. Sancti Aureli Augustini Opera, Sectio VIII, Pars I (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 60). Urba, Karl; Zycha, Joseph; editors. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.
Prolixioris autem sermonis est de isto genere similitudinum corporalium diligentissima disputatio, utrum et angeli, seu boni seu mali, sic appareant, quando specie hominum uel quorumlibet corporum apparent, an habeant aliqua uera corpora et in ipsorum potius ueritate uideantur, an uero in somnis uel in extasi in istis cernantur non corporibus, sed similitudinibus corporum, uigilantibus autem uera cernenda et, si opus est, etiam tangenda ingerant corpora. sed ista in hoc libro requirenda et pertractanda esse non arbitror. nunc de anima incorporea satis dictum sit. quam si corpoream mauis credere, prius tibi definiendum est quid sit corpus, ne forte, cum de re ipsa inter nos constet, incassum de nomine laboremus. quanta te tamen absurda secuta sint tale corpus in anima cogitantem, qualia sunt quae ab omnibus eruditis corpora nuncupantur, id est quae per distantiam longitudinis, latitudinis, altitudinis locorum occupant spatia, minora minoribus suis partibus et maiora maioribus, puto quod iam prudenter aduertas.
Restat ostendere quemadmodum, quamuis et proprie dicatur spiritus non uniuersa anima, sed aliquid ipsius — sicut apostolus dicit: et integer spiritus uester et anima et cor pus, uel illud multo expressius in libro Iob: absoluisti animam meam ab spiritu meo —, tamen et uniuersa anima appelletur hoc nomine, quamuis multo magis haec quaestio nominum uideatur esse, 11011 rerum. cum enim [*]( 1 cf. Apoc. 5, 6 2 cf. Apoc. c. 6. 9 23 cf. Eug. Exc. 185 (CSEL IX 625, 7-629, 19) 25 I Thess. 5, 23 27 Iob 7, 15 ) [*]( 1 ut C 2 habes C 3 plicatum Bl TC (m2 ex placitu), b plcctfl E 4 cccidit T G dimus A 7 est s. I. ante autem II 8 ut C 10 in om.E 11 exstasi A 12 cernatur E 13 cernanda C 14 quęrenda E 15 sit] est £ e sitC 16 magis uis H diffiniendu E 17 conste et l 18 sequuta A 19 nuncupatur A noncupantur C 20 quae om.Iml 21 sapiencia mora A minoris E 24 non om.Cml 25 dicit s. expo ait T 27 soluisti Eugippii MV a spiritu b 28 appellatur Etuj. qu3 ee uis BCI 29 hoc BI uidetur II )
Iam nunc unde facilius ostendamus adtende eam quae anima est etiam spiritum dici. cum audis uel legis domino moriente quod scriptum est: et inclinato capite tradidit spiritum, ita uis intellegi, tamquam a parte significaucrit totum, non quod ea quae anima est possit et spiritus nuncupari. at ego ut possim expeditius probare quod dico, te ipsum testem citius et commodius adhibebo. sic enim spiritum definisti, ut pecora appareant non spiritum habere, sed animam; inrationalia quippe ideo dicuntur, quod uim non habeant intellegentiae atque rationis. unde cum hominem ipsum anumoneres suam nosse naturam, ita locutus es: nam cum deus bonus nihil non ratione condiderit ipsumque hominem animal rationale, intellectus capacem, rationis compotem sensuque uiuacem, qui omnia rationis expertia prudenti ordinatione distribuat, procreauerit. his tuis uerbis satis asseruisti, quod omnino uerissimum est, hominem esse compotem rationis atque intellegentiae capacem, quod utique non sunt animalia rationis expertia. unde et testimonio diuino eos, qui non intellegunt, pecoribus comparasti non utique habentibus intellectum. quod et alio loco scriptum est: nolite esse sicut equus et mulus, quibus non est intellectus. quae cum ita sint, adtende [*]( 4 cf. III Regn. 12, 20 9 Ioh. 19, 30 17 Vinc/Victor; cf. pag. 3*1, 13 23 cf. P*. 