Ab urbe condita

id credo cognomen errorem in aedilibus fecisse secutamque fabulam mixtam ex aediliciis et consularibus comitiis, convenientem errori.

et lustrum eo anno conditum a P. Sempronio Sopho et P. Sulpicio Saverrione censoribus, tribusque additae duae, Aniensis ac haec Romae gesta.

ceterum ad Nequinum oppidum cum segni obsidione tempus tereretur, duo ex oppidanis, quorum erant aedificia iuncta muro, specu facto ad stationes Romanas itinere occulto perveniunt;

inde ad consulem deducti praesidium armatum se intra moenia et muros accepturos

nec aspernanda res visa neque incaute credenda. cum altero eorum — nam alter obses retentus — duo exploratores per cuniculum missi;

per quos satis conperta re trecenti armati transfuga duce in urbem ingressi nocte portam, quae proxima erat, cepere. qua refracta consul exercitusque Romanus sine certamine urbem invasere.

ita Nequinum in dicionem populi Romani venit. colonia eo adversus missa a flumine Narnia appellata; exercitus cum magna praeda Romam reductus.

eodem anno ab Etruscis adversus indutias paratur bellum; sed eos talia molientis Gallorum ingens exercitus finis ingressus paulisper a proposito avertit. pecunia deinde,

qua multum poterant, socios ex hostibus facere Gallos conantur, ut eo adiuncto exercitu cum Romanis bellarent.

de societate abnuunt barbari, de mercede agitur. qua pacta acceptaque cum parata cetera ad bellum essent sequique Etruscus iuberet, infitias eunt mercedem se belli Romanis inferendi pactos:

quidquid acceperint, accepisse, ne agrum Etruscum vastarent armisque lacesserent cultores;

militaturos tamen se, si utique Etrusci velint, sed nulla alia mercede, quam ut in partem agri accipiantur tandemque aliqua sede certa consistant.