Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

quid experimentum quaeritis eius qui in me loquitur Christus? denique ipse rex haec dixit, in quo figura est domini: oportuit te pecuniam meam committere nummulariis. \'meam\', inquit, non \'tuam*. iustus ergo miseretur et tribuit. quomodo tribuat, audi dicentem: per omnes ecclesias doceo. peccator autem mutuatur et non soluit. uide diuitem mutuantem et non reddentem, pauperem accipientem et continuo remunerantem, ne diutius in aere alieno sit. haec moralia.

Uide nunc pauperem mysticum, id est simplicem et timentem dei nomen, audientem uerbum de castitate et soluentem, audientem de misericordia et soluentem, audientem de placiditate et non irascentem, diuitem uero illum arrogantem et superbum [*]( 1 cf. Luc. 19,16 sqq. 8 *Marc. 16, 15 10 cf. Rom. 15,19 12 *I Cor. 7,10 15 *II Cor. 13,3 16 rex] cf. Luc. 19,12.15 17 *Matth. 25, 27 19 . 20 cf. Ps. 36, 21 20 *I Cor. 7,17 ) [*]( 1 minam Am2Fmla quatuor BCfiav 3 quid a 4 aput C 5 peccunia C 6 sunt (ia epistolis codd. av 8 orbem] add. terra (sic) Cml et om. Fa 10 hyerusalem B yherusalem C ierusalem/?(t>) y(i- B) 1 (-11- DF)iricum aDF 10 . 12 . 17 peccuniam C 11 feneraret codd. v foeneraret a 12 qui] add. in F 15 quid] quia B 16 rex haec (h s. L, ae ex a A) ACm2 cor (s. I. B) rexit ac BCml rex ita flav 18 inquid B 19 alt. tribuit C 22 diu,tius] add. debitor Bmg. 24 misticum ABfi 27 et (ante non) om. DF )

105
audientem quidem, sed post se reicientem sermones dei, audientem de condemnatione luxuriae et magis luxuriantem.

denique ecclesia soluit quod accepit, synagoga non soluit. cognosce ecclesiam soluere: tui, inquit, erant et mihi eos dedisti, et uerbum tuum seruauerunt, et alibi: ipse enim pater diligit uos, quia uos me diligitis. reddidit ergo ecclesia quam accepit a domino pecuniam caritatis, sed synagoga non reddidit. ideoque de Iudaeis dicitur: si non uenissem et locutus non fuissem his, peccatum non haberent; nunc autem excusationem non habent de peccatosuo, quia audierunt utique et non crediderunt.

probatum est ergo, quia mutuati sunt peccatores et non soluerunt. peccator igitur eget semper, iustus autem abundat et tribuit, cuius diues est conscientia. ideo Iudaei in suis diuitiis eguerunt — diuites eguerunt et esurierunt —, christiani autem in diuitiis simplicitatis suae non defecerunt.

Bonus ergo iustus, et ideo addidit scriptura: quo n i a m b ene di c ente s eum possi d eb unt terram, maledicentes autem eum disperihunt. quomodo iustus possidet terram aut quam terram, cum scriptura dicat: n u mquid soli habitabitis super terram?, et alibi: uae habitantibus super terram, quod increpationis est atque maledicti ? cuius ergo terrae benedicta possessio est ? non istius quae tenebris absconditur et amaritudinibus impletur, sed illius quae fluit mei et lac, id est habens gratiam suauitatis et fulgorem lucis aeternae.

accipe mellis boni suauitatem, immo super mei : fugit dolor et t r is tit i a et gemitus, quia [*](1 cf. Ps. 49, 17 4 *Ioh. 17, 6 5 *Ioh. 16, 27 8 *Ioh. 15, 22 15 Ps. 33,11 16 cf. II Cor. 8, 2 17 *Ps. 36, 22 20 Esai. 5, 8 22 *Apoc. 8,13 25 cf. Ex. 3, 8 26 cf. Ps. 18,11 27 *Esai. 35,10 ) [*]( 3 sinagoga AB 6 diligitis me Fml 7 ergo om. F peccuniam C sinagoga A 9 pr. non] eis F, sed del., 0m. B iesit bet a 11 suo om. fJ 13 habundat AC 14 ideoque BCfJav 17 addit v 20 numquit A 22 ue tiF 23 pr. est] add. uerbum Bm2Cv 24 amaritudibus A 25 lac et mel fJ habet Cm2v 26 boni suauitatem] bonitatem fJ supra BCftav 27 fugiet fJa, gemitns et tristitia fiav. )

106
suauitatis gratia amaritudinem humanae fragilitatis excludet. et alibi: et delebit omnem lacrimam de oculis eorum et mors non erit amplius neque luctus. accipe etiam lactis nitorem: et non indigebunt lucerna et lumine solis; ipse enim dominus inlumina bit super illos et regnabunt in saecula saec u 10 r u m.