Explanatio Psalmorum XII

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Sexta (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 64). Petschenig, Michael, editor. Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1919

Homines, inquit, et ium ent a salu s f acies, domine, sicut multiflicasti misericord i a m tuam, deus; f ilii aut m hominum in protectione alarum tuarum s p er ant, inebriabuntur ab ubertate domus tuae et torrentem uoluptatis tuae pot a b is eos. quidest \'homineset iumenta\'? rationabiles utique et inrationabiles . rationabilibus indicia , inrationabilibus misericordia; alii reguntur, alii nutriuntur.

ideoque addidit: f i li i autem hominum in protectione alarum t uarum sperant, id est: non generatio uiperarum , sed filii hominum, qui ad imaginem et similitudinem dei uiuunt , non in pascuis, sed in conuiuiis collocantur; alii enim in loco pascuorum, alii in priuilegio sacramentorum ; inperfectis sucus lactis, perfectis mensa refectionis, de qua dixit: parasti in conspectu meo mensam, in qua panis uiuus, id est uerbum dei, in qua oleum sanctificationis, quo inpinguatur caput iusti et sensus firmatur interior, ut aboleatur oleum peccatoris, in qua etiam poculum illud inebrians \'quam praeclarum\' uel \'quam ualidum\'; XQ&UOTOV enim dixit Graecus uel \'potens\' uel \'forte\' uel\'ualidum\'; ualidum enim, quo abluuntur flagitia uel delentur.

bona ergo ebrietas poculi salutaris. sed est alia ebrietas de redundantia scripturarum, est et alia ebrietas per infusionem spiritus sancti; denique illi, qui diuersis linguis in apostolorum Actibus loquebantur, musto pleni audientibus [*]( 5 *Ps. 35, 7—9 11 cf. Ps. 32, 5 12 *Ps. 35, 8 14 cf. Mattli. 3,7 < e;. 16 cf. Ps. 22, 2 17 cf. I Cor. 3, 2 18 Ps. 22, 5 1\'.) cf. Ioli. 6, 51 20 cf. Ex. 38, 25 (37, 2U) 21 cf. Ps. 140,5 cf. Ps. 22, 5 20 cf. Act. 2, 4. 13 ) [*](1 tuarum om. AC est] eo xI nouani llmlp o inquid Cml, om. v 8 sperabunt BC/Jav, c/. lin. 14 9 tonente Cm2Eav 11 rationalibus At\' 13 hominis$14 speiabunt Cmlaiav 17 succus CmlFao 20 firmatur sensus ft fiimantur Em] 22 illum ItCml, om. av FA (a C) TIETOX (H .4) u c (s-E) apticion$23 diut f.i 25 de om. a et s. 1. C )

64
uidebantur. domus ergo ecclesia est, ubertas domus redundantia gratiarum, torrens uoluptatis spiritus sanctus.

Nec te nomen aut mos torrentis offendat, quod aliquando aridior aut exilior sit, ut eius soleant fluenta cessare. cessauit et hic noster, cessauit aliquando torrens profluuii spiritalis in populo Iudaeorum. quid dicam \'torrens cessauit\', cum mare cessauerit, sicut lectio hodierna nos docuit dicente domino: ecce ego increpatione mea desolabo mare (et ponam flumi-

na deserta) et arefient pisces eorum, utique Iudaeorum suae ariditate perfidiae, ut enatare non possint? cessauit ergo torrens propter synagogae sacrilegia, quia erat illa plebs fide arida, sterilis operibus, captiua peccatis. quid enim flueret non bibentibus, sed contaminantibus sacros meatus, cum ipsum fontem negarent? bonus torrens, qui illis cessauit, ut nobis abundaret et sitim humanae captiuitatis auerteret sicut torrens in austro. unde et scriptura dicit: surge, aquilo, et ueni, auster, qui arbusculas paradisi perflare consueuit.

Diximus sensum, etiam elocutionem consideremus. quare torrentem uoluptatis dixit potabis eos et non \'torrente\' quasi \'de torrente\', nisi quia auiditatem bibentium uoluit exprimere, quasi torrentem ipsum uellent ebibere, si possent? hic est forsitan torrens uoluptatis, quem in Genesi legimus fontem qui adluit paradisum et diuiditur in quattuor flumina, quae circumeunt totam terram. ex hoc etiam fonte uirtutes profluunt spiritales, prudentia temperantia fortitudo iustitia. bonus fons gratiae et splendoris eiusdem atque naturae cuius et illud flumen, de quo in [*](7 *Esai. 50, 2 15 cf. Ps. 125, 4 16 Cant. 4, 16 19 *Ps. 35, 9 22 cf. Gen. 2,10 ) [*](3 mons « mors DEmlF 4 cuius a 7 docet Cml deo Fa t) etdcserta v, om. codd. a 10 sua {J 11 sinagogae ADF qui DF 13 sed] uel B £ } 14 necarint fJav nos fl habundaret a glorificaret$15 cupiditatis av, in mg. captiuitatis a 16 pr. et om. fl 17 arbustulas a perflare (re in ras. m2) B 18 etiam et loeutiQncm A quare s. I. A cur flat.. om. BC 19 torrente A dixerit Bfiav cur dixerit in ras. m2C 22 gensy F 23 abluit codd. av, correxi paradissum C quatuor BCfiav circueunt fl 21 etiam] enim flav 26 et] est C )

65
posterioribus dicitur: fluminis impetus laetificat ciuitatem dei.