Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

\'Exclusi igitur a criminationis inuidia dolum adhibebant, ut insurgerent\', inquit, \'mihi et insultarent, quo me stimularent ad aliquam commotionem; quorum ego dolum uidens uelut surdus non audiebam\'. considera uim sermonis. non dixit \'quia simulabam non me audire quae dicerent\', sed \'non audiebam\' [*](4 * I I1 Reg. 20 (21), 20 9 ubi cet.] manifesto designat increpationem suam in Theodosium (a. 390); cf. Epist. 51 12 cf. Ps. 37, 13 18 cf. Prou. 18, 17 19 ueri uana] cf. Uerg. Aen. X, 630 sq. 23 *Ps. 37, 14 ) [*]( 2 reperitur fJav 3 ad] ab a helia A elia B elya C eliam E(v) helyam F 4 increpuit BCml 5 inquit] quid in AB (in s. I. m2) C (in ras. m2) a helyas CF elias E (v) 7 timere Bml dei om. F 9 grauiora om. a sunt om.F 11 in hoc] adhuc ABCml ad hunc locum Cm2 12 amici fJ 17 quod] quoniam (fav 18 patefecerat ftav 19 annullatam fJav locutus Aml BCmlft ueri] est uera fJ fuisse av uana om. (i quia /3 20 culpa fJ nocere iam av posset (i 21 diabolum (i adhibeant F 22 et mihi v quo me] cum {J simularent Aml BC uel stimularent s. I. Cm2 23 dolo Cml uelud C 25 quia] quod BC )

173
dixit et quod intentione mentis uocem loquentis excluderet nec aperiret os suum sicut mutus.

beatus qui potest tantam habere uirtutem, ut lacessitus non irascatur, commotus se nolit ulcisci. inimici hoc agunt, ut prouocent ad iracundiam, maledicunt, ut maledicamus, criminantur, ut crimen retorqueamus, conuiciantur, ut excitent nos ad uicissitudinem contumeliae. unde praeclare Petrus de domino Iesu in epistula sua posuit, quia cum malediceretur non maledicebat, cum pateretur non comminabatur.

ad eius similitudinem atque imaginem iustus suae uitae cupiens instituta formare accusatus tacet, laesus remittit, dissimulat lacessitus et non aperit os suum, ut illum imitetur, qui sicut agnus ad uictimam ductus est et non aperit os suum et, cum posset habere quod referat, magis uult silere quam dicere.

ipse enim dominus Iesus uere cum accusaretur tacebat et cum percuteretur non repercutiebat. denique percussus respondit: si male locutus sum, testimonium perhibe de malo; si bene, quid me caedis? uide quemadmodum quasi uere infirmus et quasi is, qui se uindicare non posset, puerili quodam loquebatur affectu. ita ergo et tu, si habeas quo redarguas arguentem, melius tacebis, ne redarguendi uicissitudine commotionem tuam prodas; melius est enim dissimulare iniuriam quam, cum redarguis, uindicare.

bonus mutus qui loqui male nescit, cuius ex ore crimen exire non nouit. hic est mutus uere beatus, qui cum tacet intra se loquitur: \'dominus dat mihi linguam eruditionis, 25 quando oporteat me dicere sermonem\'. talia loquebatur intra se Zacharias, cum ommutuisset, et uere, quia loqui ei non profuerat, ne loqueretur ommutuit et ut loqueretur exauditus a Christo est. 7 [*]( I Petro 2, 23 12 cf. Hier. 11, 19 16 *Ioh. 18, 23 24 cf. Esai. 50, 4 26 cf. Luc. 1 ) [*]( 1 et om. (ia intentionem B loquentes Cml ne F 3 Jasscessitus Cml lascessitus Fml ulcissi C 4 maledicant Cml 5 benedicamus AmlBCml criminentur Cml conuinciantur C 6 exitent Bml uiscissitudinem C 7 Iesu] add. x C epistola codd. av 9 eius] add. ergo BCftav 12 est om. Bfiav et] sic {Jav aperuit (Jfluv 13 possit CmlEav mauult (i 14 uere om. a 15 dum A 17 uidetis B 18 uere] uir (ia is] uir DF 19 afectu B 22 . 23 motus codd. a 23 exire crimen F 24 eruditionis] adJI. ut sciam v 25 quando] quomodo v 26 obmutuisset et 27 obmutuit Cfiav t )

174
denique scripsit quod Christus exaudiret et uocem recepit quam

Christus indulsit et gratiam adiunxit quam ante non habuit, ut prophetaret eum cuius mandatis ante non credidit. quid de domino omnium uirtutum loquor , cum mulier Susanna nec sexus infirmitate turbata, quibus se ad periculum mortis cognouit addictam, uocem emiserit ? accusabatur et tacebat, ducebatur ad mortem et silentio se tegebat, ne nudaret pudorem. intra se tamen loquebatur deo, qui eam magis audiuit tacentem, quae si uoluisset loqui forsitan non esset audita.