4S, 13 25 Ps. 31, 9 ) [*]( 1 esse] dici D 4 tribus Hml 5 saniaria A s. tnc add. m2 tum <\\ om.Eug. hic om.C 7 iam nunc adtondcre (om. posl. adtcndc) T inde-l ostendam E 8 cum] quani Eug. 9 quid E Eug. AV 11 ea q; Ctnl noncupa ri T 12 prob. exped. Eug. tcstes .1 13 adhibeo Eug. AMV 14 spiritum non habere E sedanimam habere BCITb inrationabilia Cm2EH inrationa∗∗lia / 15 habcnt E 1C admoncre uoluisses Eug. ista E 171oquutus.l nam om D cū in ras. D bonum Eug. rationale BC 18 homine A, om. T rationalem lJ 19 sensūque H (s. ū add, u) que A prudentior dinatio A ordonatione Cml 20distru- buat C distributa E 21 compotem esse E 23 et om. Eitg. diuir.o om.Cml 24 et om.B 25 acquus C 2G sunt Cml )
Quamobrem si hos ad te libros inpensa dilectione conscriptos repensa dilectione sumis et legis, si in principio primi tui libri audis et te ipsum et studes, sicut dixisti, \'tuam sententiam non tueri, si inprobabilis detegatur\', illa praecipue undecim caue, de quibus in libro superiore commonui: ne \'animam sic dicas ex deo, ut eam non de nulla nec de alia, sed de sua natura creauerit\'; aut \'quod per infinitum tempus atque ita semper animas det, sicut semper est ipse qui dat\'; aut \'animam meritum aliquod perdidisse per carnem, quod habuerit ante carnem\'; aut \'animam per carnem reparare habitudinem priscam perque ipsam carnem renasci, per [*]( 4 cf. Ioh. 4, 24 5 cf. Ps. 10, 7. 106, 25. 146, 8 7 Ps. 103, 29 SPs. 145, 4 13 cf. Ps. 31, 9 20 cf. 357, 7 22—418, 14 cf. 377, 17-3is, 11 ) [*]( 1 remotus A 2 dubitationibus ACa.c. ambagimus Cml nomen animae bd 4 erius A aereus BCDEld quāuisit A5 qua | proter quq; anima 84 6 eam] et in DClml etiam Imlbd secundum—l. 11 aestimo add. Eug., om. coddLbd 7 suferens Eug. V 12 his] eis E 13 legatur Eug. 14 nominega I bisJ. 15 sunt] ē D displieeat Eug. 16 corpus non E sctA 18 hos] nos ABCl impensandi lectione E 19 conscriptos-dilectione om. D dilectioni II legisse (om. si) II tuiiibriprimi li 20 audissctet II all. et om. E 21 undecin-l 22 superiori I T ammonui li 23 sed d sunatura A 25 §. o ipse A perdissc Cm1 27 et per ipsam 11 carnem-quam om. IIm1 ) [*]( LX. Auguat. VIII para 1. Vrba et Zyoha. ) [*]( 27 )
Si qua sane alia, quae plurima in tuis libris emendanda mihi uidentur, scire fortasse desideras, uenire tibi non sit onerosum, non tamquam discipulo ad magistrum, sed primaeuo ad grandaeuum, forti ad infirmum. etsi enim eos non edere debuisti, maiore tamen et ueriore gloria quisque correctus sua confessione reprehenditur quam cuiuslibet errantis ore laudatur. quamuis in eorundem recitatione librorum auditores et laudatores tuos 11011 omnes ista quae sana doctrina inprobat uel ante sensisse uel ad ea tibi consensisse crediderim, sed acie mentis ipso tuae recitationis impetu cursuque perstricta haec parum aduertere potuisse ant certe etiam