Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

Quae autem prophetam deseruit fortitudo, utrum carnis an mentis ? si carnis, non utique desperanda sanitas; nam uirtus in infirmitate perficitur. de quo non mediocriter disputauit arbiter et proeliator quidam luctae mentis et corporis, sciens temperare utriusque certamen, ut restringeret carnem, si cerneret fortiorem, ne in lege peccati captiuam duceret mentem. reuocabat itaque carnem, uirtutem autem mentis iungebat; sic ad coronam meruit peruenire.

ergo, quod dicit propheta, si carnis fortitudo deseruit, mentis fortitudo praeualuit. quodsi fortitudinem mentis accipimus deseruisse, non mirum si in grauissimis temptationibus corde turbato putat se homo mentis suae fortitudine deseri. ipse te doceat dicens: fortitudo mea et laudatio [*]( 1 cf. Ps. 37, 11 3 cf. Rom. 10, 10 10 cf. I Reg. 25 15 d. Ps. 37, 11 16 II Cor. 12, 9 18 cf. Rom. 7 20 cf. Rom. 7, 23 22 cf. Ps. 37, 11 2G *Ps. 117, 14 ) [*]( 1 hoc om. ftav cum om. BCmlfi cor suum] cursum Bm] 2 se om. Bml 4 sentiatur fJ 5 tollerabilius A 6 est om. BF et adhuc Bm2 7 suppremae AE subpremae BCml 11 et] nec ex ne Cm2 reperit DFav, add. dum fiav abigae ACm2DF abigaa E 14 obriguit] add. et fta et in v 18 preliator CmZv breuiator ABCmlfia quidam scripsi qui dum ABCmlfi qui Cm2av luctam Aa 19 temperabat av 20 legem aav 21 utique DF menti v et sic DF 22 quod] hoc fi 25 mentis suae (in ras. m2) deseri (in ras. m?) fortitudine C deseri mentis suae fortitudine. fJ 26 deseri Qtn. B laus Cav (Uulg.) )

168
mea dominus. dominum ergo quaerebat et ideo, ne deseri

mereretur, saepius putabat esse quaerendum et, sicubi fluctuabat, putabat se esse desertum. sic apostoli excitant dormientem, ne obdormiret sibi, non quia eum obdormisse credebant. sic Heliseus, ut superiorum utamur exemplis, ubi est, inquit, deus Heiae?, non quo putaret absentem, sed quia praesentiam eius in beneficiis requirebat. sic Hieremias sequebatur ut medicum dicens: sana me, domine, et sanabor; saluum me fac, et saluabor. non laboraui sequens post te.

sic ecclesia requirebat eum in Canticis canticorum et rogabat filias Hierusalem, ut suscitarent dilectionem; quaerebat ut inueniret, quem sua dilectione retinebat nec umquam sentiebat absentem. sic ergo et Dauid non querebatur a Christo se esse desertum, sed iudicabat illo praesente se non posse turbari.

Denique ut scias de Christo magis intellegendum, addidit: et lumen oculorum meorum non est mecum. quod est uerum lumen omnium nisi Christus, de quo Iohannes dicit: erat uerum lumen quod inluminat omnem hominem uenientem in hunc mundum, quia ipse est qui inluminat et corporis oculos et mentis obtutum? rogemus ergo, ut semper nobis suum lumen infundat et semper nobiscum sit, sicut erat cum Dauid. et ideo audebat dicere: quoniam apud

te fons uitae et in lumine tuo uidebimus lum e n. ille certe quasi propheta magnum uiderat lumen; nobis lucerna eius luceat, ne possimus errare, et lucerna uerbum est, sicut uerum lumen est uerbum quod totum inluminat mundum. denique lucerna pedibus meis uerbum tuum, domine, [*](3 cf. Matth. 8, 24-25 5 IV Reg. 2,14 8 *Hier. 17,14 .16 10 cf. Cant. 3, 5 lõ *Ps. 37,11 18 *Ioh. 1,.9 22 Ps. 35,10 27 *Ps. 118,105 ) [*]( 2 esse-3putabat om. /3 3 exitant B 4 eliseus Ci £ (u) 6 eliae CmlE(v) helye F quo] quod {Jav 7 hyeremias B yeremias C ieremias {J, add. eum v ut om. {J 8 saluum me fac] salua me Bfia 9 sequens om. v 11 ierusalem Bfi iherusalem C 17 quod] qui BCml quis p Christus] add. Iesus (iav 17 et pag. 169,2 ioannes Bav 22 aput BmlDF 23 te om. Eml, add. est fiav 24 uiderit {J )

169
et lucernam illam etiam propheta quaerebat, non lanternam, sed lucernam. lucernam Iohannes inuenit et demonstrauit, cum lanterna, persecutor aduenit et demonstrauit; lanterna enim clausum habet, non liberum lumen.