Ab urbe condita

eo praemio inductus Campanorum Calaviorum servus — Manus ei nomen erat — indicavit dominos et quinque praeterea iuvenes nobiles Campanos, quorum parentes a Q. Fulvio securi percussi erant, id incendium fecisse vulgoque facturos alia, ni conprendantur.

conprehensi ipsi familiaeque eorum. et primo elevabatur index indiciumque: pridie eum verberibus castigatum ab dominis discessisse, per iram ac levitatem ex re fortuita crimen commentum;

ceterum ut coram coarguebantur, et quaestio ex ministris facinoris foro medio

consuli Laevino Capuam praetereunti circumfusa multitudo Campanorum est obsecrantium cum lacrinis, ut sibi Romam ad senatum ire liceret oratum, si qua misericordia tandem flecti possent, ne se ad ultimum perditum irent nomenque Campanorum a Q. Flacco deleri sinerent.

Flaccus sibi privatam simultatem cum Campanis negare ullam publicas inimicitias et esse et futuras, quoad eo animo esse erga populum Romanum sciret.

nullam enim in terris gentem esse, nullum infestiorem populum nomini Romano. ideo se moenibus inclusos tenere eos, quia, si qui evasissent aliqua, velut feras bestias per agros vagari et laniare et trucidare quodcumque obvium detur.

alios ad Hannibalem transfugisse, alios ad Romam incendendam profectos. inventurum in semusto foro consulem vestigia sceleris Campanorum.

Vestae aedem petitam et aeternos ignes et conditum in penetrali fatale pignus imperi Romani. se minime censere tutum esse Campanis potestatem intrandi Romana moenia fieri.

Laevinus Campanos iure iurando a Flacco adactos, quinto die, quam ab senatu responsum accepissent Capuam redituros, sequi se Romam iussit.

hac circumfusus multitudine, simul Siculis obviam egressis secutisque Romam, praebuit speciem dolentis duarzum clarissimarum urbium excidio ac celeberrimis viris victos bello accusatores in urbem adducentia.

de re publica tamen primum ac de provinciis ambo consules ad senatum rettulere.

ibi Laevinus, quo statu Macedonia et Graecia, Aetoli, Acarnanes Locrique essent, quasque ibi res ipse egisset terra marique, exposuit:

Philippum, inferentem bellum Aetolis, in Macedoniam retro ab se conpulsum ad penitus regni abisse, legionemque inde deduci posse; classem satis esse ad arcendum Italia regem.

tum de provinciis communis relatio fuit. decrevere patres, ut alteri consulum Italia bellumque cum Hannibale provincia esset, alter classem, cui T. Otacilius praefuisset, Siciliamque provinciam cum L. Cincio praetore obtineret.

exercitus eis duo decreti, qui in Etruria Galliaque essent; eae quattuor erant legiones; urbanae duae superioris anni in Etruriam, duae, quibus Sulpicius consul praefuisset, in Galliam mitterentur;

Galliae et legionibus praeesset, quem consul, cuius Italia provincia esset, praefecisset;

in Etruriam C. Calpurnius post praeturam prorogato in annum imperio missus. et Q. Fulvio Capua provincia decreta prorogatumque in annum imperium;