Ab urbe condita
Titus Livius (Livy)
Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.
consules rebus urbanis conpositis fundatoque plebis
quod si extemplo rem fortunae commisisset, haud scio an, qui animi ab decemvirorum infelicibus auspiciis Romanis hostibusque erant, magno detrimento certamen staturum fuerit. castris mille passuum ab hoste positis copias continebat.
hostes medium inter bina castra spatium acie instructa conplebant, provocantibusque ad proelium responsum Romanus nemo reddebat.
tandem fatigati stando ac nequiquam expectando certamen Aequi Volscique, postquam concessum propemodum de victoria credebant, pars in Hernicos, pars in Latinos praedatum abeunt; relinquitur magis castris praesidium quam satis virium ad certamen.
quod ubi consul sensit, reddit inlatum antea terrorem instructaque acie ultro hostem lacessit. ubi illi conscientia,