Historia Ecclesiastica

Οὕτω τούτου τὰς μιαιφόνους ἐκείνων διαφυγόντος χεῖρας, Γεώργιος μὲν λύκος ἕτερος τῶν προβάτων ἐκείνων ἐπιστεύθη τὴν ἐξουσίαν, ὠμότερον δὲ λύκου παντὸς καὶ ἄρκτου καὶ παρδάλεως τοῖς προβάτοις ἐχρῆτο. τὰς μὲν γὰρ διὰ βίου τὴν παρθενίαν ὑπεσχημένας οὐ τὴν Ἀθανασίου μόνον ἀρνεῖσθαι κοινωνίαν ἀλλὰ καὶ τῶν πατέρων ἀναθεματίζειν τὴν πίστιν ἠνάγκαζε.

σύνεργον δὲ τῆς ὠμότητος εἶχε Σεβαστιανόν τινα τῶν στρατιωτικῶν καταλόγων ἡγούμενον, ὃς ἐν μέσῃ τῇ πόλει πυρὰν ἀνάψας καὶ ταύτῃ τὰς παρθένους γυμνὰς παραστήσας ἀρνεῖσθαι τὴν πίστιν ἐκέλευεν.

αἱ δὲ θέαμα δεινὸν ὁμοῦ καὶ ἐλεεινὸν πιοτοῖς ὁμοῦ καὶ ἀπίστοις προκείμεναι, καὶ τὴν ἐσχάτην ἀτιμίαν τιμὴν μεγίστην ἐνόμιζον καὶ τὰς ὑπὲρ τῆς πίστεως μάστιγας ἀσμένως ὑπέμενον. καὶ ταῦτα δὲ σαφέστερον ὁ τούτων ποιμὴν διηγήοεται.

»Εἶτα ἐλθὼν τῇ Τεσσαρακοστῇ ὁ παρ᾿ αὐτῶν ἀποσταλεὶς ἐκ >Καππαδοκίας Γεώργιος ηὔξησεν ἃ παρ᾿ αὐτῶν μεμάθηκε κακά μετὰ >γὰρ τὰ ἕβδομα τοῦ Πάσχα παρθένοι εἰς δεσμωτήριον ἐβάλλοντο, >ἐπίσκοποι ἤγοντο ὑπὸ οτρατιωτῶν δεδεμένοι, ὀρφανῶν καὶ χηρῶν >ἡρπάζοντο αἱ οἰκίαι, καὶ ἁρπαγαὶ καὶ ἔφοδοι κατὰ τῶν οἰκιῶν ἐγί- >νοντο καὶ νυκτὸς Χριστιανοὶ κατεφέροντο, ἐπεσφραγίσθησαν οἰκίαι >καὶ ἀδελφοὶ κληρικῶν ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν ἐκινδύνευον.

καὶ δεινὰ >μὲν ταῦτα, δεινότερα δὲ τὰ μετὰ ταῦτα τολμήματα. τῇ γὰρ ἑβδομάδι >μετὰ τὴν ἁγίαν Πεντηκοστὴν ὁ λαὸς νηοτεύοας ἐξῆλθε περὶ τὸ [*](14— S. 127, 13 Athanas. Apol. de fuga sua 6 — 7. vgl. Vita Athanas. 20 PG 25 CCIII.bei Socrat. II 28 [= Symeon. Vita Athanas. 12. Niceph. H. E. IX 29. Cass. V 3]) [*](A HN (n) + GS (s)= r B2L + FV(v) = z T) [*](1 ιδݲ am Rand HSS | 2 ἐξουσίαν] ἐκκλησίαν v |3 vor ὠμότερον + ὡς v | ἄρκτου] ἄρκου AL | παρδάλεως καὶ ἄρκτου ~ T | 4 ἐκέχρητο Τ | ὑπισχημένασ ANB2T | 5 μόνον Ar μόνου T μόνην z | 8 πυρὰν T πῦρ Arz | ἅψασ Τ | 8/9 παραστήσασ AB2v περιστήσασ rLT, s. S. 126, 9 | 9 ἐκέλευεν HB2v ἐκέλευον A ἐκέλευσεν NsLT | 9/0 δεινὸν ὁμοῦ καὶ ἐλεεινὸν T und, ὁμοῦ gestrichen, A ἐλεεινὸν ὁμοῦ καὶ δεινὸν B2 δεινὸν καὶ ἐλεεινὸν rLv | lO/ll καὶ τὴν ἐσχάτην ἀτιμίαν τιμὴν μεγίστην T καὶ τὸν ἀτιμίαν τιμὴν μεγίστην (μεγίστην τιμὴν ~ n) r τιμὴν μεγάλην τὴν ἀτιμίαν z und auf Rasur A c | 14 am Rand ἀθανασίου A |15 κακὰ μεμάθηκε ~ B2 | 18 αἱ > VT Athan. Socr. | ἁρπαγαὶ καὶ Π ἄρτοι Athan. Socr. (aber ἁρπαγαὶ καὶ Symeon > Cass.) | 19 οἱ Χριστιανοὶ Athan. Socr. | 20 κληρικῶν AszT Athan. Socr. >n | 21 τὰ übergeschrieben A c | 22 ἐξῆλθον Τ | περὶ = Athan. Socr.l ἐπὶ B2)

ἀλλὰ τοῦτο μαθὼν ὁ παμπόνηρος αὐτὸς >παροξύνει τὸν στρατηλάτην Σεβαστιανόν, Μανιχαῖον ὄντα. καὶ >λοιπὸν αὐτὸς μετὰ πλήθους στρατιωτῶν ὅπλα καὶ ξίφη γυμνὰ καὶ >τόξα καὶ βέλη φερόντων ὥρμησεν ἐν αὐτῇ τῇ κυριακῇ κατὰ τῶν >λαῶν.

