De Interpellatione Iob et David

Ambrose, Saint, Bishop of Milan

Ambrose. Sanctii Ambrosii Opera, Pars Altera, (Corpus scriptorum ecclesiasticorum Latinorum, Volume 32.2). Schenkl, Karl, editor. Prague; Vienna; Leipzig: F. Tempsky; G. Freytag, 1897.

numquid haec ignorare potuit quem nihil praeterit? nuda inferna in conspectu ipsius et non est amictus nequissimis, quia latere non possunt. extendit Borean pro nihilo, suspendit terram in nihilo, alligans [*]( 4 Iob 21, 32 7 Luc. 24, 5 8 Luc. 16, 22 10 Luc. 24, 5 11 Iob 24, 2-12 21 Iob 26, 6 23 Iob 26, 7 et 8. 11-14 ) [*]( 1 adipe DP\' medulla autem DP\', recte puto (μυελὸς δὲ LXX) 2 in amaritudine animae conficit C animae suae DP\' 8 accepit DP\' 4 sepulchra P (h 8. u.) sepulchro BP\' 5 tumolo P 7 uiuet P 9 ideo DP\' 10 mortuis P (r 8. u.) mortuis? non est hic DP\' 11 ennmera P transcenderent PDP\' 12 popilli P 13 abduxerunt pignorauerunt bouem uiduae DP1 demessuerunt DP\' 15 sunt DP\' fecerunt DP\' 16 plerique ex plerosque D operamentum ademerint P (ri ex re) 17 tegumentum BDP\'C 20 et anima DP\' ingemescebant P (n alt. eras.) ingemiscebat BDP\' 22 conspectu P (u ex o) ipsius P eius cet. 23 borei BDP\'C )

246
aquam in nubibus suis, et non est rupta nubes sub [*]( E ) pedibus eius. columnae caeli dissiluerunt et timuerunt ab increpatione eius. uirtute conpescuit mare, disciplina autem strauit cetum maris. claustra caeli reformidant eum: praecepto mortificauit draconem praeuaricatorem. uirtutem tonitrui eius quis intellegit? in tantis ergo flagitiis quae spes impio est? numquid si confidat in domino saluabitur? dicam inquit uobis quid sit in manu domini et desinite inania inanibus addere.

Et describit quam miserabilis impiorum portio sit, quod [*](F ) etsi plures habeant filios, sine posteritate sint, quibus deest bonorum meritorum successio; illa enim uera posteritas, quae non in terris, sed in caelo est. huiusmodi ergo uiris hereditas inopia est et mors successio. cum diuitias coaceruauerint, mendicabunt, quia cum mortui fuerint, indigebunt qui requiem inuenire non possunt. uiduas eorum nemo miserabitur. sed manebunt desertae atque omnis copulae solacio destitutae. etsi congregetur pecunia sicut terra atque ut lutum praeparatum fuerit aurum, inanis erit sicut aranea eorum sub- [*]( 6< ) stantia et omne nominis eorum patrimonium tamquam tineis consumetur. dormiens diues nihil adiciet, aperuit oculos suos et iam non est. in doloribus permanet. nihil ergo sunt omnia quae in hoc mundo sunt. aurum in metallis. [*]( 7 Iob 27, 8. 11. 12 11 Iob 27,14 sq. 16 Iob 27, 14 17 Iob 27, 15—18 22 Iob 27, 19 24 Iob 28, 1 sq. ) [*]( 1 rapta PBC 4 strauit Dionysianus Maurmorum et ed. Bom. struit cet. 5 claustra P (u s. u.) reformitant P 6 draconem... P 8 est impio spes B impio eius (om. est) DP\' confidit DP\' 10 dif- finite B inanibus inania DP\' inanibusP (i alt. 8. u.) 12 sunt DPO 14 uiri B 15 cum] cuius B coacerbaberint P 17 miserebitnr DP\'O 18 deserte ... destitute C deserti ... destituti cet. 20 inmanis P arena DP* substantia eorum B 21 patrimonium eorum (om. nominis) DP\' a tineis B 22 consummetur D (mabi 5. me) consftmabitur P 24 ergo] enim DP\' )

247
argentum in metallis: de metallo eruitur et in metallum reuertitur. quid enim aliud nisi metallum est mens auari? quae tamquam defossum tenet quidquid acceperit et in uenis terrae ac latibulis abscondit, eo quod uti nesciat. de metallis [*]( B ) cottidie aurum promitur: de auaro proferre quis potuit?

cum igitur nihil prosit uana fames auri. quia quidquid congregauerit labitur, miserandi profecto qui deseruerunt uiam iustam et obliti sunt eam, cui pretiosi lapides haudquaquam sunt comparandi.

[*]( 662 A ) difficilis inuestigatu, inperuia superbis, interclusa iactantibus, humilioribus plana, aperta sapientibus. et ideo sapientiam debemus quaerere, ut ambulemus in uia iusta, per quam aduersarius ille sicut leo rapiens et rugiens, qui per. currit hunc mundum, transire non potuit. sed qui uult sapientiam inuestigare, non in abysso eam quaerat sicut philosophi, qui arbitrantur quod ipsi sua sponte suo ingenio profunda eius possint cognoscere, non in mari eam requirat [*]( B ) — etenim ubi tempestas, ubi procelia uenti est, non potest ibi esse sapientia — sed ibi quaerat, ubi est tranquillitas mentis et pax, quae super omnem intellectum est. [*]( 6 Uerg. Aen. III 57 12 I Petro 5, 8 14 Iob 28, 14 16 Iob 28. 14 19 Philipp. 4, 7 ) [*]( 1 metallum P (u ex o) 3 acceperit P (c pr. in ras.) deceperit DP\' 4 abscondit P (ex abscundet) C abscondet Cft. 5 promittitur DP\' 6 nihil P (18. u.) 8 haudquaquam P (uirgula s. a erasa) B hautquaquam C haudquacum DP\' 9 inueatigKtu* P 11 uia P (i in ras.) 12 illius B rugiens P (i s. u.) percurrit BC percucurrit cet. 13 sapientiam uult DP\' 15 filosofiP 16 requirat Costeriusrequirant libri 18 ibi alt. ex ubiP sapientiå P quaerat Costerius quaerant libri tranquillintas P (n eras.) EXPLICIT INTERPELLATIO SCI IOB P DE INTERPELLATIONE DAUID B EXPLICIT TRACTATUS SCI AMBROSII DE INTERPEL- LACIONE SCIIOB. INCIPIT TRACTATUS EIUSDEM SCI AMBROSII DE INTERPELLACIOXE DAUID C EXPLICIT TRACTATUS DE IX- TERPELLATIONE SCI IOB. INCIPIT TRACTATUS DE INTERPEL- LATIONE SCORUM IOB ET DAUID DP\' )

248