Res Gestae

Ammianus Marcellinus

Ammianus Marcellinus. Ammianus Marcellinus, with an English translation, Vols. I-III. Rolfe, John C., editor. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; W. Heinemann, 1935-1940 (printing).

Quae cum ad obruendam defensionem suam agitari adverteret Maurus, ultimorum metu iam trepidans, ne amendatis, quae praetendebat, ut perniciosus et contumax indemnatus[*](indemnats, Kellerbauer; condemnatus, V.) occideretur, ab imperii dicione descivit et adiumenta conquirebat vicinarum gentium[*](conquirebatgen-, added by Kellerbauer; adiumenta (lac. 14 letters) tium, V.) --- ad vastandum[*](Ad hoc periculum antequam, Her.; uastand (lac. 18 letters) hostis, V; (uastandum, A).) ---

Ad hoc periculum antequam[*](Ad hoc periculum antequam, Her.; uastand (lac. 18 letters) hostis, V; (uastandum, A).) hostis implacabilis incrementis virium adulescerent, abolendum cum comitatensis auxilio militis pauci Theodosius magister equitum mittitur, cuius virtutes (ut impetrabilis) ea tempestate prae ceteris enitebant:[*](enitebant, Val. c.c.; eminebant, Harmon; nitebant, V.) Domitii Corbulonis et Lusii simillimi veterum,[*](simillimi ueterum, sugg. by Clark, c.c.; ueterum simillimi, V.) quorum prior sub Nerone, alter Traiano rem regente Romanam pluribus inclaruere fortibus factis.

Proinde ab Arelate secundis egressus auspiciis, emeatoque mari cum classe, quam ductabat, nullo de se rumore praegresso, defertur ad Sitifensis Mauritaniae litus, quod appellant accolae .[*](Igilgilitanum, Lind.; Igilgitanum, G; gilgitanum, V.) Ibique inventum casu Romanum leniter allocutus, misit ad

v3.p.250
vigilias ordinandas et praetenturas, parum super his quae verebatur increpitum.

Quo ad Caesariensem digresso Gildonem Firmi fratrem et Maximum misit correpturos Vincentium, qui curans Romani vicem, incivilitatis eius erat particeps et furtorum.

Recepto itaque tardius milite, quem maris morabatur,[*](morabatur, added in G before maris; retinuit, A, after maris; maris retorsit, sugg. by Clark; no lac. in V.) Sitifim properans, Romanum cum domesticis custodiendum, protectoribus committi mandavit, agensque in oppido sollicitudine diducebatur ancipiti, multa cum animo versans, qua via quibusve commentis, per exustas caloribus terras pruinis assuetum duceret militem, vel hostem caperet discursatorem et repentinum, insidiisque potius clandestinis, quam proeliorum stabilitate confisum.

Quod ubi Firmo levi rumore, dein apertis est indiciis cognitum, spectatissimi ducis adventu praestrictus, veniam cum concessione[*](cum concessione, Val.; concessionemque, Her.; confes siones, V.) praeteritorum, missis oratoribus poscebat et scriptis, docentibus eum non sponte sua ad id erupisse, quod norat[*](norat, V; morat, Kell., Eyssen.) scelestum, sed Romani[*](scelestuminiquitate, lac. by Clark; sed, added in G; Romani, added by Her.; without lac., V.) iniquitate grassante licentius, ut monstrare pollicebatur.

Quibus lectis, paceque obsidibus acceptis promissa, dux ad recensendas legiones quae Africam tuebantur, ire pergebat ad

v3.p.252
Pancharianam stationem, quo convenire praeceptae sunt. Ibi magnificis verbis atque prudentibus spe cunctorum erecta, reversus Sitifim, consociato[*](consociato, Günther; concitato, vulgo; conciato, V.) indigena milite cum eo quem ipse perduxerat, aegre perpetiens moras, ad procinctus ire ocius festinabat.

Inter residua autem multa et clara, id amorem eius auxerat in immensum, quod a provincialibus commeatum exercitui prohibuit dari, messes et condita hostium virtutis nostrorum horrea esse, fiducia memorans speciosa.

His ita cum laetitia possessorum dispositis, ad Tubusuptum progressus, oppidum Ferrato contiguum monti, legationem secundam Firmi repudiavit, quae obsides (ut ante statutum est) non duxerat secum. Unde omnibus pro loco et tempore cautius exploratis, concito gradu Tyndensium gentem et Masinissensium petit, levibus armis instructas, quas Mascizel et Dius fratres Firmi ductabant.