Res Rustica

Columella, Lucius Junius Moderatus

Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.

Atque haec in ima parte [*]()vitis. Nec minus ea, quae in capite servanda sint, deinceps praecipiantur. [*](innatus Aa, Sobel: inantus S: intus natus c: internatus M, edd. ) [*](iugum SAacM, vett. edd., Sobel: iugo vulgo. ) [*](super secta vett. edd., Sobel: supersecta SAa: super recta M: superiecta c, et vulgo. ) [*](senecta SAc: senectia a: pars (in abbr.) enecta M: secta edd. ) [*](noxiisque SAacM: noxiisve edd. ) [*](radi SAM, vett. edd.: radici c: tradi a: cradi vulgo. ) [*](umore (humorem a) consedit cura (crura a) SAa. ) [*](et om. SA. ) [*](crate SA. )

v.1.p.414

Plagae, quas in duro vitis accipit, obliquae rotundaeque fieri debent, nam citius coalescunt,[*]()et quamdiu cicatricem non obduxerunt,[*]()commodius aquam fundunt;[*]()transversae plus umoris et rccipiunt et continent. Eam culpam maxime vinitor fugito. Sarmenta lata, vetera, male nata, contorta, deorsum spectantia decidito; [*]()novella et fructuaria recta summittito. Bracchia tenera et viridia servato; arida et vetera falce amputato. Ungues custodum annotinos resecato.

In quattuor ferme pedes supra terram vitem elatam totidem bracchiis componito, quorum singula spectent [*]()decussati iugi partes. Tum [*]()vel unum flagellum si macrior vitis erit, vel duo si plenior,[*]()bracchio cuique summittito, eaque iugo superposita praecipitato.

Sed meminisse oportebit ne in eadem linea unoque latere bracchii duas materias pluresve patiamur. Namque id maxime vitem infestat, ubi non omnis pars bracchii pari vice laborat, neque [*]()aequa portione sucum proli suae dispensat sed ab uno latere exsugitur; quo fit ut ea vena, cuius omnis umor absumitur, velut icta fulgure arescat.

Vocatur [*]()etiam focaneus palmes, qui solet in [*](convalescunt a, Ald., Gesn.: convalescent cM. ) [*](obduxerint a M. ) [*](fundent M. ) [*](decidito SA, vett. edd.: recidito acM, et vulgo. ) [*](spectent vulgo: spectant ScM, vett. edd.: om. Aa. ) [*](singulis post tum add. Schn.: om. SAacM. ) [*](plenior SAacM, et vulgo: pinguior Schn. ) [*](neque Schn.: atque (at expunet. a) acM, et vulgo: quae SA. ) [*]( vocatur M: ocatur a: videtur SAc. )

v.1.p.416

bifurco medius[*]()prorcpere; et idcirco eum praedicto vocabulo rustici appellant, quod inter duo bracchia, qua se dividit vitis, enatus velut fauces obsidet, atque utriusque duramenti trahens alimenta praeripit. Hunc ergo tamquam aemulum diligenter idem amputant et adnodant priusquam corroboretur. Si tamen ita praevaluit ut alterutrum bracchium adflixerit,[*]()id quod imbecillius est tollitur et ipse focaneus summittitur.

Reciso enim bracchio, aequaliter utrique parti vires mater sumministrat. Igitur caput vitis pede [*]()infra iugum constituite, unde [*]()se pandant quattuor, ut dixi, bracchia, in quibus quotannis vitis renovetur, amputatis veteribus et summissis novis palmis, quarum dilectus[*]()scite faciendus est. Nam ubi magna materiarum facultas est, putator custodire debet ne aut proximas duro, id est a trunco et capite vitis, relinquat, aut rursus extremas. Nam illae minimum vindemiae conferunt, quoniam exiguum fructum praebent, similes scilicet pampinariis; hae vitem exhauriunt, quia nimio fetu onerant et usque in alterum ac tertium palum, quod vitiosum esse diximus, se extendunt.

[*]()Quare medio in bracchio commodissime palmae summittentur, [*](melius SAa. )[*](adfixerit SA. )[*](pedes acM: pedum SA: pendens Ald. )[*](constet retunde SA. )[*](dilectus SAac: delectus M, et vulgo. )[*](se extendunt vulgo: extendunt (se om.) cM, vett. edd.: ostendunt (se om.) SAa. a Rustic dialect for faucaneus.Cf. Palladius, III. 12. 2, Focaneus etiam, qui inter duo bracchia medius nascitur, debet )

v.1.p.418

quae nec spem videmiae destituant nec emacient stirpem suam. Non nulli fructus avidius eliciunt, extrema et media flagella summittendo, nec minus proximum duro sarmentum in custodem resecando; quod faciendum, nisi permittentibus soli et trunci viribus, minime censeo. Nam ita se induunt uvis ut nequeant maturitatem capere [*]()si benignitas terrae atque ipsius trunci laetitia non adsit.

Subsidiarius idemque custos in pollicem resecari non debet,[*]()cum palmae, ex quibus proximi fructus sperantur, idoneo loco sitae sunt; nam ubi ligaveris eas, et in terram spectantes deflexeris, infra vinculum materias exprimes.

At si longius, quam ritus agricolarum permittit, a capite vitis emicuerit, et bracchiis in aliena iugorum compluvia perrepserit, custodem validum et quam maximum [*]()iuxta truncum duorum articulorum [*]()vel trium relinquemus, ex quo quasi pollice proximo anno citata materia formetur in bracchium; ut [*]()sic recisa vitis ac revocata intra [*]()iugum contineatur.

Sed in summittendo custode haec maxime sunt observanda. Primum ne resupina[*]()caelum sed prona potius plaga terram spectet;sic enim et [*](facere SAa: de curere c. ) [*](debent SAacM. ) [*](maxime SAa. ) [*](particulorum SAa. ) [*](ut om. SA: et acM. ) [*](revocata in SAa, vett. edd.: renovata intra vulgo: renovata sed in c: renovata secundum (in abbr.) M. ) [*](pro munere supina -SA: primum supina a. a So called from the resemblance of the cross-bars of the trellis, with their four-sided opening, to the square opening of the compluvium in the Roman house roof. Cf. Pliny, N.H. XVII. )

v.1.p.420

gelicidiis ipsa se protegit, et ab sole obumbratur. Deinde ne sagittae sed ungulae similis [*]()fiat resectio; nam illa celerius et latius emoritur, haec tardius et angustius reformidat. Quodque etiam usurpari vitiosissime animadverto, maxime vitandum est; nam dum serviunt decori, quo sit brevior custos et similis pollici, iuxta articulum sarmentum reddunt.