Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII
Ambrosiaster
Ambrosiaster. Pseudo-Augustini Quaestiones Veteris et Novi Testamenti CXXVII (Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum Latinorum, Volume 50). Souter, Alexander, editor. Vienna, Leipzig: Tempsky, Freytag, 1908
Huius patriarchae fides tam praecipua et admirabilis fuit, ut ceteri omnes iusti patrem hunc credulitatis dei iudicio fateantur nec sit aliquis deo dignus et carus, nisi eius filius fuerit appellatus. praerogatiua enim honoris eius ac meriti fides est, quam cum rebus incredibilibus dare non ambigit, inter cetera etiam saluatorem uidere dignus exstitit in specie tunc futurae incarnationis dicente et probante domino ad Iudaeos: Abraham pater uester cupiuit, ut uideret diem meum, et uidit et gauisus est. qui enim merito pater fidei factus est, dignum fuit ut futurorum filiorum suorum spem praeuideret, quae propitio et prouido deo hereditatis gratia ab humano et pio patre in filios obsequentes redundaret.
Uideamus nunc quid credidit fides haec, ut ad tantum honorem et gloriam diuino iudicio perueniret. fidem enim laudauimus, sed quid credidit, nondum diximus. educens etenim [*](6 cf. Hebr. 2, 14 10 cf. Rom. 4, 11 16 Ioh. 8, 56 ) [*](2 praemii inomne N praemium in omne X 3 statam] gratum (corr. gradum) N 4 illa (scil. morte)] illam PN 5 beatus X 6 nostrum (sdl. eangninem)] nostrum (eorr. nos) A redimit NF morte] mortem MCNX (ftOft A) deuictam N 7 superaret (corr. superare) C snperarit FB 8 CXVll om. GA 9 fidem (?, (corr.) A praecipue C 12 fnerit in raa. C meritis JPG, (corr.) A 18 est] eius (corr.) C incredebilibna N (corr.), F 14 ex(s)tetit N (corr.), X 16 cupiunt (corr. m2 [?]) M 20 ab] ad N filio (corr.) N 22 ad] id M om. (add.) N 28 fidem (m eras.) M laudabimus C 24 educens (corr. edocens, et postea m. rec. educeml) M educiens C )
Hoc ergo credidisse perfidia mundanae sapientiae magnum facit, contra cuius spem hoc credidisse maximi meriti est. desperatio enim mundanorum meritum est et spes Christianorum. bonorum enim praemium causa facit malorum; fortior namque et plenior fides est, cum se incredibilibus magis committit. homo enim iam aridus et de uxore anicula semen se credidit habiturum, quod prae copia numerari non possit, non hoc magis respiciens quod ostensum est, sed illum qui ostendit mentiri posse non aestimans. ideoque deputatum est ei ad iustitiam. nam rem absurdam et quae inpossibilis scitur hebetis est credere, nisi persona sit, quae credi istud suadeat. unde Abraham et admirabilis fidei est et cordis periti, dum et illud credit quod incredibile est et huic se committit, cui non credere et stultum est et periculosum est.
