Ab urbe condita

quorum cum primus secundusque impetus rettudisset inferentem se ferociter hostem, confirmata et reliqua acies Romana restitit primo, deinde signa acriter intulit.

nec ultra sustinuere certamen Galli, quin terga verterent atque effuse fugerent.

in eo proelio supra quadraginta milia hominum caesa Valerius Antias scribit, octoginta septem signa militaria capta et carpenta septingenta triginta duo et aureos torques multos, ex quibus unum magni ponderis Claudius in Capitolio Iovi donum in aede positum scribit.

castra eo die Gallorum expugnata direptaque, et Comum oppidum post dies paucos captum. castella inde duodetriginta ad consulem defecerunt.

id quoque inter scriptores ambigitur, utrum in Boios prius an Insubres consul exercitum duxerit adversamque pugna oblitteraverit, an victoria ad Comum parta deformata clade in Bois accepta sit.

sub haec tam varia fortuna gesta

iam castro Mutilo adpropinquabat, veritus, ne intercluderetur simul a Bois Liguribusque, exercitum eadem via, qua adduxerat, reduxit et magno circuitu per aperta eoque tuta loca ad collegam pervenit.

inde iunctis exercitibus primum Boiorum agrum usque ad Felsinam oppidum populantes peragraverunt.

ea urbs ceteraque circa castella et Boi fere omnes praeter iuventutem, quae praedandi causa in armis erat — tunc in devias silvas recesserat — , in deditionem venerunt. in Ligures inde traductus exercitus.

Boi neglegentius coactum agmen Romanorum, quia ipsi procul abesse viderentur, inproviso aggressuros se rati per occultos saltus secuti sunt.

quos non adepti, Pado repente navibus traiecto Laevos Libuosque cum pervastassent, redeuntes inde per Ligurum extremos fines cum agresti praeda in agmen incident Romanum.