Ab urbe condita

Titus Livius (Livy)

Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.

undique aggeres facili aditu ad moenia admovebantur.

aries ex ea parte, quam Romani oppugnabant, aliquantum

76
muri diruerat; in quem locum, quia nudatus munimento erat, protegendum armis cum Macedones concurrerent, atrox proelium inter eos ac Romanos ortum est.

ac primo multitudine facile expellebantur Romani; adsumptis deinde Achaeorum Attalique auxiliis aequabant certamen, nec dubium erat, quin Macedonas Graecosque facile loco pulsuri fuerint.

transfugarum Italicorum magna multitudo erat, pars ex Hannibalis exercitu metu poenae a Romanis Philippum secuta, pars navales socii relictis nuper classibus ad spem honoratioris militiae transgressi; hos desperata salus, si Romani vicissent, ad rabiem magis quam audaciam accendebat.

promunturium est adversus Sicyonem quam vocant Acraeam, in altum excurrens; traiectus inde Corinthum septem fere milium passuum.

eo Philocles, regius et ipse praefectus, mille et quingentos milites per Boeotiam duxit. praesto fuere ab Corintho lembi, qui praesidium id acceptum Lechaeum traicerent.

auctor erat Attalus incensis operibus omittendae extemplo oppugnationis; pertinacius Romanus in incepto perstabat. is ut pro omnibus portis disposita videt praesidia regia facile erumpentium impetus sustineri posse, in Attali sententiam concessit.

ita inrito incepto dimissis Achaeis reditum ad naves est. Attalus Romani Corcyram petierunt.

dum haec ab navali exercitu geruntur, consul in Phocide ad Elatiam castris positis primo colloquiis rem per principes Elatensium temptavit;

postquam nihil esse in manu sua et plures validioresque esse regios quam oppidanos respondebatur, tum simul ab omni parte operibus armisque urbem est adgressus.

ariete admoto cum quantum inter duas turres muri erat prorutum cum ingenti fragore ac strepitu nudasset urbem, simul et cohors Romana per apertum recenti strage iter invasit,

et ex omnibus oppidi partibus relictis suis quisque stationibus

77

eum, qui premebatur impetu hostium, locum concurrerunt. eodem tempore Romani et ruinas muri supervadebant et scalas ad stantia moenia inferebant. et dum in unam partem oculos animosque hostium certamen averterat, pluribus locis scalis capitur murus,

armatique in urbem transcenderunt. quo tumultu audito territi hostes relicto, quem conferti tuebantur, loco in arcem omnes, inermi quoque sequente turba,

confugerunt. ita urbe potitur consul. qua direpta missis in arcem, qui vitam regiis, si inermes abire vellent, libertatem Elatensibus pollicerentur, fideque in haec data post dies paucos arcem recipit.

ceterum adventu in Achaiam Philoclis, regii praefecti, non Corinthus tantum liberata obsidione, sed Argivorum quoque civitas per quosdam principes Philocli prodita est temptatis prius animis plebis.

mos erat comitiorum die primo velut ominis causa praetores pronuntiare Apollinemque et Herculem; additum lege erat, ut his Philippus rex adiceretur.