Expositio Psalmi CXVIII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Quinta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 62). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

Omnia, inquit, mandata dei iustitia est. quia sunt mandata iustitiae et ideo sine iustitia esse non possunt. mandatum dei est, ut diligas deum tuum. unde ait Paulus: qui [*]( 1 ct Matth. 12, 36 7 Eccli. 28, 24 (28) 13*Eccli. 28, 24—25 (29) 19 cf. Ps. 50, 19 20 cf. Pron. 27,6 22*Ps. 118,172 24 cf. Dent. 6,5 *Rom. 13, 8-9 ) [*]( 1 sumus reddituri v omnem Rml ociosum uerbum O otiosum om.MNPRa 2 Ioeuturi Gml fuerimus Ov redditis GM Pm1 Rm1 red- demus Ov pro eo om.GM 3 ut addidi alt. dei om.O 4 numeri AO nnmero E 5 hiesu AGM PB libro om.An hesdrae AN PB haesdrae GM 6 uel] in a, add. in Ov praemissis AmlGMmlR 7 sepis AOR 8 spinas Gml linguam) add. tuam Ov obsepias eodd. av ne loquaris om v, add. quae saeculi sunt, audias quae saeculi sunt Ta 11 offundet AMRml infundit 0 affendet Pml non ergo AMN 13 nostrorum M 15 fide GPmlTa 16 tuos] add. et O ceruise uerborum ANav 17 se} re P 18 ut om. a 19 nis]add. quod O 20 sint Pm1av sunt cet. 22 inquid Pm1 24 ait] add- apostolus a )

499
Enim diligit proximum suum legem impleuit. scriptum est enim: non adulterabis, non occides, non furaberis, non concupisces, et si quod est aliud mandatum, in hoc uerbo instauratur. si in ipso uerbo instauratur omne mandatum quod uerbum iustitia est - quid enim tam iustum quam ut diligas deum tuum et diligas fratrem tuum? -, utique omnia dei mandata iustitia est.

sicut enim qui occidere potest fratrem (fratrem) utique diligit, qui adulterat fratris uxorem utique non diligit fratrem. qui furatur. qui concupiscit alienum utique non diligit eum quem fraudare desiderat, ita qui superbe despicit fratrem, qui eum deformare conatur, qui pascitur eius iniuriis, a consortio caritatis alienus est.

Sequitur uersus quintus: fiat manus tua saluum facere me, quoniam mandata tua elegi. aduentum domini uidetur orare, quia manus dei Christus est. ipsum legimus dexteram dei, de quo supra ait: dextera domini fecit uirtutem, dextera domini exaltauit me. cur ergo hic manum dixit, nisi forte non solum propter diuersitatem gratiae, quam scripturae non praetermittere solent, sed etiam propter quandam proprietatem manuum dictum est, ut ibi dextera dicatur. ubi scribitur quod exaltauit eum uirtute, hic manus, ubi intellegi oporteat quod eum humilitate seruauit ?

potest et sic intelleiri manus domini sicut dicitur in usu: \'magna est manus illius regis*. hoc est magnus exercitus, et \'illius inferior manus est\\ ut etiam hic intellegamus: \'fiat adiumentum tuum atque subsidium, ut mittas angelos tuos, opem tuam, subsidia potentiae tuae ad liberandum populum [*]( 14*Ps. 118. 173 17 Ps. 117, 16 19 cf. Rom. 12, 6. I Cor. 12. 4 23 cf. Ps. 118,153 ) [*](1 enim om.Ov suum om.R implebit AmlRml 2 enim om.AR 3 si om.R 5 ipsoj hoc a 6 quam om. eodd. praeter O, a 8 potestj petit O fratrem addidi suum add. a 10 concupiscet AmlGMPmlRml 14 Sequitur- quintus om. a uersus om.N V AGOP, om.MN 16 est om.M 17 dexteram] dextera A qua Na dextera—18 uirtutem om.T 20 scripturae scripsi scriptores codd. av 21 manuum Mm2Om2av manum cet., om.Om1 22 eumj cum OPRTa alt. ubi] uerbi Am1 ibi Gm1 23 eum] cum codd. a intellegere AGMNOPm1Rm1, fort. potes (sic legit O)—intellegere manas domini\' 25 inferiorem Pml est manus Nav 26 adque N ) [*]( 32* )

500
tuum\'. haec est manus dei de qua scriptum est: nonne omnes ministri spiritus qui mittuntur in ministerium propter eos, qui futuri erunt heredes salutis? qui ergo elegit mandata dei, utitur confidentia, ut cum auctoritate deposcat sibi diuina subsidia.