Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

Audi pugnantem apostolum Paulum aduersus gentem Chananaeorum: uideo, inquit, 1 eg e m carnis meae repugnantem legi mentis meae et captiuantem [*](1 *Ps. 43, 3 5 cf. Gen. 13,15 10 cf. Ps. 43, 4 29 *Rom. 7, 23 ) [*]( 1 disperdit B 5 habrahe ECFml 6 tempore Bml 8 quae om. a 16 uicerat (uincerat Fml) (i 17 misteria AC chananei AEF ethei a cethei fl Ethaei et in mg. Cethaei a amorrei codd. Amorrhaei v 18 ferezei eodd. ceteri] cerethei {J Cerethaei v 19 sed] add. et BmciCv 20 obprobrii Bml 22 ut] et Bml bibat (l 24 pqgnauit] pugnat a 29 inquit] add. aliam (l carnis meae] in mEmbris meis fl, cf. cap. 55 )

267
me in lege peccati. nunc se erigit caro nostra, nunc deicit; erigit menti, deicit potestati et, ubi se urgeri uiderit, constantiam deserit et ad subiectionem parata ducitur in lege peccati, ut fidem deserat, perfidiae succumbat et Chettaeae infirmitatis in dicione destituta uero cedat mendacio, seruiat crimini, adquiescat errori et tamquam Amorraeus loquatur amara pro dulcibus; fides enim dulcis, amara perfidia est. unde praeclare Petrus, quid fides esset, expressit dicens: domine, ad quem ibimus? uerba uitae aeternae habes, et nos credimus. quomodo igitur iubes ut discedamus a te? captus enim caelestium suauitate uerborum discedere nolebat a Chiisto; qui autem negat Christum, ipse se separat uel separatur a Christo.

sed neque uersuta Amorraeorum disputatio, quae per philosophiam nonnullos a ueritate transducit, neque Iebusaeorum turpis abiectio, quae se subicit atque substernit cursum currentibus saecularem, qui non potest esse perpetuus, sed in portis deficit mortis, de quibus exaltatum Dauid propheta se gaudet, neque Cinaeus, qui per suam pecuniam possidetur sicut insatiabili auarus affectu, neque Cenezaeus, qui putat in diuitiis possessionem esse perpetuam et uanam spem constituit in caducis atque inani opinione se iactat, neque Raphaim, qui profitetur aliis se ferre medicinam, cum uulnera sua curare non possit.

et ideo, si quis ad huiusmodi medicum confugerit, prius necesse est patrimonium suum omne consumat quam profectum sanitatis accipiat, sicut illa mulier in euangelio, quae per duodecim annos fluentem sanguinem corporalium uoluptatum statuere non potuit, nisi posteaquam confugit ad Christum. intellexit enim, quod nemo perfectus medicus nisi qui descendisset e caelo, de quo cognouerat dictum: misit uerbum suum et sanauit [*](8 *Ioh. 6, 69-70 16 cf. Ps. 9,15 24 cf. Luc. 8,43—44 28 Ps. 106,20 ) [*](1 legem C deiecit BCml 2 deiecit Cml urgueri A 3 legem tiv 4 ♦ethee AC cetteae B cethei fJ Ethaeae a in dicione] indicio BfJa 5 desistata Bml E 6 amorreus codd. Amorrhaeus v 12 se om. b uel separatur om. {la, cj. cap. 26 sub tin. sed cet.] sensus imperfeclus et obscurus; ui* detur intellegendum: \'cognoscit Christum\' uel \'potest esse cum Christo\' uel, ut . Maurini putant: \'fideles separat a Christo\' 13 amorreorum coda. Amorrhaeo- rum v disputatio] add. eiusmodi a phylosophiam BC 17 cineus ACfi 18 cinezeus fJ cenezeus eel. (v) 20 rafim A raphim BC 23 necesse est prius u 26 sistere a 27 e] de fJ )

268
eos, et aduertit de ipso dictum: ecce dedi uerba b a mea in os tuum et constitui te hodie super gentes et regna, eradicare et destruere et perdere 4et dedificare et plantare. nam licet frequentet deus locutus sit in prophetis, in quo tamen expressius quam suo locutus in filio est, qui uirtutem omnem exprimens patris ait: mea doctrina non est mea sed eius qui me misit? non ergo Hieremias, qui tempore captiuitatis suscepit exilium, sed dominus Iesus suis uerbis eradicauit ex intimis pectoribus uitia gentilium, perfidiam nationum et uersutarum cogitationum praua commenta destruxit atque omnia uestigia iniquitatis aboleuit. deinde infudit postea fidem et continentiae disciplinam, ne tamquam in uase corrupto confusione uitiorum coacescerent sacramenta uirtutum.