De Beneficiis

Seneca, Lucius Annaeus

Seneca, Lucius Annaeus, ca. 4 B.C.-65 A.D, creator; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor; Basore, John W. (John William), b. 1870, editor, translator

Illud in confesso est : quis sine querella moritur ? Quis extremo die dicere audet :

  1. Vixi et quem dederat cursum fortuna peregi ?
Quis non recusans, quis non gemens exit ? Atqui hoc ingrati est non esse contentum praeterito tempore
. Semper pauci dies erunt, si illos numeraveris.

Cogita non esse summum bonum in tempore ; quantumcumque est, boni consules. Ut prorogetur tibi dies mortis, nihil proficitur ad felicitatem, quoniam mora non fit beatior vita sed longior.

Quanto satius est gratum adversus perceptas voluptates non aliorum annos computare, sed suos benigne aestimare et in lucro ponere ! " Hoc me dignum iudicavit deus, hoc satis est ; potuit plus, sed hoc quoque beneficium est." Grati simus adversus deos, grati adversus homines, grati adversus eos, qui aliquid nobis praestiterunt, grati etiam adversus eos, qui nostris praestiterunt.

" In infinitum ius," inquit, " me obligas, cum dicis : ' et nostris ' ; itaque pone aliquem finem. Qui filio beneficium dat, ut dicis, et patri eius dat: primum, de quo quaero. Deinde illud utique mihi determinari volo : si et patri beneficium datur, numquid et fratri ? Numquid et patruo ? Numquid et avo ? Numquid et uxori et socero ? Dic mihi, ubi debeam desinere, quousque personarum senem sequar."

Si agrum tuum coluero, tibi beneficium dedero ; si domum tuam ardentem restinxero aut, ne concidat, excepero, tibi beneficium dabo ; si servum tuum sanavero, tibi imputabo ; si filium tuum servavero, non habebis beneficium meum ?

" Dissimilia ponis exempla, quia, qui agrum meum colit, agro beneficium non dat sed mihi; et qui domum meam, quo minus ruat, fulcit, praestat mihi, ipsa enim domus sine sensu est ; debitorem me habet, quia nullum habet ; et qui agrum meum colit, non illum, sed me demereri vult. Idem de servo dicam : mei mancipii res est, mihi servatur ; ideo ego pro illo debeo. Filius ipse beneficii capax est; itaque ille accipit, ego beneficio laetor et contingor, non obligor."

Velim tamen, tu, qui debere te non putas, respondeas mihi. Filii bona valetudo, felicitas, patrimonium pertinet ad patrem ; felicior futurus est, si salvum filium habuerit, infelicior, si amiserit. Quid ergo ? Qui et felicior fit a me et infelicitatis maximae periculo liberatur, non accipit beneficium ?