Ab urbe condita

praeesse eidem, cui praeerat, classi L. Quinctius Flamininus iussus. praetoribus in Hispanias octona peditum socium ac nominis Latini data et equites, ut dimitterent veterem ex Hispaniis et terminare iussi, qua ulterior citeriorve provincia servaretur.

Macedoniae legatos P. Sulpicium et P. Villium, qui consules in ea provincia fuerant, adiecerunt.

priusquam consules praetoresque in provincias proficiscerentur, prodigia procurari placuit, quod aedes Vulcani Summanique Romae, et quod Fregenis murus et porta de caelo tacta erant,

et Frusinone inter noctem lux orta, et Aefulae agnus biceps cum quinque pedibus natus, et Formiis duo lupi oppidum ingressi obvios aliquot laniaverant, Romae non in urbem solum sed in Capitolium penetraverat lupus.

C. Atinius tribunus plebis tulit, ut quinque in oram maritimam deducerentur, duae ad ostia fluminum Vulturni Liternique, una Puteolos, una ad Castrum Salerni:

his Buxentum adiectum, trecenae familiae in singulas colonias iubebantur mitti. triumviri deducendis iis, qui per triennium magistratum haberent, creati M. Servilius Geminus, Q. Minucius Thermus, Ti. Sempronius Longus.

quae per ipsos agenda erant, perfectis consules ambo in Galliam profecti,

Cornelius recta ad Insubres via, qui in armis erant Cenomanis adsumptis; Q. Minucius in laeva Italiae ad mare flexit iter Genuamque exercitu ducto ab Liguribus orsus bellum est.

oppida Clastidium et Litubium, utraque Ligurum, et duae gentis eiusdem civitates, Celeiates Cerdiciatesque, sese dediderunt. et iam omnia cis Padum praeter Gallorum Boios, Ilvates Ligurum sub dicione erant;

quindecim oppida, hominum viginti milia esse dicebantur, quae se dediderant. inde in agrum Boiorum legiones duxit.

Boiorum exercitus haud ita multo ante traiecerat Padum iunxeratque se Insubribus et Cenomanis,

quod ita acceperant, coniunctis legionibus consules rem gesturos, ut et ipsi collatas in unum viris firmarent.

fama accidit alterum consulem Boiorum urere agros, extemplo orta est; postulare Boi, ut laborantibus opem universi ferrent;

Insubres negare se sua deserturos. ita divisae copiae, Boisque in agrum suum tutandum profectis Insubres cum Cenomanis super Mincii ripam consederunt.

infra eum locum duo milia et consul Cornelius eidem flumini castra applicuit.

inde mittendo in vicos Cenomanorum Brixiamque, quod caput gentis erat, ut satis comperit non ex auctoritate seniorum iuventutem in armis esse nec publico consilio Insubrum defectioni Cenomanos sese adiunxisse,

excitis ad se principibus id agere ac moliri coepit, ut desciscerent ab Insubribus Cenomani et sublatis signis aut domos redirent aut ad Romanos transirent.

et id quidem impetrari nequiit; in id fides data consuli est, ut in acie aut quiescerent aut, si qua etiam occasio fuisset, adiuvarent Romanos.