De Fide et Symbolo

Credentes itaque in deum patrem omnipotentem nullam creaturam esse, quae ab omnipotente non creata sit, existimare debemus. et quia omnia per uerbum creauit, quod uerbum et ueritas dicitur et uirtus et sapientia dei multisque aliis insinuatur uocabulis qui nostrae fidei Iesus Christus dominus commendatur, liberator scilicet noster et rector filius dei — non enim uerbum illud, per quod sunt omnia condita, generare potuit nisi ille, qui per ipsum condidit omnia -

credimus etiam in Iesum Christum filium dei patris unigenitum, id est unicum, dominum nostrum. quod tamen uerbum non sicut uerba nostra debemus accipere, quae uoce atque ore prolata uerberato aere transeunt nec diutius manent quam sonant; manet enim illud uerbum incommutabiliter. [*](16 cf. Ioh. 14, 6 cf. I Cor. 1, 24 ) [*]( 1 ipse] pie M formari posse VO 2 in illo et de illo M 8 unus unus P 4 quiapropter P1 5 credimus bd deum omnia 0 deum om. Sf qui 0 si etiam 0 6 esset M 7 primo TN 8 formara ex formaret S quecunque T quaeque M 10 scripturarft sup. expo sententiarfl m. 2 A 11 fecisse de nihilo bd 15 estimare Ay estimare FSTNVO 16 ac sapientia FSTNAVO7 17 quibus PТТjfOj 18 dominus noster M commendaretur y liberator om. F/lTNVf scilicet] scilicet saluator TN 19 facta sunt A 20 condita om. A ille om. 0 ipsum] illum R 21 in om. M patris omnipctentis 0 2\'2 doininum] deum S 24 ore s. l. F 25 incommutabiliter-oumia om. 0 )

nam de ipso dictum est, cum de sapientia diceretur: in se ipsa manens innouat omnia. uerbum enim patris ideo dictum est, quia per ipsum innotescit pater. sicut enim uerbis nostris id agimus, cum uerum loquimur, ut noster animus innotescat audienti et quidquid secretum in corde gerimus per signa huius modi ad cognitionem alterius proferatur: sic illa sapientia, quam deus pater genuit, quoniam per ipsam innotescit dignis animis secretissimus pater, uerbum eius \'conuenientissime nominatur.

Inter animum autem nostrum et uerba nostra, quibus eundem animum ostendere conamur, plurimum distat. nos quippe non gignimus sonantia uerba, sed facimus: quibus faciendis materia subiacet corpus. plurimum autem interest inter animum et corpus. deus uero, cum uerbum genuit, id quod est ipse genuit, neque de nihilo neque de aliqua iam facta conditaque materia, sed de se ipso id quod est ipse. hoc enim et nos conamur, cum loquimur, si diligenter consideremus nostrae uoluntatis adpetitum, non cum mentimur, sed cum uerum loquimur. quid enim aliud molimur, nisi animum ipsum nostrum, si fieri potest, cognoscendum et perspiciendum animo auditoris inferre? ut in nobis quidem ipsi maneamus nec recedamus a nobis et tamen tale indicium, quo fiat in altero nostra notitia, proferamus, ut, quantum facultas conceditur, quasi alter animus ab animo, per quem se indicet, proferatur. [*]( 1 Sap. 7, 27 ) [*]( 1 cum] quod FVf dicitnr y 2 ipso P enim] uero r autem Obd 3 enim JB: ergo FASa TPNMVObd 4 id] illud (semper fere pro id) M uerum] uerbum P locuntur V 5 quicquid (semper c) FASP in om. RSPTNMOx 8 dignis] ignis FSY\'( dignis (d s. I.) A (JigaU? (in mg. dignis) M signis b, om. TN animi FSV patris FSA I Vr 13 faciendis] subiacendis P subiacit FISI corporis R 14 animam TN 16 se om. VM id est V in hoc M 17 si] ca 0 18 comentimur Sl 19 enim om. A ipsum animum VM 20 proficiendum M 21 ipsi quidem F ASTNO Vrbd quidem om. TN 22 a nobis recedamus y indicium tale M quod R 23 noticia F concedit AFSTNVOy )

id facimus conantes et uerbis et ipso sono uocis et uultu et gestu corporis, tot scilicet machinamentis id, quod intus est, demonstrare cupientes, quia tale aliquid proferre non possumus; et ideo non potest loquentis animus penitus innotescere. unde etiam mendaciis locus patet. deus autem pater, qui uerissime se indicare animis cognituris et uoluit et potuit, hoc ad se ipsum indicandum genuit, quod est ipse qui genuit: qui uirtus etiam eius et sapientia dicitur, quia per ipsum operatus est et disposuit omnia. de quo propterea dicitur: adtingit a fine usque ad finem fortiter, et disponit omnia suauiter.