Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Id ut scite fiat, meminerit alligator ne torqueat sarmentum sed tantum innexum devinciat; et ut omnis materia, quae nondum[*]()potest praecipitari, iugo superponatur, ut potius innixa perticae, quam e vinculo dependeat. Saepe enim notavi per imprudentiam rusticos subicere iugo palmam, et ita colligare ut solo vimine suspendant;[*]()quae vinea cum accipit pampini et uvarum pondus, infringitur.
Sic deinde ordinata vineta festinabimus emundare, sarmentisque et calamentis 3 liberare. Quae sicco tamen solo 4 legenda sunt, ne lutosa humus inculcata maiorem fossori laborem praebeat, qui protinus adhuc 5 silentibus vineis inducendus 6 est. Nam si palmis incientibus 7 progemmantibusque fossorem immiscris, magnam partem vindemiae dedissent. Igitur antequam germinent, per divortium veris et 8 hiemis quam altissime fodiendae vineae sunt, quo laetius atque hilarius pullulent; eaeque ubi se frondibus 9 vestierint, teneris caulibus necdum adultis modus adhibendus [*]()est.
Idemque vinitor, qui ante ferro, nunc manu deputet,[*]()umbras- [*](nondum Schn.: mundo SA: modo aM, Pontedera, Gesn.: mihi c: nihil edd. ante Gesti. ) [*](suspendant Schn.: suspendeat SacMvett. edd.: suspendae at A: suppendeat Ald., Gesn. ) [*](calametis S, et vulgo ante Schn.: calamitis A. ) [*](loco SAcM. ) [*](ad huc id cM: ad id ut SA: ad id a. ) [*](indicendus SA; indulgeudus acM. ) [*](incientibus Schn. cum Pontedera: initientibus S: inicientibus A: incipientibus acM, et plerique. ) [*](et SAa: ac M: om. c: atque vulgo. ) [*](sic codd.: et uvis post frondibus add. edd. ) [*]( habendus SA, vett. edd. ) [*]( deputet acM: decutet SA: decutiet edd. )