Ab urbe condita

Titus Livius (Livy)

Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.

dictatorem nocte proxima dicturum ac, si quis intercedat senatus consulto, auctoritate se fore contentum.

quo facto cum haud inmeritam laudem gratiamque apud omnis tulisset, dictatore P. Cornelio dicto ipse ab eo magister equitum creatus exemplo fuit collegis se eumque intuentibus, quam gratia atque honos opportuniora interdum non cupientibus essent. Bellum haud memorabile fuit.

uno atque eo facili proelio caesi ad Antium hostes; victor exercitus depopulatus Volscum agrum; castellum ad lacum Fucinum vi expugnatum, atque in eo tria milia hominum capta ceteris Volscis intra moenia conpulsis nec defendentibus agros.

dictator bello ita gesto, ut tantum

278
non defuisse fortunae videretur, felicitate quam gloria maior in urbem rediit magistratuque se abdicavit.

tribuni militum mentione nulla comitiorum consularium habita — credo ob iram dictatoris creati tribunorum militum comitia edixerunt.

vero gravior cura patribus incessit, quippe cum prodi causam ab suis cernerent.

itaque sicut priore anno per indignissimos ex plebeis candidatos omnium, etiam dignorum, taedium fecerant, sic primoribus splendore gratiaque ad petendum praeparatis omnia loca obtinuere, ne cui plebeio aditus esset.

quattuor creati sunt, omnes iam functi eo honore, L. Furius Medullinus, C. Valerius Potius, Num. Fabius Vibulanus, C. Servilius Ahala, hic refectus continuato honore cum ob alias virtutes, ob recentem favorem unica moderatione partum.

eo anno, quia tempus indutiarum cum Veienti populo exierat, per legatos fetialesque res repeti coeptae. quibus venientibus ad finem legatio Veientium obvia fuit.

petiere, ne, priusquam ipsi senatum Romanum adissent, Veios iretur. ab senatu impetratum, quia discordia intestina laborarent Veientes, ne res ab iis repeterentur; tantum afuit, ut ex incommodo alieno sua occasio peteretur.

at in Volscis accepta clades amisso Verrugine praesidio; ubi tantum in tempore fuit momenti, ut, cum precantibus opem militibus, qui ibi a Volscis obsidebantur, succurri, si maturatum esset, potuisset, ad id venerit exercitus subsidio missus, ut ab recenti caede palati ad praedandum hostes opprimerentur.