Res Gestae

Ammianus Marcellinus

Ammianus Marcellinus. Ammianus Marcellinus, with an English translation, Vols. I-III. Rolfe, John C., editor. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; W. Heinemann, 1935-1940 (printing).

Multique cum equis interfecti iacentes, etiam tum eorum dorsis videbantur innexi; quo viso omnes e castris effusi, qui prodire in proelium cum sociis ambigebant, cavendi immemores, proterebant

v1.p.132
barbaram plebem, nisi quos fuga exemerat morte, calcantes cadaverum strues, et perfusi sanie peremptorum.

Hocque exitu proelio terminate, imperator Mediolanum ad hiberna ovans revertit et laetus.

Exoritur iam hinc rebus afflictis, haut dispari provinciarum malo calamitatum turbo novarum, exstincturus omnia simul, ni Fortuna moderatrix humanorum casuum motum eventu celeri consummavit, impendio formidatum.

Cum diuturna incuria Galliae caedes acerbas rapinasque et incendia, barbaris licenter grassantibus, nullo iuvante perferrent, Silvanus pedestris militiae rector, ut efficax ad haec corrigenda, principis iussu perrexit,[*](principis iussu perrexit, Val.; primum ipsius superrexit, V.) Arbetione id maturari modis quibus poterat adigente, ut absenti aemulo quem superesse adhuc gravabatur periculosae molis onus impingeret.[*]( gravabatur . impingeret, BG in lac. of about 3 lines in V.)

Dynamius quidam[*](Dynamius quidam, Val. added; G has lac. of 3 letters.) actuarius sarcinalium principis iumentorum, commendaticias ab eo petierat litteras ad amicos, ut quasi familiaris eiusdem esset

v1.p.134
notissimus. Hoc impetrato, cum ille nihil suspicans simpliciter praestitisset, servabat epistulas, ut perniciosum aliquid in tempore moliretur.

Memorato itaque duce Gallias ex re discursante, barbarosque propellente, iam sibi diffidentes et trepidantes, idem Dynamius inquietius agens, ut versutus et in fallendo exercitatus, fraudem comminiscitur impiam, subornatore et conscio, ut iactavere rumores incerti, Lampadio praefecto praetorio, et Eusebio ex comite rei privatae, cui cognomentum erat inditum , atque Aedesio ex magistro memoriae, quos ad consulatum ut amicos iunctissimos idem curarat rogari praefectus; et peniculo serie litterarum abstersa, solaque[*](solaque, Traube; sola, V.) incolumi relicta subscriptione, alter multum a vero illo dissonans superscribitur textus: velut Silvano rogante verbis obliquis, hortanteque amicos agentes intra palatium, vel privatos, inter quos et Tuscus erat Albinus, aliique plures, ut se altiora coeptantem, et prope diem loci principalis aditum petiturum iuvarent.[*](aditum petiturumiuuarent, Petschenig; aditurum, without lac., V.)

Hunc fascem ad arbitrium figmenti compositum,[*](compositum, Val.; co (lac. of 7 letters) sit, V.) vitam pulsaturum insontis, a Dynamio susceptum

v1.p.136
praefectus imperatori, avide scrutari haec et similia consueto, secrete obtulit[*](consueto, secrete obtulit, Haupt; censue terreret (second r added by V2) e (lac. 8 letters) id V.) soli, ingressus intimum conclave in tempore,[*](conclave in tempore, Novák; caperem tempore, V.) deinde sperans accepturum se a principe praemium,[*](accepturupraemium, added by Novák.) ut pervigilem salutis eius custodem et cautum,[*](et cautum, added by Novak in lac. of about 9 letters.) lectaque consistorio astu callido consarcinata materia, tribuni iussi sunt custodiri, et de provinciis duci privati, quorum epistulae nomina designabant.

Confestimque iniquitate rei percitus Malarichus, gentilium rector, collegis adhibitis strepebat immaniter, circumveniri homines dicatos imperio per factiones et dolos minime debere proclamans, petebatque ut ipse relictis obsidum loco necessitudinibus suis, Mallobaude armaturarum tribuno spondente quod remeabit, velocius iuberetur ire ducturus Silvanum, aggredi nihil tale conatum, quale insidiatores acerrimi concitarunt; vel contra se paria promittente, Mallobaudem orabat properare permitti, haec quae ipse pollicitus est impleturum.

Testabatur enim id se procul dubio scire, quod siqui mitteretur externus, suopte ingenio Silvanus etiam nulla re perterrente timidior, composita forte turbabit.

Et quamquam utilia moneret et necessaria, ventis tamen loquebatur incassum. Namque Arbetione auctore, Apodemius ad eum vocandum cum

v1.p.138
litteris mittitur, inimicus bonorum omnium diuturnus et gravis. Qui incidentia parvi ducens[*](incidentia parvi ducens, Val.; incidentis, lac. of 27 letters, V; lac. of 6 letters, G.) cum venisset in Gallias, dissidens a mandatis, quae proficiscenti sunt data, nec viso Silvano nec oblatis scriptis ut veniret admonito,[*](admonito, AG; admonuit, EB; admonit, V. Clark indicates lac.) remansit adscitoque rationali, quasi proscripti iamque necandi magistri peditum clientes et servos hostili tumore vexabat.

Inter haec tamen dum praesentia Silvani speratur, et Apodemius quieta perturbat, Dynamius ut argumento validiore impie structorum adsereret fidem, compositas litteras his concinentes quas obtulerat principi per praefectum, ad tribunum miserat fabricae Cremonensis, nomine Silvani et Malarichi, a quibus ut arcanorum conscius monebatur parare propere cuncta.