Ab urbe condita

Titus Livius (Livy)

Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.

id M. Cornelio mandatum, ut, is ubi ei videretur, urbem agrumque eis adsignaret. in eodem agro Belligeni, per quem inlectus ad transitionem erat, quadringenta iugera agri decreta.

profectionem ex Sicilia Marcelli Punica classis octo milia peditum, tria Numidarum equitum exposuit.

318
ad eos Murgentia et Ergetium urbes defecere. secutae defectionem earum Hybla et Macella sunt et ignobiliores quaedam aliae.

et Numidae praefecto Muttine vagi per totam Siciliam sociorum populi Romani agros urebant.

super haec exercitus Romanus iratus, partim; quod cum imperatore non devectus ex provincia esset. partim quod in oppidis hibernare vetiti erant, segni fungebantur militia, magisque eis auctor ad seditionem quam animus deerat.

inter has difficultates M. Cornelius praetor et militum animos nunc consolando nunc castigando sedavit et civitates omnis, quae defecerant. in dicionem redegit atque ex iis Murgentiam Hispanis, quibus urbs agerque debebatur ex senatus consulto, attribuit.

consules cum ambo Apuliam provinciam haberent, minusque iam terroris a Poenis et Hannibale esset, sortiri iussi Apuliam Macedoniamque provincias. Sulpicio Macedonia evenit, isque Laevino successit.

Fulvius Romam comitiorum causa cum comitia consulibus rogandis haberet, praerogativa iuniorum T. Manlium Torquatum et T. Otacilium absentem consoles dixit.

cum ad lManlium, qui praesens erat, gratulandi causa turba coiret, nec dubius esset consensus populi, magna circumfusus turba ad tribunal consulis venit petitque,

ut pauca sua verba audiret centuriamque, quae tulisset suffragium, revocari iuberet.

erectis omnibus expectatione, quidnam esset, oculorum valetudinem excusavit: impudentem et gubernatorem et imperatorem esse,

qui cum alienis oculis ei omnia agenda sint, postulet sibi aliorum capita ac fortunas committi.

proinde, si videretur ei, redire in suffragium iuniorum iuberet et meminisse in consulibus creandis belli, quod in Italia sit, temporumque rei publicae.

vixdum requiesse auris a strepitu et tumultu hostili, quo paucos ante menses invaserint prope moenia Romana. post haec cum centuria frequens succlamasset nihil se mutare

319
eosdemque consules dicturos esse,

tum “neque ego vestros” inquit “mores consul ferre potero, neque vos imperium meum. redite in et cogitate bellum Punicum in Italia et hostium Hannibalem esse.”

tum centuria et auctoritate mota viri et admirantium circa fremitu petiit a consule, ut seniorum citaret:

velle sese cum natu conloqui et ex auctoritate eorum dicere. citatis senioribus datum secreto in Ovili cum iis conloquendi tempus.