Epistulae

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Gummere, Richard M. (Richard Mott), 1883-, editor

Singula animalia singulas habere debent substantias; ista omnia unum animum habent; itaque singula esse possunt, multa esse non possunt. Ego et animal sum et homo, non tamen duos esse nos dices. Quare ? Quia separati debent esse. Ita dico: alter ab altero debet esse diductus, ut duo sint. Quicquid in uno multiplex est, sub unam naturam cadit; itaque unum est.

Et animus meus animal est et ego animal sum, duo tamen non sumus. Quare ? Quia animus mei pars est. aliquid per se numerabitur, cum per se stabit. Ubi vero alterius membrum erit, non poterit videri aliud. Quare ? Dicam: quia quod aliud est, suum oportet esse et proprium et totum et intra se absolutum.

Ego in alia esse me sententia professus sum. Non enim tantum virtutes animalia erunt, si hoc recipitur, sed opposita quoque illis vitia et

v3.p.286
adfectus, tamquam ira, timor, luctus, suspicio. Ultra res ista procedet; omnes sententiae, omnes cogitationes animalia erunt. Quod nullo modo recipiendum est. Non enim quicquid ab homine fit, homo est.

" Iustitia quid est ? " inquit. Animus quodammodo se habens. " Itaque si animus animal est, et iustitia." Minime. [*](iustitia minime later MSS.; iustitiam in me BA.) Haec enim habitus animi est et quaedam vis; idem animus in varias figuras convertitur et non totiens animal aliud [*](aliud later MSS.; alius BA.) est, quotiens aliud facit. Nec illud, quod fit ab animo, animal est.

Si [*](si before iustitia and fortitudo added by Muretus.) iustitia animal est, si fortitudo, si ceterae [*](si ceterae Muretus; sic ceterae (cetetre) BA.) virtutes, utrum desinunt esse animalia, subinde autem [*](autem edd.; aut or ut MSS.) rursus incipiunt, an semper sunt ?

Desinere virtutes non possunt. Ergo multa animalia, immo innumerabilia, in hoc animo versantur.

" Non sunt," inquit, " multa, quia ex uno religata sunt et partes unius ac membra sunt." Talem ergo faciem animi nobis proponimus, qualis est hydrae multa habentis capita, quorum unumquodque per se pugnat, per se nocet. Atqui nullum ex illis capitibus animal est, sed animalis caput, ceterum ipsa unum animal est. Nemo in Chimaera leonem animal esse dixit aut draconem; hae partes erant eius; partes autem non sunt animalia. Quid est, quo colligas iustitiam animal esse ? "

Agit," inquit, " aliquid et prodest. Quod autem agit et prodest, impetum

v3.p.288
habet; quod autem impetum habet, [*](quod habet added by later MSS.; om. BA.) animal est." verum est, si suum impetum habet; suum autem non habet, [*](suum habet later MSS.; om. BA.) sed animi.