Expositio Psalmi CXVIII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Quinta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 62). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1913.

Hanc terram circuit sol iustitiae salutaris, de quo scriptum est: et oritur sol et occidit et in locum suum trahit; ipse oriens illuc uadit ad austrum et gyrat ad aquilonem; gyrando gyrat spiritus et in gyros eiu\' conuertitur [*]( 8*Eccle. 1, 3—4 12 cf. Mal. 4, 2 *Eccle. 1, 4 13 Ps. 33,11 17 Ps. 21, 27 18*1 Cor. 1, 5 20*11 Cor. 8, 2 26 cf. Mal. 4, 2 27*Eccle. 1, 5—6 ) [*]( 1 noctibus om.O 2 girando NOP in om.AB 7 pulcre Ovil 9 quo Ntn20av quod eet. 11 stat terra N 17 edunt Pml 19 bono] uerbo av 30 iiiquid PmlRml 21 hae] et R 24 bonos utique Nav 2S mobiles Pml 26 cireumit A 27 pr. et om.A 28 trahit (Eben) MOv uadit eel. a 29 girat et ed. lere per i eodtl. )

264
spiritus.

oritur sol iustis, occidit autem iniustis; oritur tranquillitati piae mentis, occidit iracundiae. unde ait: sol non occidat super iracundiam uestram. hinc potest colligi, quia isdem oriatur et occidat, quorum et uitia sepeliat et inluminet gratiam. mortuus est enim peccato, ut deo uiueret, hoc est: peccato sumus in illo mortui, ut deo in perpetuum uiueremus. uide ipsum mysterium praenuntiatum: e t

oritur inquit, sol et occidit et in locum suum trahit. hoc est quod ait dominus: cum exaltatus fuero, omnia traham ad me ipsum. traxit enim ad se omnium studia, ut uel peccata nostra crucifigeret uel bonum ingenium ad iustitiam prouocaret. aduerte quemadmodum trahat ad se: pater, uolo ut ubi ego sum et isti sint mecum, et ad latronem ait: hodie mecum eris in paradiso. aduerte quomodo omnia trahat: exaltatus est cruce et totus credidit mundus.

Ipse oriens, inquit, uadit ad austrum et gyrat ad aquilonem, ille utique oriens, qui ait: oriens nomen est mihi, qui semper oritur piis, numquam occidit. ipse oriens populo Hebraeorum ad austrum iuit, ad molliorem populum luxuria magis feruentis corporis lubricum quam impietatis inmanitate praedurum, aut certe ad nobiliorem plebem, quae erat genus electum uindicans sibi patriarcharum prosapiam. sed quia perseuerabat in uitiis nec emendabat errorem, ideo sol iustitiae gyrauit ad gentes, quae ante eloquiis caelestibus defraudatae inmanes et ignobiles habebantur;

aquilo enim grauis uentus ut populus nationum. sed qui erant graues ante perfidia, nunc super aquilas [*](2 Eph. 4, 26 5 cf. Rom. 6, 10 7*Eccle. 1, 5 9*Ioh. 12, 32 11 cf. Rom. 6,6 l2*Ioh. 17, 24 14 Luc. 23,43 17*Eccle. 1, 5-6. 18*Zach. 6,12 23 ct I Petro 2, 9 ) [*](1 antem om.O 3 occidit MmlNml 4 intellegiMa hisdem NPmlRm2 oritur eodd. a occidit MNOa 5 gratiam illamioat (-et a)Na 6 pr. in om.N all. in] im R perpetuo AGMmlP R 8 inquid Pml 12 quomodo M 14 paradyso AJfR 15 quemadmodum M est] add. in Mm2NPtn2a 20 iudeorumO molliorum Mml 21 luxoria Rm1 fementeM immanitatis impktate (-em a)NTa 23 uindicari A prosapia R 24 perseueraoitO emeadauit O 25 iminanes Rml inanes Rm2T 26 grauis] add. est ORm2 populum Mml populi NPTa 27 ante] add. m M (s.L) NPTa )

265
leuiores facti sunt fide atque pietate, posteaquam uenit qui diceret: ab aquilone adduc, et in euangelio: uenient ab oriente et occidente et ab aquilone et austro et recumbent in regno dei. et ecce sunt nouissimi qui erant primi, et sunt primi qui erant nouissimi. denique et ipse psalmista ait: mons Sion, latera aquilonis, ciuitas regis magni, hoc est: qui erant aquilonis latus, populus factus est regis aeterni qui solus magnus est dominus.