Historia Ecclesiastica

Διάλογος Κωνσταντίου βασιλέως καὶ Λιβερίου ἐπισκόπου Ρώμης.

Κωνστάντιος βασιλεὺς εἶπεν· »Ἡμεῖς, καὶ διὰ τὸ Χριστιανόν σε >εἶναι καὶ ἐπίσκοπον τῆς ἡμετέρας πόλεως, ἄξιον ἐκρίναμεν καὶ >μεταστελάμενοι παραινοῦμέν σοι τῆς ἀπορρήτου ἀπονοίας τοῦ >᾿Αθανασίου τὴν κοινωνίαν ἀρνήσασθαι τοῦτο γὰρ ἡ οἰκουμένη >ἔχειν ἐδοκίμασε συνόδου τε ψηφίσματι ἀλλότριον τῆς >κοινωνίας ἔκρανε.«

Λιβέριος ἐπίσκοπος εἶπεν· »Βασιλεῦ, τὰ ἐκκλησιαστικὰ κρίματα >μετὰ πολλῆς δικαιοκρισίας γίνεσθαι ὀφείλει. διόπερ εἰ δοκεῖ σοὶ >εὐσεβείᾳ, κριτήριον συσταθῆναι κέλευσον· καὶ εἰ ὀφθείη >ἄζιος καταδίκης, τότε κατὰ τὸν τῆς ἐκκλησιαστικῆς >τύπον ἐξενεχθήσεται ἡ κατ’ αὐτοῦ ψῆφος. οὐδὲ γὰρ οἷόν τε >ψηφίσασθαι ἀνδρὸς ὃν οὐκ

Κωνστάντιος ὁ βασιλεὺς εἶπεν· Πᾶσα ἡ οἰκουμένη κατεψηφί- >σατο περὶ τῆς ἀνοσιότητος αὐτοῦ, καὶ ὡς ἐξ ἀρχῆς τὸν διακαίξει.«

Λιβέριος ἐπίσκοπος εἶπεν· «Ὅσοι ὑπέγραψαν, οὐκ αὐτόπται τῶν >γεγενημένων ἦσαν, ἀλλὰ διὰ δόξαν καὶ φόβον καὶ ἀτιμίαν >παρὰ σοῦ.«

Ο βασιλεύς· »Τί ἐστι δόξα καὶ φόβος καὶ ἀτιμία;«

Λιβέριος· »Ὅσοι τὴν δόξαν τοῦ θεοῦ οὐκ ἀγαπῶσι, τὰς παρὰ σοῦ >μᾶλλον δωρεὰς προτιμήσαντες, ὃν μὴ ταῖς ὄψεσιν εἶδον οὐ >κατέκριναν· ὅπερ ἐστὶν ἀλλότριον Ο βασιλεύς· »Καίτοι κέκριται κατὰ πρόσωπον ἐν τῇ

γενομένῃ >συνόδῳ ἐν Τυρῷ, καὶ ἐν τῇ συνόδῳ κατεψηφίσαντο πάντες οἱ >σκοποι τῆς οἰκουμένης.«

Λιβέριος· »Οὐδέ ποτε κατὰ πρόσωπον κέκριται ὁ ἄνθρωπος· ὅσοι >γὰρ τότε συνελθόντες κατεψηφίσαντο αὐτοῦ, ἀναχωρήσαντος >νασίου ἐκ τοῦ κριτηρίου, Εὐσέβιος ὁ εὐνοῦχος εἶπεν· »Ἐν τῇ συνόδῳ τῇ