illos qui aduertere potuerunt non in te rerum liquidissimam ueritatem, sed uerborum afluentiam et ingenii facultatem indolemque laudasse. plerumque enim praedicatur et amatur eloquium in spe iuuenis, etsi nondum habeat maturitatem fidemque doctoris. quapropter ut et tu recte sapias et alios non tantummodo delectare possit, uerum etiam aedificare quod loqueris, curam te oportet gerere de sermonibus tuis remotis plausibus alienis. [*](1 tamcn eras.E que per suā dere A 2 debuerint Td 3 alia quac] aliqua B aliq: C(s. ua m2) aliaque E aliaque H(alt. a s. l.m1) emcndcnda .1 4 scit fortas sedesidcras A desideras fortasse II onerosius -1 honerosumBC onorosum D 6 non cos ABCHITbd 7 reprcnditur .1 8 a uoce quamnis inc. c. XXVb erunde A rccitntionem C 9 librorum] correctus B librorum correctus C (correetus s.l.m2) laudatures A 10 uolante A consenisse A 11 crederim Cml crediderint HT 12 praestricta C 13 in te rerum] iterum HT 14 afflucntiam BCH 15 post enim ins. laudatur bd eloqui*um C(b iras.) lG qllaproter A 17 recta I tantumodo E possis HTb 18 quae HT, om. A curante A 19 EXPLICIT LIBER AD VICTOREM DE NATVRA ET ORIGINE ANIMAE IXCIPIT SERMO ARIANORVM A EXPLICIT LIBER SECVNDVS AD VICTOREM DE NATVRE (NATVRA C) ET ORIGINE ANIMAE BC EXPLIC LIBER \'IP AD VICTOREM DE NATVRA ET ORIGIXE ANIME SCI AG EPI ECCLESIE CATHOLICE, INCIP PROLOG EORV QVE OBICIVNT ARRIANI II EXPL AD VIN- CENTIV VICTORE DE NATVRA ET ORIGINE ANIMK AVIiKLII AV- GVSTINI LIB SECVND I FINIT AD VICTORE LiB _SCDS AVG DE NA- TVRA ET ORIGINE ANIMAE D Explicit lib sci aug ad uincentiū uictore de natura et origine animęi incip epta ei\'dē ad petru prbm de eadem re E; in codice T subscriptioue omisna Reiraclado sequitur ) [*]( 27\' )
Eodem tempore quidam Vincentius Victor in Mauritania Caesariensi inuenit apud Hispanum quendam presbyterum Petrum nonnullum opusculum meum, ubi quodam loco de origine animae hominum singulorum, utrum ex illa primi hominis ac deinde ex parentibus propagentur an sicut illi uni sine ulla propagatione singulae singulis dentur, me nescire confessus sum, uerum tamen scire animam non corpus esse, sed spiritum, et contra ista mea ad eundem Petrum scripsit ille duos libros, quos mihi de Caesarea Renatus monachus misit. quibus ego lectis responsione mea quattuor reddidi, unum ad Renatum monachum, alterum ad presbyterum Petrum et duos ad eundem Victorem. sed ad Petrum quamuis habeat libri prolixitatem, tamen epistula est, quam nolui a tribus ceteris separare. in his autem omnibus, in quibus multa necessaria disseruntur, defendi de origine animarum, quae singulis hominibus dantur, cunctationem meam et multos errores atque prauitates praesumptionis cius ostendi. quem tamen iuuenem non praepropere detestandum, sed adhuc docendum quanta potui lenitate tractaui et ab eo scripta correctionis eius accepi.
Huius operis liber ad Renatum sic incipit: Sinceritatem tuam nos, ad Petrum autem sic: Domino dilectissimo fratri et conpresbytero Petro; duorum uero nouissimorum ad Vincentium Victorem primus sic incipit: Quod mihi ad te scribendum putaui. [*](6 Retract. 11, 8. II 71, 1 23 patri Knodl cum CD1, sed e/. p. 336,2 et ceterorum codicum Retraeiationum lectionem )