Res Rustica

Columella, Lucius Junius Moderatus

Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.

Sed et pabulum circa tempus admissurae subtrahitur feminis, ne eas steriles reddat nimia corporis obesitas; [*](numerumque SAR. ) [*](stabularii ed. pr.: stabularum SAR. ) [*](is S: his AR. ) [*](quam Ald.: eum SAR. ) [*](illi ed. pr.: illa SAR. ) [*](effecti A1: effeti SA2. ) [*](edant ed. pr.: edat SAR. ) [*](-que post marem AR: quae S. ) [*](patitur SAR. ) [*](ferre SA: fere ac. )

v.2.p.184

et tauris adicitur, quo fortius ineant. Unumque marem quindecim vaccis sufficere abunde est. Qui ubi iuvencam supervenit, certis signis comprehendere licet, quem sexum generaverit: quoniam si parte dextra desiluit, marem seminasse manifestum est; si laeva, feminam. Id tamen [*]()verum esse non aliter apparet, quam si post unum coitum forda non admittit taurum:

quod et ipsum raro accidit. Nam quamvis plena fetu non expietur libidine: adeo ultra naturae terminos etiam in pecudibus plurimum pollent blandae voluptatis illecebrae. Sed non dubium est, ubi pabuli sit laetitia, posse omnibus annis partum educari; at ubi penuria est, alternis submitti: quod maxime in operariis vaccis fieri placet, ut et vituli annui temporis spatio lacte satientur, nec forda simul operis et uteri gravetur [*]()onere. Quae cum partum edidit, nisi cibis fulta est, quamvis bona nutrix, labore fatigata nato subtrahit alimentum.

Itaque et fetae cytisus viridis[*]()et torrefactum hordeum,[*]()maceratumque ervum praebetur, et tener vitulus [*]()torrido molitoque milio et permixto cum lacte salivatur. Melius etiam in hos usus Altinae vaccae parantur, quas eius regionis incolae cevas [*]()appellant. Eae sunt humilis staturae, [*](tam SAR. ) [*](gravetur S: graventur AR. ) [*](viridis ed. pr.: viri SAR. ) [*](in horreum SAR. ) [*](tener vitulus Pontedera: tenuervitolus S1: tenue vitulus S1: tenuẽ vitulus S2: teneruit olus A ) [*](gevas S: cevas Aac. a I.e. from the point of view of nursing their young. b A town near Venice. c This word is probably the origin of the Low German Keue. )

v.2.p.186

lactis abundantes, propter quod remotis earum fetibus, generosum pecus alienis educatur uberibus: vel si hoc praesidium non adest, faba fresa et vinum recte tolerat, idque praecipue in magnis gregibus fieri oportet.

Solent autem vitulis nocere lumbrici, qui fere nascuntur cruditatibus. Itaque moderandum est, ut bene concoquant: aut si iam tali vitio laborant, lupini semicrudi conteruntur, et offae salivati more faucibus ingeruntur. Potest etiam cum arida fleo et ervo conteri herba Santonica, et formata in offam, sicut salivatum demitti. Facit idem axungiae pars una tribus partibus hyssopi permixta. Marrubii quoque succus et porri valet eiusmodi necare animalia.