Res Rustica
Columella, Lucius Junius Moderatus
Columella. On agriculture, Volume 1-2. Ash, Harrison Boyd; Foster, Edward Seymour; Heffner, Edward H., editors. Cambridge, MA; London: Harvard University Press; William Heinemann, Ltd., 1941.
Pedatam vineam iugatamque sequitur alligatoris cura, cui antiquissimum esse debet, ut supra dixi, rectam conservare stirpem nec flexum 4 ridicae persequi, ne pravitas statuminis 5 ad similitudinem sui vitem configuret.
Id non solum ad speciem plurimum refert, sed ad firmitatem et ubertatem,[*]()perpetuitatemque. Nam rectus truncus similem sui medullam gerit, per quam velut quodam itinere sine flexu atque impedimento facilius terrae matris alimenta meant [*]()et ad summum perveniunt; at [*](placidioresque Gesn., Schn.: humidioresque acM, edd. ante Gesn.: umidiores quae SA. ) [*](partitur se (sae S) celsius evaciri SA: patitur celsius evocari Schn. ) [*](quin vites praebeant consurgunt vulgo: vites deest SAacM: prebeat acM; praebeant SA: consurgat cM; consurgant SA. ) [*](plcxum SA, et deinde radice ScM. ) [*](statuminis scripsi: statuminis nisi M: statum nisi a: statu insidii SA: statusymis insidi c: statuminum edd. ) [*]( libertatem SA: ) [*]( in cant c: manant SAa. )
Quare cum ad summum palum recta vitis extenta est, capistro constringitur, ne fetu gravata subsidat curveturque. Tum ex eo loco quod proximum iugo ligatum est, bracchia disponuntur in diversas partes,[*]()palmaeque superpositae deorsum versus circulo curvantur, atque [*]()id quod iugo dependet, fructu impletur; rursus [*]()curvatura iuxta [*]()vinculum materiam exprimit.