Res Gestae

Ammianus Marcellinus

Ammianus Marcellinus. Ammianus Marcellinus, with an English translation, Vols. I-III. Rolfe, John C., editor. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; W. Heinemann, 1935-1940 (printing).

Contra Galli corporum robore, audaciaque quoad poterant inconcussi, gladiis secantes

v1.p.500
adversos, parte suorum strata vel sagittarum undique volantium crebritate confixa, cum unum in locum totam periculi molem conversam, et concurrentium hostium agmina advertissent, nullo terga vertente, evadere festinabant, et velut repedantes sub modulis, sensim extra vallum protrusi, cum manipulos confertius invadentes sustinere non possent, tubarum perciti clangore castrensium, discedebant.

Et resultantibus e civitate lituis multis, portae panduntur, recepturae nostros si pervenire illuc usque valuissent, tormentorumque machinae stridebant sine iaculatione ulla telorum, ut stationibus praesidentes, post interemptos socios, quae pone[*](quae, added by Her., Novák.) agerentur ignari, urbis oppositi moenibus nudarent intuta[*](intuta et, added by Novak.) et porta[*](porta, Clark; in aperta, Novák; mizperta, V.) viri fortes susciperentur innoxii.

Hacque arte Galli portam prope confinia lucis introiere minuto, numero quidam perniciose, pars leviter vulnerati, quadringentis ea nocte desideratis, qui non Rhesum nec cubitantes pro muris Iliacis Thracas, sed Persarum regem armatorum centum milibus circumsaeptum, ni obstitisset violentior casus, in ipsis tentoriis obtruncarant.

Horum campiductoribus,[*](campiductoribus, V; campidoctoribus, Cornelissen (see Val. ad loc.).) ut fortium factorum antesignanis, post civitatis excidium, armatas statuas apud Edessam in regione

v1.p.502
celebri locari iusserat imperator, quae ad praesens servantur intactae.

Retectis sequenti luce funeribus, cum inter caesorum cadavera optimates invenirentur, et satrapae, clamoresque dissoni fortunam aliam alibi cum lacrimis indicabant, luctus ubique et indignatio regum audiebatur, arbitrantium per stationes muris obiectas irrupisse Romanos indutiisque ob haec tridui datis assensu communi, nos quoque spatium ad respirandum accepimus.

Perculsae deinde novitate rei efferataeque gentes, omissa omni cunctatione, operibus (quoniam vis minime procedebat) decernere iam censebant, et concito extremo belli ardore, omnes oppetere gloriose iam properabant, aut ruina urbis animis litasse caesorum.

Iamque apparatu cunctorum alacritate perfecto, exsiliente lucifero, operum variae species cum turribus ferratis admovebantur, quorum in verticibus celsis aptatae ballistae propugnatores agitantes humilius disiectabant.

Et albescente iam die, ferrea munimenta membrorum caelum omne subtexunt, densetaeque[*](densetaeque, Cornelissen; densataeque, G, Bentley; densetaequeacie, C. F. W. Müller; tensitate quae, V.) acies non inordinatim ut antea, sed tubarum sonitu leni

v1.p.504
ductante, nullis procursantibus incedebant, machinarum operti tegminibus, cratesque vimineas praetendentes.