Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

Uide ne eo deferas imaginem terrestris, ubi lux caelestium est. hic si quis tyranni imagines habeat, qui iam uictus interiit, iure damnatur. quomodo tu hostis et aduersarii imaginem in ciuitatem ueri imperatoris inducis, nisi ut ipse te damnet ? et si uolueris imaginem terrestris inferre, contradicet tibi princeps istius mundi; dicet: \'mea est imago haec et quae offers mea sunt\'. quid facies deprehensus , cum tibi dixerit: \'mea est auaritia, mea est ambitio, meae diuitiae, quarum imaginem in te recognosco\' ?

ipse est enim aduersarius et defensor. quodsi fueris quatslacob, dices Labae qui se transfigurat in angelum lucis: recognosce si quid tuorum in me inueni . tunc ille requiret et non inueniens confutatus abscedet, quia abscondisti atque obliterasti omnia simulacra uitiorum . beatus qui potest dicere: ueniet huius mundi princeps et in me suum inueniet n ihi 1. 25 [*](1 cf. J Cor. 13,12 4 cf. I Cor. 13,12 6 cf. Hebr. 17, 21 9 I Cor. 15, 48 11 cf. Rora. 7, 24 12 terrestris] cf. I Cor. 15, 48 13 tyramti] fort. Eugenius a. 394 deuictus significatur; cf. Thm, Stud. Ambros. pag. 21 adnot. 20 cf. Ps. 8, 3 21 cf. HCor. 11,14 *Gen.31,32 24 ♦Ioh. 14, 30 ) [*]( 1 tunc] cum BmlC tunc iam] utinam {J 2 uideantur BfJ 3 ascendes B 5 consumatione AB ueram lumen] uerum illum DEm2F illum uerum Eml 6 et aeternum (i cuius] qui huius F 7 matheum a 8 pr. in om. AmlBCm lv, alt. om. a 9 quales B 12 est celestium F 13 ti-anni ACDF tirranni B imaginem C 14 damnetur a 15 damnes BCmlfiav 16 niundi] add. et fiav 17 facies] add. ergo F 20 laban BmgC 21 transfijurauit BC 22 inueniet et BCmlft 23 fugatus A confugatus BC oblit(-tt- Ev) erasti ftav oblitus es ACm2 oblitus eris BCml simulachra CDF )

205
quae sua sunt enim quaerit ille, non ista quae Christi. si ergo Christum sequeris, noli quas non habeas affectare diuitias, augere quas habeas, sed diuitem te sibi sentiat pauper.

rndiic in domum tuam inopem, frange panem esurienti et nudum operi, ut tibi thesaurus condatur in caelo qui tecum transeat. pauper Christus est factus, cum diues esset, ut nos sua inopia diuites faceret. noli ergo propter diuitias uane conturbari, excitari de somno, cogitare quemadmodum pecuniam tuam serues ?, opes tuas augeas, ae nocte procedere, excubare ad iudicis domum, ut aliena diripias, litem moueas pauperi, uerearis exactorem tributi. uana est ista conturbatio.

Et ideo iustus dixit: et nunc quae est expectatio mea? nonne dominus? et substantia mea ante te est. spes et patientia nostra Christus est, ipse factus est redemptio nostra, ipse est nostra expectatio, ut dicamus singuli: expectans expectaui dominum et respexit me. respice ergo nos in iudicio tuo, respiciat super nos misericordia tua, ut qui de merito diffidimus nostro per tuam misericordiam liberemur cuius potestate est animae nostrae uitaeque substantia. et ideo non timeamus corporis mortem, sed eum qui potest animam nostram uel seruare uel perdere, cuius substantia uirtus est, quam deus ad similitudinem sui pectoribus infudit humanis.

Quisquis igitur habet istam substantiam animae suae, dicit: ab omnibus iniquitatibus meis eripe me. non unius criminis lapsum fatetur qui ab omnibus se iniquitatibus solui precatur. scit enim quod, nisi dominus ignoscat, nemo saluus esse possit quicumque natus est sub peccato, quem ipsa noxiae condicionis hereditas adstrinxit ad culpam. [*]( 1 cf. Phil. 2, 21 3 cf. Esai. 58, 7 4 cf. Matth. 19, 21 5 cf. II Cor. 8, 9 11 *P!>. 38, 8 13 cf. Rom. 8, 25 cf. Eph. 1,7 14 *Ps. 39, 2 19 cf. Matth. 10, 28 23 *Ps. 38, 9 ) [*]( 1 ista] illa av 2 Christum] quae sunt Christi fJav habeas — habeas ed. Rem. b habebus — habebus codd. a habebus — habeas n augeret B, add. noli fJ 3 set A et BCav ut fJ te om. {J 7 exitari B 8 de nocte] donec te B 9 domum iudicis DF moueas] add. terreas fJ et in mg. a 10 pauperem BCmlfi et in mj. a 11 dicit {J 12 to om. B 13 est (post factus) om. BCfi 14 ipsa est C 16 tuo om. B 20 saluare DF substantie {J substantiae a 25 sit Bml quia fł 26 conditionis cJdd. av )

206