Ab urbe condita

his auditis consul ad partem urbis, quam adierant equites, circumducit agmen. constitutis haud procul porta signis quinque equites iubet intrare urbem et modicum spatium tris manere eodem loco, si tuta videantur, duos explorata ad se referre.

qui ubi redierunt rettuleruntque eo se , unde in omnes partes circumspectus esset, longe lateque silentium ac solitudinem vidisse,

extemplo consul cohortes expeditas in urbem induxit, ceteros interim castra communire iussit.

ingressi milites refractis foribus paucos graves aetate aut invalidos inveniunt relictaque, quae migratu difficilia essent.

ea direpta; et cognitum ex captivis est communi consilio aliquot circa urbes conscisse fugam; suos prima vigilia profectos; credere eandem in aliis urbibus solitudinem inventuros.

dictis captivorum fides exstitit, desertis oppidis consul potitur.

alteri consuli M. Atilio nequaquam tam facile bellum fuit. cum ad Luceriam duceret legiones, quam oppugnari ab Samnitibus audierat, ad finem Lucerinum ei hostis obvius fuit. ibi ira vires aequavit;

proelium varium et anceps fuit, tristius tamen eventu Romanis, et quia insueti erant vinci et quia digredientes magis quam in ipso certamine senserunt, quantum in sua parte plus vulnerum ac caedis fuisset. itaque is terror in castris ortus,

qui si pugnantes cepisset, insignis accepta clades foret; quoque sollicita nox fuit iam invasurum castra Samnitem