Pro P. Sestio

videtisne igitur quantum intersit[*](intersit suppl. Wesenberg) inter populum Romanum et contionem? dominos contionum omni odio populi notari, quibus autem consistere in operarum contionibus non liceat, eos omni populi Romani significatione decorari?

tu mihi etiam M. Atilium Regulum commemoras, qui redire ipse Carthaginem sua voluntate ad supplicium quam sine iis[*](iis PHk: his B) captivis a quibus[*](a quibus codd. praeter k (pro quibus), fort. recte; quam iis invitis a quibus Bake, Jeep: quam salvis capt. a quib. Reid: quam sine ignominia redditis iis capt. a quib. K. Busche) ad senatum missus erat Romae manere maluerit, et mihi negas optandum reditum fuisse per familias comparatas et homines armatos? vim scilicet ego desideravi, qui, dum vis fuit, nihil egi, et quem, si vis non fuisset, nulla res labefactare potuisset.

hunc ego reditum repudiarem, qui ita florens fuit ut verear ne quis[*](quis codd. praeter P1 (quid): qui klotzio auct. Halm all.) me studio gloriae putet idcirco exisse ut ita redirem? quem enim umquam senatus civem nisi me nationibus exteris commendavit? cuius umquam propter salutem nisi meam senatus publice sociis populi Romani gratias egit? de me uno patres conscripti decreverunt ut, qui provincias cum imperio obtinerent, qui quaestores legatique essent, salutem et vitam custodirent: in una mea causa post Romam conditam factum est ut litteris consularibus ex senatus consulto cuncta ex Italia omnes qui rem publicam salvam[*](salvam esse G) vellent convocarentur. quod numquam senatus in universae rei publicae periculo decrevit, id in unius mea salute conservanda decernendum putavit. quem curia magis requisivit, quem forum luxit? quem aeque ipsa tribunalia desideraverunt? omnia discessu meo deserta, horrida, muta, plena luctus et maeroris fuerunt. quis est Italiae locus in quo non fixum sit in publicis monumentis studium salutis meae, testimonium dignitatis?

nam quid ego illa de me divina senatus consulta commemorem? vel quod in templo Iovis optimi maximi factum est, cum vir is qui tripertitas orbis terrarum oras atque regiones[*](atque regiones om. Schol.) tribus triumphis adiunctas huic imperio notavit[*](continuavit coni. Reid), de scripto sententia dicta, mihi uni testimonium patriae conservatae dedit; cuius sententiam ita frequentissimus senatus secutus est ut unus dissentiret hostis, idque ipsum tabulis publicis mandaretur ad memoriam posteri temporis sempiternam: vel quod est postridie decretum in curia populi ipsius Romani, et eorum qui ex municipiis convenerant admonitu, ne quis de caelo servaret, ne quis moram ullam adferret; si quis aliter fecisset, eum plane eversorem rei publicae fore idque senatum gravissime laturum, et ut statim de eius facto referretur. qua gravitate sua cum frequens senatus non nullorum scelus audaciamque tardasset, tamen[*](tum Lamb.) illud addidit, ut, si[*](ut si G: nisi P rell.) diebus quinque quibus agi de me potuisset non esset actum, redirem in patriam dignitate omni reciperata.

decrevit eodem tempore senatus ut iis qui ex tota Italia salutis meae causa convenerant agerentur gratiae, atque ut[*](ut om. Schol.) idem[*](idem P rell.: eidem Halm (ut PBG in l. 21)) ad res redeuntes ut venirent rogarentur.

haec erat studiorum in mea salute contentio ut ii qui a senatu de me rogabantur eidem senatui pro me supplicarent. atque ita in his rebus unus est solus inventus qui ab hac tam impensa voluntate bonorum palam dissideret, ut etiam Q. Metellus consul, qui mihi vel maxime ex magnis contentionibus rei publicae fuisset inimicus, de mea salute rettulerit: qui excitatus cum summa[*](cum summa Manut.: summa cum codd.) auctoritate P. Servili tum incredibili[*](tum incredibili suppl. Manut.) quadam gravitate dicendi[*](cum summa auctoritate ⟨senatus tum⟩ P. Servili ⟨ divina⟩ quadam gr. dic. Klotz (in Sen. § 25; cf. Prov. Cons. §22): cum summa auct. ⟨P. C. (patr. conscr.) tum⟩ P. Servili incredibili quadam gr. dic. Wesenberg), cum ille omnis prope ab inferis evocasset Metellos et ad illius generis, quod sibi cum eo commune esset, dignitatem propinqui sui mentem a Clodianis latrociniis reflexisset[*](refixisset PB), cumque eum ad domestici exempli memoriam et ad Numidici illius[*](ad Numidici illius Manut.: ad unum dicitius P (dicto citius P2 rell. praeter G1 dictitius)) Metelli casum vel gloriosum vel gravem convertisset, conlacrimavit vir[*](conlacrimavit vir Lamb.: conlacrumavitat (litt. at expunct.) ut vir P rell. praeter G (vel lacrimavit ut vir): collacr. atque ut vir ... totum se Momms.) egregius ac vere Metellus totumque se P. Servilio dicenti etiam tum tradidit, nec illam divinam gravitatem plenam antiquitatis diutius homo eiusdem sanguinis potuit sustinere et mecum absens beneficio suo[*](suo Schol., om. P rell.) rediit in gratiam.

