Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII
Ambrosiaster
Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908
Una est misericordia in diuite et in paupere, sed aliter inputatur diuiti et aliter pauperi, quia plus laudanda est in [*]( 6 cf. Ioh. 1, 12 7 cf. Ioh. 1, 13 14 cf. Matth. 6, 9 16 cf. Rom. 8, 15 19 cf. Ioh. 4, 10 ) [*]( 1 recipenint X 3 BanguinibuB P, (corr.) C 4 uiris (corr.) M 5 asitantam (corr.) C deum P 6 frater M 7 et sanguinis om. CNX nir aut uiri Nut] sp (eras,) ut P 13 qui] quod C 15 haeeipium (aic) M est om. X 16 habet FB 17 priores. dici GA 18 hii CNX 19 spm sSm MCNX domum C 22 persona P 23 condemnationem] adeptionem (p in ras,) P 24 aana (corr.) M misericordia est GA in aU. om. N 25 aliter om. CNFB )
Furtum in paupere et diuite unum peccatum est, sed diuitem plus facit reum, quia pauper per inopiam facit furtum, diues autem, cum habundet, non contentus suo tollit aliena. et, quod peius est, solent pauperes expoliare: ac per hoc differt poena utriusque.
Et iustitia pauperis et diuitis una est, sed laudabilis est in paupere magis. in egestate enim seruare iustitiam magnifica res est; diues autem ideo uidetur seruare iustitiam, quia alienus est ab inopia. igitur uterque iustus est, sed maius est in necessitate seruare iustitiam.
Superbia una est, sed plus damnanda in paupere est quam in diuite, quia diues copia elatus est, pauper autem in egestate superbus, quod ad insaniam pertinet, ac per hoc plus reus pauper est.
Humilitas una est, sed magis laudanda in diuite est. [*]( 1 cf. Luc. 21, 4 3 Prou. 28, 27 4 cf. Luc. 21, 3. 4 ) [*]( 2 domino GA praesente G, (corr.) A 3 enim om. N 4 indigebit P pauper P 6 de om. N diai ius M 9 remuneratione CF remuneratio.. N pauperis et] pauperis est P pauperi sed M ,10 uapulauit P fabulauit C exigitur. Tantum NF 13 iuipiam M 14 contemptus CNF sui G (corr.), A 17 laudalis M 18 egestitate M magnifica-iustitiam om. N 19 eat ow. (add. m2) C ideo om. (add. 8, i.) P qui M 20 utraque P utar que M est alt. om. X 22 est in paupere GA 23 autem] uero P 24 superbas] add. est P 26 est alt.] estst P )
Doctrinae et studii una est causa, sed laudabilior in diuite est. pauper enim, cum nulla praerogatiua commendaretur, operam dedit ut haberet unde posset requiri; diues autem, cum non deesset unde commendaretur, adhibito labore auxit se, ut duplici genere necessarius esset; non enim auocatus copiis retraxit animum, quo minus per se floreret, ideo hic magis laude dignus est quam pauper, qui, si studiis minime operam dedisset, per omnia remanserat uilis. illum ergo uoluntas, hunc necessitas fecit studii cupidum.
Libido in paupere et diuite eadem est, sed damnabilior in paupere quam in diuite est. pauperem enim ipsa egestas reuocare debet a cupiditate luxoriae; cogitare enim debet quia unde hoc impleat non habet et, dum hoc festinat implere, alia multa mala admittat necesse est, quibus forte nec ad praesens euadat, aut certe hoc ipsum quod habet insumens mendicus remanebit cum nota. diuitem autem deliciarum copiae lacessunt ad uoluptatem libidinis, praeterea quia securi sunt de inpunitate scientes uenalia esse iudicia et nec redargui se ab aliquo. quia enim dignitate fultum uirum et diuitem audeat arguere? unde magis accenduntur, ut et uiolenter hoc agant. non solum enim minime reprehenduntur, sed et in magno honore sunt, ut et gloriari possint, quia tales sunt. [*]( 4 meriri NFB in om. P 6 doctrinae-est (7) om. (add. mg. m2) M doctrina C et om. NX studio P causa] causa est P laudabiliar M 8 possit X 9 utde M 10 ut om. C aduocatus P 11 quod MCNX magis (m in ras.) N 12 qui si] quasi C 14 studii] studii Bollicitum P studiis MCNX 15 sed edd. et codd. 16 paupere] add. magis P 17 a cupiditate-debet om. N 19 forte] porte X 21 copia P 23 rcdargui se] redarguisse CNX 24 audiat N 25 argueret (corr.) C et uiolenter] euiolenter P et uiolentur M ho M 26 enim om. P et om. GA 27 ut om. N gloria MFB possunt P qui C sint P )
. 8. Quod si uterque, id est pauper et diues, pudicus sit, multum differt pudicitia diuitis a pudicitia pauperis. pauperem enim potest humilitas reuocare, ne quod uult possit implere, aut timor legum; diues autem, cum multis suffragantibus causis ad uoluptatem possit inlici, laudabilis est, si auertat hinc animum. alia ergo remuneratione dignus est diues pudicus et alia pauper pudicus. quod si rex pudicus sit, multum est gloriosum, ut omnia in potestate habens non contingat, quod scit impune a se posse fieri. hic uere deum timet, hic uere praecepta eius custodit, qui in potestate habens leges futurum dei iudicium contemplatur. itaque grandis res est ut, cum in praesenti non habens quem timeat, uincat quod delectat, cum delectatio tantum possit, ut non solum futura, sed et praesentia minime uereatur. unde multum merentur qui hanc superant, sed plus hic, qui in praesenti legibus et hominibus dominatur. ceteri enim et homines et leges uerentur, quare et propositum custodiunt. ne enim apud homines erubescant, seruant quod diu tenuerunt et, ne condemnentur, a prohibitis se abstinent; hic autem, qui dominatione nec leges timet nec homines erubescit, magnae gloriae est si se abstinet.