Ab urbe condita

Titus Livius (Livy)

Titi Livi ab urbe condita libri editionem priman, Pars I-IV, Libri I-XL. Editio Stereotypica. Weissenborn, Wilhelm; Mueller, Moritz, editors. Leipzig: Teubner, 1884-1911.

ad mille hominum cum Ti. Sempronio Blaeso quaestore amissum. classis ab litoribus hostium plenis trepide soluta in Siciliam cursum tenuit,

traditaque Lilybaei T. Otacilio praetori, ut ab legato eius P. Cincio Romam reduceretur.

ipse per Siciliam pedibus profectus freto in Italiam traiecit, litteris Q. Fabii accitus et ipse et collega eius M. Atilius, ut exercitus ab se exacto iam prope semestri imperio acciperent.

Onlrium prope annales Fabium dictatorem adversus Hannibalem rem gessisse tradunt; Coelius etiam eum primum a populo creatum dictatorem scribit.

sed et Coelium et ceteros fugit uni consuli Cn. Servilio, qui

94
tum procul in Gallia provincia aberat, ius fuisse dicendi dictatoris;

quam moram quia expectare territa tertia iam clade civitas non poterat, eo decursum esse, ut a populo crearetur, qui pro dictatore esset;

res inde gestas gloriamque insignem ducis et augentis titulum imaginis posteros, ut, qui pro dictatore creatuserat, fuisse dictator crederetur, facile obtinuisse.

consules Atilius Fabiano Geminus Servilius Minuciano exercitu accepto hibernaculis mature communitis, quod reliquum autumni erat, Fabi artibus cum summa inter se concordia bellum gesserunt.

frumentatum exeunti Hannibali diversis locis opportuni aderant carpentes agmen palatosque excipientes; in casum universae dimicationis, quam omnibus artibus petebat hostis, non veniebant;

eoque inopiae est redactus Hannibal, ut nisi cum fugae specie abeundum ei fuisset, Galliam repetiturus fuerit nulla relicta spe alendi exercitus in eis locis, si insequentes consules eisdem artibus bellum gererent.

cum ad Gereonium iam hieme impediente constitisset bellum, Neapolitani legati Romam venere. ab iis quadraginta paterae aureae magni ponderis in curiam inlatae atque ita verba facta, ut dicerent:

scire sese populi Romani aerarium bello exhauriri, et cum iuxta pro urbibus agrisque sociorum ac pro capite atque arce Italiae, urbe Romana, atque imperio geratur, aequum censuisse Neapolitanos,

quod auri sibi cum ad templorum ornatum tum ad subsidium fortunae a maioribus relictum foret, eo iuvare populum Romanum;

si quam opem in sese crederent, eodem studio fuisse oblaturos. gratum sibi patres Romanos populumque facturum, si omnes res Neapolitanorum suas duxissent dignosque iudicaverint,

ab quibus donum animo ac voluntate eorum, qui libentes darent, quam re maius ampliusque acciperent.

legatis gratiae actae pro munificentia curaque; patera, quae ponderis minimi fuit, accepta.

95

per eosdem dies speculator Carthaginiensis, qui per biennium fefellerat, Romae deprensus praecisisque manibus dimissus,

et servi quinque et viginti in crucem acti, quod in campo Martio coniurassent; indici data libertas et aeris gravis viginti milia. legati

et ad Philippum Macedonum regem missi ad deposcendum Demetrium Pharium, qui bello victus ad eum fugisset,