Ab urbe condita

M. Valerius consul litteris excitus, provincia exercituque mandate L. Cincio praetori, M. Messalla praefecto classis cum parte navium Africam praedatum simul speculatumque, quae populus Carthaginiensis ageret pararetque, misso,

ipse decem navibus Romam profectus cum prospere pervenisset, senatum extemplo habuit.

ibi de suis rebus gestis commemoravit: cum annos prope sexaginta Sicilia terra marique magnis saepe cladibus bellatum esset, se provinciam confecisse; neminem Carthaginiensem Sicilia esse;

neminem Siculum, qui fugati metu inde afuerint, non esse; omnis urbes, agros suos reductos arare, serere;

desertam recoli tandem terram, frugiferam ipsis cultoribus, populoque Romano pace ac bello fidissimum annonae subsidium.

exim Muttine et si quorum aliorum merita erga populum Romanum erant senatum introductis, honores omnibus ad exsolvendam fidem consulis habiti.

Muttines etiam civis Romanus factus rogatione ab tribuno plebis ex auctoritate patrum ad plebem lata.

dum haec Romae geruntur M. Valerius quinquaginta

eumque late depopulatus multis mortalibus cum alia omnis generis praeda captis ad naves redit atque Siciliam tramisit, tertio decumo die, quam profectus inde erat, Lilybaeum revectus.

ex captivis quaestione habita haec comperta consulique Laevino omnia ordine perscripta, ut sciret, quo statu Africae res essent:

quinque milia Numidarum cum Masinissa Galae filio, acerrimo iuvene, Carthagine esse, et alios per totam Africam milites mercede conduci,

qui Hispaniam ad Hasdrubalem traicerentur, ut is quam maximo exercitu primo quoque tempore Italiam transgressus iungeret se Hannibali;