κατὰ Νικαίαν >ἀλλότριος τῆς καθολικῆς πίστεως.«

Λιβέριος· Πέντε μόνοι ἐπέκριναν τῶν συμπλευσάντων αὐτῶ ἐν >τῷ Μαρεώτῃ, οὓς ἀπέστειλαν κατὰ τοῦ ἐγκαλουμένου [*](A HN (n) + GS (s) = r B2L + FVR(v) = z Τ) [*](1 ὁ βασιλεὺς = Cass. Σ > nV ι ὁ > As ι 2 περὶ übergeschrieben Ac ὡς] ὦν V ι τῶν καιρῶν Lv, tempus illudit Cass. ι 3 διαπέζει Τ ι 4 ἐπί- σκοπὸς εἶπεν = Cass. > n ι ἐπίσκοπος > ΤΣ ι οὐκ αὐτόπται — 5 διὰ δόξαν Σ διὰ δόξαν οὐκ αὐτοπροαιρέτῳ γνώμη ἐποίησαν (ὑπέγραψαν B2) z ι 7 vor ὁ + καὶ nV ι nach, βασιλεὺς + εἶπε Σ ι φόβος καὶ 2 Cass. Σ wie im Text ι 8 nach Σιβέριος + εἶπεν B2Cass. Σ ι 9 οὐ κρίναντεσ ArzCass. Σ>Τ ι 10 κατέκριναν AszTΣ κατεδίκασαν n admdicarerunt 11 ὁ] καὶ ὁ n ι nach βασιλεὺς + εἶπεν Β2Cass. Σ ι nach καίτοι + γε Τ ι ἐν rzTCass. Σ καὶ ἐν A ι 12 καὶ ἐν τῆ συνόδω ArzCass. ἐν ἧ ΤΣ ι ΑΣ συνεψηφίσαντο rzT γρ. συνε am Rand A (oder Ac?) contra cum pariter (lecreverunt Cass.; ob συγκατεψηφίσαντο? ι 14 nach Λιβέριος + εἶπεν Σ ὁ As ι 16 ἐκ τοῦ κριτηρίου = Σ > v ι ἐκ > L, gestrichen in A ι κατεψηφίσαντο ArTCass. Σ κατεψηφίσαντο + ἀλόγωσ z und am Rand Ac ι 17 ὁ übergeschrieben Ac ι vor εὐνοῦχος + δυσσεβὴσ s ι νικαίαν ΠCass. Σ, unmöglich; ob Αἰλίαν oder Μαρίαν (= Μαρεώτην)? Jülicher ι 18 ἀπεδείχθη vor kau. ~ A, Cass. Σ wie im Text ι 19 nach Λιβέριος + ἔφη B2Cass. Σ ι ἐπέκριναν τῶν συμπλευσάντων rzTCass. ἐπέκριναν οἱ οἱ συμπλεύσαντες Σ ἐπικριθέντων συμπλεῦσαι A ι 20 οὓσ //// A)

ἀπὸ τούτων τοίνυν τῶν ἀποσταλέντων >οἱ δύο τεθνήκασι, Θεογόνιος καὶ Θεόδωρος, οἱ δὲ λοιποὶ τρεῖ >τουτέστι Μάρις καὶ Οὐάλης καὶ Οὐρσάκιος· ἀπὸ τούτων τῶν >σταλέντων, κατὰ Μαρδικὴν τοῦ πράγματος τούτου ἕνεκα >τεῖτο ψῆφος· οἳ ἐν τῇ συνόδῳ βιβλία ἐπιδεδώκασι, συγγνώμην >τοῦντες ἐφ’ οἱς ἐν τῷ Μαρεώτῃ κατὰ συκοφαντίαν ἐκ >συνεστήσαντο κατὰ Ἀθανασίου ὑπομνήματα· ἅτινα βιβλία >νῦν ἔχομεν μετὰ χεῖρας. τίνι τούτων δεῖ πείθεσθαι ἡμὰς >κοινωνεῖν, τοῖς πρότερον καταψηφισαμένοις καὶ ἐκ δευτέρου >γνώμην αἰτήσασιν ἢ τοῖς νῦν τούτων καταφηφισαμένοις;«

Ἐπίκτητος ἐπίσκοπος εἶπεν· »Βασιλεῦ, οὐ πίστεως ἕνεκεν σήμερον >οὐδὲ κριμάτων ἐκκλησιαστικῶν ἀντιποιούμενος Λιβέριος τὸν >ποιεῖται, ἀλλ’ ἴνα τοῖς ἐν Ῥώμῃ συγκλητικοῖς καυχήσηται, ὡς >γισάμενος τὸν

Ὁ βασιλεὺς εἶπε Λιβερίῳ· »Πόστον εἰ μέρος τῆς οἰκουμένης, ὅτι >σὺ μόνος συναίρῃ ἀνθρώπῳ ἀνοσίῳ καὶ τῆς οἰκουμένης τὴν >καὶ ὅλου τοῦ κόσμου Λιβέριος·