Fidem enim nostram hoc probat rationabilem, quia non de alio quam de deo credit posse eum quod promittit. hoc ergo fidei propugnaculum est, hic triumphus. quod quidem perspicientes mundi sapientes rerum naturam, quia hoc non potest, stultum aiunt credere ignorantes, quia secundum apostolum quod stultum est dei, sapientius est [*](1 Gen. 15, 5. 6 7 cf. Rom. 4, 2 16 cf. Gen. 15, 6 25 cf. I Cor. 1. 20 27 I Cor. 1, 25. ) [*]( 1 eis N potest M (corr.), C 3 estimatum P reputatum Mm2 illi] ei P de iastitia C (corr.) 6 stultum] instum stultum P 6 e mundo] mundo C enim deo X quia] qui GA 8 sapier.tia- M 9 credisse CN 10 **«eniin M .....et spes (et spes in ras.) M 11 donorum P 15 respicens .X (corr.), F 19 periti dum] peritiam C 21 est pr. om. P 24 est] et X 25 perspeciente.s N perspiciens X )
Magnus igitur et admirabilis Abraham, qui contra mundi sententiam deo credere non dubitauit, quia potens est facere quod promittit. natura Chaldeus magister credulitatis apparuit: quamuis astrologiae peritus, deum tamen praeposuit humano consilio dignum aestimans, si hoc credatur de deo, quod quo modo fiat inuestigari non possit. infirmitatem enim suam dei potentia confirmauit, quia ad maiestatis suae unicam magnitudinem protestandam facere disponeret quae inpossibilia et inaudita sunt mundo, quo facto ostenderet se dominum creaturae et creatura subiceret se ei, cuius opus ceteris omnibus inpossibile uideretur, quorum incredulitate plus sublimatur fidelissimus Abraham. fides enim eius incredulorum poena est et incredulorum perfidia gloria eius est; nam fidelium pater est et infidelium iudex. huius enim exemplo et boni aeterna uita donantur et mali aeterna dabunt subplicia. illo enim tempore, quo adhuc mundus scientia paruulus erat et nec signis ac prodigiis, quae ad fidem adtraherent, inlustratus, deo contra scientiam suam fidem non denegauit. [*]( 10 cf. Rom. 4, 21 11 cf. Gen. 11, 28. 31 21 cf. Rom. 4, 11 ) [*]( 2 post natura eras. non potest nos C posse] esae P *ea M 3 i«.M*.nos M factnram N 5 est] et N 6 hebitndine MGA 10 potens est] potest CNX 11 magis iter credalitatis apernit P crndelitatis C 12 astra logiae (corr. ml et m. rec.) M 15 potentiam C, G (corr.) 16 protestandum P 17 quo facto] quod fato M deum MG 19 sub*limatur C 21 et om. CNX 22 aeterna uita in ras. N 23 enim om. N 25 adtra.herent N 26 contra ecientiam] conscientiam GA ) [*]( L. P«.-Anf. QIłМIł...at. ) [*]( 28 )
Sanctus igitur Abraham exemplum generi humano datus est fidelissimus. in ipso enim praefiguratae sunt omnes gentes . in salutem uenire per fidem, cuius ut superabundans crementum fidei nosceretur, temptatur ac iubetur filium suum deo immolare, quod factum erat numquam, et nec rei nouitate turbatur nec disputat an fieri debet deo iubente parricidium, qui homicidium ne fieret comminatus est. sic de dei uoluntate intrepidus et securus non cunctatur prouidum esse, quod iubet deus, et hunc filium, quem duo senes ex promissione susceperant, praemium fidei, meritorum indicem et in quo omnis spes ex promissione futuri seminis habebatur. quod ut omni deuotione impleret, matri eius non indicauit, ne quod dicationi\' eius impedimentum adferret, sciens circa adfectum filiorum procliuiores in amore esse matres; ideoque celauit eam non ambigens impleri debere quod iubet deus, ut hoc exemplo doceremur omni cura dei facere mandata.
Si enim fidelissimus Abraham in re tam graui et aspera oboediens inuenitur, quanto magis nos, quibus illa praecipiuntur quae possunt portari! o fides deo dicata et spes in domino firma, quae tam cara et suauis est, ut parentum ac filiorum affectibus praeponatur dicente scriptura: gustate et uidete, quam suauis est dominus!
Patriarcha autem noster, fidelissimus Abraham, quia profeta erat, scit quid sequi deberet. ideo secundum quod dominus nunc dixit, tunc ille fecit, ut filio quamuis carissimo deum in dilectione praeferret dicente domino: si quia diligit [*](4 cf. Gen. 22, 1. 2 7 cf. Gen. 4, 15 21 Ps. SS, 9 26 Matth. 10, 87 ) [*](8 in] ad CNX aenisse X 4 nasceretar (corr.) C 5 umquam MCNX nec] ne (corr.) C nec (e in ras.) N rei] re N 6 nec] et nec MCFGB dispntat an] dispatatam NX deberet P debet A (corr. deberet) pariddiam P 9 Basciperent CNX 10 iudicem N in om. M 11 nt] et CNX 12 indicabit C dictioni GA 13 procruores C 15 exemplum P doceremus X 17 re] ae X 18 ob edens (corr. mS) C nos om. (add. m3 s. I.) C 21 effectibus (corr.) C 24 scit] aicut P 25 filium X carissimum GA deo GA )