Ab urbe condita

Titus Livius (Livy)

Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.

et simplices homines misericordia et improbos seditiososque immiscendi res tumultu Aetolico spes movit. ita pro se quisque revocari iubebant.

his praeparatis Diocles cum omni equitatu — et erat tum praefectus equitum — specie reducentis exulem hospitem profectus, die ac nocte ingens iter emensus, cum milia sex ab urbe abesset, prima luce tribus electis turmis, cetera multitudine equitum subsequi iussa, praecessit.

postquam portae appropinquabat, desilire omnes ex equis iussit et loris ducere equos itineris maxime modo solutis ordinibus, ut comitatus magis praefecti videretur quam praesidium.

ibi una ex turmis ad portam relicta, ne excludi subsequens equitatus posset, media urbe ac per forum Eurylochum tenens multis occurrentibus gratulantibusque domum deduxit.

mox equitum plena urbs erat, et loca opportuna occupabantur; in domos missi,

228
qui principes adversae factionis interficerent. ita Demetrias Aetolorum facta est.

Lacedaemone non urbi vis adferenda, sed tyrannus dolo capiendus erat,

quem spoliatum maritimis oppidis ab Romanis, tunc intra moenia etiam Lacedaemonis ab Achaeis compulsum qui occupasset occidere, eum totius gratiam rei apud Lacedaemonios laturum.

causam mittendi ad eum habuerunt, quod fatigabat precibus, ut auxilia sibi, cum illis auctoribus rebellasset, mitterentur.

mille pedites Alexameno dati sunt et triginta delecti ex iuventute equites. iis a praetore Damocrito in consilio arcano gentis,

de quo ante dictum est, denuntiatur, ne se ad bellum Achaicum alut rem ullam, quam sua quisque opinione praecipere posset, crederent missos esse; quidquid Alexamenum res monuisset subiti consilii capere, ad id, quamvis temerarium audax, oboedienter exequendum parati essent, ac pro eo acciperent, tamquam ad id unum agendum missos ab domo se scirent.

cum his ita praeparatis Alexamenus ad tyrannum venit, quem adveniens extemplo spei implevit:

antiochum iam transisse in Europam, mox in Graecia fore, terras maria armis viris completurum; non cum Philippo rem esse credituros Romanos; numerum iniri peditum equitumque ac navium non posse; elephantorum aciem conspectu ipso debellaturam.

Aetolos toto suo exercitu paratos esse venire Lacedaemonem, cum res poscat, sed frequentis armatos ostendere advenienti regi voluisse.

Nabidi quoque et ipsi faciendum esse, ut quas haberet copias non sineret sub tectis marcescere otio, sed educeret et in armis decurrere cogeret, simul animos acueret et corpora exerceret;

consuetudine leviorem laborem fore, et comitate ac benignitate ducis etiam non iniucundum fieri posse. educi inde frequenter ante urbem in campum ad Eurotan amnem coepere.

satellites tyranni in media fere acie consistebant; tyrannus cum tribus

229
summum equitibus, inter quos plerumque Alexamenus erat, ante signa vectabatur, cornua extrema invisens;