quod certe, si est aliqui sensus in morte praeclarorum virorum, cum omnibus Metellis tum vero uni viro fortissimo et praestantissimo civi gratissimum, fratri suo, fecit, socio laborum, periculorum, consiliorum meorum.

reditus vero meus qui fuerit quis ignorat? quem ad modum mihi advenienti tamquam totius Italiae atque ipsius patriae dextram porrexerint Brundisini, cum ipsis Nonis Sextilibus idem dies adventus mei fuisset reditusque natalis, idem[*](reditusque natalis, idem Baiter (ad Att. iii. 20, § 1): reditus qui nat. idem codd. praeter k (idem dies reditus mei fuisset qui et natalis meus): reditusque, nat. idem Gruter, Madv.: reditusque, qui nat. idem Kays.: natalis post Lamb. dupl. Hertz) carissimae filiae, quam ex gravissimo tum primum desiderio luctuque conspexi, idem etiam ipsius coloniae Brundisinae, idem salutis[*](Salutis Manut. auct. Koch (ad Att. iv. 1, § 4): ut scitis codd.: ut scitis, Salutis Heine: ut scitis, aedis Salutis Halm), cumque me domus eadem optimorum et doctissimorum[*](doct. fortissimorum coni. Garat.: dulciss. Buechner M. suppl. Halm) virorum, M. Laeni[*](Laeni laeli codd.) Flacci et patris et fratris eius, laetissima accepisset, quae proximo anno maerens receperat et suo praesidio periculoque defenderat. cunctae[*](Cunctae Jeep: cumque codd. (del. Madv.): tum vero Eberhard) itinere toto urbes Italiae festos dies agere adventus mei videbantur, viae multitudine legatorum undique missorum celebrabantur, ad urbem accessus incredibili hominum multitudine et gratulatione florebat, iter a porta, in Capitolium adscensus, domum reditus erat eius modi ut summa in laetitia illud dolerem, civitatem tam gratam tam miseram atque oppressam fuisse.

habes igitur quod ex me quaesisti, qui essent optimates. non est natio, ut dixisti; quod ego verbum agnovi; est enim illius a quo uno maxime P. Sestius se oppugnari videt, hominis eius qui hanc nationem deleri et concidi cupivit, qui C. Caesarem, mitem hominem et a caede abhorrentem[*](hominem et a caede ab. s. l. P2 (ab omni vi Halm)), saepe increpuit, saepe accusavit, cum adfirmaret illum numquam, dum haec natio viveret, sine cura futurum. nihil profecit de universis: de me[*](de (ante me) om. P et codd. pler.) agere non destitit; me oppugnavit, primum per indicem Vettium, quem in contione de me et de clarissimis viris interrogavit,—in quo tamen eos civis coniunxit eodem periculo et crimine, ut a me inierit gratiam quod me cum amplissimis et fortissimis viris congregavit.

sed postea mihi[*](mihi uni Lehmann (mihi anullo G)) nullo meo merito, nisi quod bonis placere cupiebam, omnis est insidias sceleratissime machinatus. ille ad eos a quibus audiebatur cotidie aliquid de me ficti[*](de me ficti Manut.: defecti codd.: ficti, quod etiam coni. Manut., malit Madv.) adferebat; ille hominem mihi amicissimum, Cn. Pompeium, monebat ut meam domum metueret atque a me ipso caveret; ille se sic cum inimico meo copularat ut illum meae[*](illum meae Schol. et Naugerius (2): illius meae P rell. (illius me G)) proscriptionis, quam adiuvabat[*](quam adiuv. secl. Eberhard: quam adiuv. Sex. Clodius Bake), Sex. Clodius[*](Clodius Cohelius P: Clohelius P2 rell.), homo iis dignissimus quibuscum vivit, tabulam esse, se scriptorem esse diceret[*](tabulam esse se scriptorem diceret G: toambuam (num tubam et bucinam ?) essese script. esse dic. P rell.: tabulam, sese ser. dic. Halm: baiulum esse se ser. esse dic. Klotz: ut illius proscript. ... ambo una sese scriptores esse dic. Madv.: ut illius proscript. ... tubam Vatinium (aut illum), sese scriptorem esse diceret Mueller); ille unus ordinis nostri discessu meo, luctu vestro palam exsultavit. de quo ego, cum cotidie rueret, verbum feci, iudices, numquam; neque putavi, cum omnibus machinis ac tormentis, vi, exercitu, copiis oppugnarer, de uno sagittario me queri convenire. Acta mea sibi ait displicere. quis nescit? qui legem meam contemnat, quae dilucide vetat gladiatores biennio quo quis petierit aut[*](petierit aut secl. Madv.: petat aut Pantagathus; Vat. § 37) petiturus sit dare.