»Οὐ διὰ τὸ ἐμὲ μόνον εἶναι ὁ τῆς πίστεως ἐλαττοῦται >γόγος· καὶ γὰρ κατὰ τὸ παλαιὸν τρεῖς μόνοι εὐρίσκονται >τες προστάξει.«

Εὐσέβιος εὐνοῦχος εἶπεν· »Τὸν βασιλέα ἡμῶν Ναβουχοδονόσορ >ἐποίησας.«

Λιβέριος· »Οὐχί, ἀλλ’ οὕτως ἀλόγως καταδικάζεις ἄνθρωπον ὃν [*](5—10 vgl. unten 140, 3 f. Athanas. Apol. c. Arian. 58 — 19/20 Daniel 3, 12 f) [*](A HN (n) + GS (s) = r B2L + FVR (v) = z Τ) [*](1 τῶν ἀποσταλέντων = Cass. Σ > nG ι 2 οἱ1 > Τ ι θεογόνιοσ sB2F o nach γ ausradiert AH θεόγνιοσ NLVRT Theognius Cass. Codd. LP ι 3 τουτέστι = Cass. Σ > n ι μάρισ AsLvTCass. μάρησ nV2 ι ἀπὸ Π ab Cass., κατὰ Val., Σ las auch ἀπὸ, hat aber ßerdem 4 καὶ vor κατὰ Σαρδικὴν; ob ἀπὸ = latein. de? ι 4 ἕνεκεν B ι 5 ἐπεδώκασι T ι 7 συνεστήσαντο Π, aber ἠσαντο auf Rasur Ac confecerunt Cass. συνεθήκαντο Ausgaben ι ἃ /// τινα //// A ι βιβλία am Rand A (oder Ac?) ι 8 nach χεῖρας + αὐτῶν gestrichen A ι τίνι ArLVCass. τίνι δὲ Β2FRT ι τούτων Nm ι δεῖ τούτων ~ Hs ι 9 καὶ ἐκ — 10 αἰτήσασιν am Rand Ac ι 10 ἢ τοῖσ — καταψηφισαμένοισ auf Rasur Ac ι 12 Λιβέριος > ACass. Σ ι 15 ὁ] ὁ δὲ A ι πόστον = Cass. Σ] πόσον SB2 ι 16 συναίρεισ z ι 18 nach Λιβέριος + ἔφη B2Cass. Σ ι ἐμὲ μόνον εἶναι rzTCass. Σ εἶναί με μόνον A ι 20 προστάξει] πρὸς τάξιν L und, wie es scheint, Σ, praecepto regis Cass. ι 21 ὁ εὐνοῦχοσ nB2 εὐνοῦχος + τοῦ βασιλέως Σ ι ναβουχοδονόσωρ B2 ι 23 nach Λιβέριος + εἶπεν TCass. Σ)

Ἐπίκτητος ἐπίσκοπος εἶπεν· »Ἀλλ᾿ ὁ δρόμος τῶν δημοσίων οὐχ >ὑποστήσεται τὴν χρείαν τῆς τῶν ἐπισκόπων Λιβέριος· »Οὐ χρείαν ἔχει τὰ ἐκκλησιαστικὰ δημοσίου δρόμου·

αἱ >γὰρ ἐκκλησίαι ἱκαναί εἰσιν ἕως τῆς θαλάσσης διαπέμψασθαι >ἑαυτῶν ἐπισκόπους.«

Ὁ βασιλεὺς· »Τὰ ἤδη τύπον ἐσχηκότα ἀναλύεσθαι οὐ δυνατόν >ἐστι· τῶν γὰρ πλειόνων ἐπισκόπων ἡ ψῆφος ἰσχύειν ὀφείλει. >μόνος εἰ ὁ ἀντιποιούμενος τῆς φιλίας τοῦ ἀνοσίου

Λιβέριος εἶπεν· »Βασιλεῦ, οὐδέ ποτε ἠκούσαμεν, μὴ παρόντος τοῦ >ἐγκαλουμένου, κριτοῦ ἀνοσιότητα καταγγέλλοντος, ἰδίαν ἔχθραν >ροντος πρὸς τὸν ἄνθρωπον.«