Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

unde uide scriptura quid dicat: in t e, inquit, i n imicos nostros uentilabimus. cornu nostrum es tu, domine Iesu, et ideo, sicut non in brachio nostro praesumimus, ita non in cornibus nostris uentilandi habemus praesidium, sed in Christo. habet enim fides cornua sua, quae mutuatur a Christo. siquidem non otiose in benedictionibus Moysi legimus: qui est uisus in rubo ueniat super caput Ioseph et super uerticem eius glorificatus inter fratres suos primogenitus. tauri decus [species] psius, cornua unicornui cornua ipsius; in ipsis gentes uentilabit simul usque ad extremum terrae. haec decem miliaEphraem et haec milia Manasse.

quis est in rubo usus Moysi nisi primogenitus dei filius, qui ait: ego sum deus patrum tuorum, deus Abraham, deus Isaac, deus Iacob? ideo se demonstrauit humanis aspectibus, quia uenturus erat, ut ab omnibus uideretur. ideo rubus urebatur et non exurebatur, quia terram istam, quae nobis spinas germinabat et sentes, disponebat urere per continentiae disciplinam. quam consumere per mortis aerumnam. unde dicit propheta: ure renesmeos etcormeu m.

reuelauit ergo futurum quoddam corporei spiendons mdicium, quo per resurrectionem caro ista fulgeret. quid enim significabat ignis innoxius nisi lumina resurgentium ? unde praesumpsit apostolus dicere, quia, sicut stella a stella differt in claritate, ita et resurrectio mortuorum. hic ergo, inquit, ueniat super caput tribus Ioseph, ut exaltet caput populi sui, ueniat etiam super uerticem, ut uerticem capilli perambulet amputaturus superflua delictorum, sanctificaturus ornamenta uirtutum. [*]( 1 *Ps. 43, 6 6 *Deut. 33, 16—17 14 *Ex. 3, 6 17 cf. Ex. 3, 2 18 cf. Gen. 3, 18 20 Ps. 25, 2 23 cf. I Cor. 15, 41-42 ) [*]( 1 inquit om. DP 2 uentilauimus BC, add. cornu Cu 3 et] sed BF 4 non] nec av 5 mutatur A 6 legemus Fml uisus est BEav uisus in rubo est DP 9 species deleui (ro xdAAog LXX); c/. cap. 17 init. 19 init. 43 tztr. Expos. ps. 118, tractat. 7, cap. 5 11 uentilauit BCml 12 ephrem « effrem £ (a) 13mannasse £ est om. b moisi D 15 habraham A abraam P ysaac CF 18 disponebatur aere B 20 renos Aml 21 quoddam futurum fJ ) [*]( LXIV: Ambroe. pars 6. PEtschenig ) [*]( 18 )

274

Hic est glorificatus inter fratres suos, sicut ipse dicit: n a rrabo nomen tu.um fratribus meis. quae maior est gloria quam pectoribus nationum cognitionem diuinitatis infundere ? quem in uisione uidit Ioseph, quod manipulum eius adorarent fratrum manipuli, adoraret eum sol et luna cum stellis. manipulus ille in figura carnis accipitur; omnis enim caro faenum. fae-

num suscepit hoc nostrum, ut suum triticum germinaret et fructum resurrectionis afferret. quaeris testimonium? audi de se dicentem: nisi granum tritici cadens in terram moriatur, ipsum solum manet; si autem mortuum fuerit, multum fructum afferet. denique ut scias, quia de dei filio dicit Moyses, ait: glorificatus inter fratres suos primogenitus. utique non Ioseph erat primogenitus inter filios Iacob, sed Ruben; nam Ioseph post plurimos erat. sed primogenitus dicitur qui uenturus erat, ut nationum populos congregaret.