καὶ ὀλίγους εὑρὼν εὐχομένους (οἱ γὰρ πλεῖστοι λοιπὸν διὰ >τὴν ὥραν ἀναχωρήσαντες ἤσαν), τοιαῦτα εἰργάσατο οἶα παρ’ αὐτῶν >παέπρεπεν ἀκούσαντα πρᾶξαι. πυρκαιὰν γὰρ ἀνάψας καὶ στήσας >παρθένους παρὰ τὸ πῦρ, ἠνάγκαζε λέγειν ἑαυτὰς τῆς Ἀρείου πίστεως >εἶναι.

ὡς δὲ νικώσας αὐτὰς ἔβλεπε, γυμνώσας λοιπὸν οὕτως κατέ- >κοψεν εἰς τὰ πρόσωπα, ὡς μετὰ χρόνον αὐτὰς μόλις ἐπιγνωθῆναι >ἄνδρας δὲ κρατήσας τεσσαράκοντα καινοτέρῳ τρόπῳ κατέκοψεν >ῥάβδους γὰρ τὰς ἀπὸ τῶν φοινίκων 〈εὐθὺς τεμὼν> ἐν αὐταῖς ἐχούσας >ἔτι τοὺς σκόλοπας, τὰ νῶτα τούτων οὕτως ἐξέδειρεν ὡς τινὰς μὲν >πολλάκις χειρουργηθῆναι διὰ τοὺς ἀποπαγέντας ἐν αὐτοῖς σκόλοπας.

>τινὰς δὲ καὶ μὴ φέροντας ἀποθανεῖν. πάντας μὲν οὖν τοὺς περι- >λειφθέντας ἀθρόως καὶ τὰς παρθένους ἐξώρισαν εἰς τὴν μεγάλην >Ὄασιν· τὰ δὲ σώματα τῶν τετελευτηκότων οὐδὲ τοῖς ἰδίοις κατὰ >τὴν ἀρχὴν ἀποδοθῆναι πεποιήκασιν, ἀλλ’ ἔκρυψαν ὡς ἠθέλησαν, [*](A HN (n) + GS (s) = r B2L + FV(v) = z Τ) [*](2 αὐτὸσ rLvT Athan. Socr. ούτοσ ΑΒ2 ι 4 ὅπλα — 5 φερόντων auf Rasur Ae ι 5 καὶ βέλη = Athan. Socr. > v ι 6 γὰρ = Athan. Socr.] γὰρ + δὴ ausradiert A ι λοιπὸν = Athan. Socr. > Τ ι 7 παρ’ αὐτῶν = Athan. Socr.] παρ’ αὐτοῦ H Syineon ι 8 ἔπρεπεν ἀκούσαντα πράξαι ATAthan. ἔπρεπε (παρ᾿ αὐτοῦ ~) πρᾶξαι Symeon ἀκούσαντα ἔπρεπε πρᾶξαι rLv und, mit Hin Weisungsbuchstaben β, α, γ, Ac ἔπρεπε πράξαι B2 ἔπρεπε πραχθῆναι Socr. ι 9 αὐτὰσ A ι 10 nach ἔβλεπε + καὶ μὴ φροντιζούσας τοῦ πυρός Athan. Socr. ι 10/11 κατέκοψεν Asz Athan. κατέκοψεν αὐτῶν Τ αὐτὰσ κατέκοψεν n κατέκοψεν αὐτὰς Socr. ι 11 πρόσωπα ArT Athan. Socr. πρόσωπα + τύπτεσθαι κελεύων z und am Rand Ac ι 13 ῥάβδουσ γὰρ τὰσ ANGz Athan. Socr. ῥάβδουσ γὰρ τοὺσ ῥάβδοισ γὰρ ταῖσ HS ι εὐθὺς τεμὼν > Π, hergestellt nach Athan. Socr. und nach den Accus. ῥάβδουσ . . . ἑχούσασ der meisten HSS ι ἐχούσασ NGLvT Athan. Socr. ἐχούσαις HSB2 und, ι gestrichen, Α 14 ἔτι] ἐπὶ Τ ι 15 διὰ — σκόλοπας = Athan. Socr. > s ] παγέντασ L ι 16 μὲν οὖν] μὲν G δὲ S ι 16/17 περιληφθέντασ ArB2Athan. Socr. Cod. A ι 17 τὰσ παρθένους rB2T Socr. Cod. A Symeon. Nie. Vita Athanasii τῶν (τῶν auf Rasur Ae) παρθένων A Lv τὴν παρθένον Athan. Socr. Codd. FCM (= Cass. quandam virginem) ι ἐξώρισαν = Athan. ἐξορίσασ Τ ἐξώρισεν Socr. Codd. (= Cass.) Nie. Symeon ἀποστέλλει Vita Athanasii ι 18 ὄασαν NsSocr. Cod. A ι τελεντησόντων T ι 18/19 κατὰ τὴν ἀρχὴν = Athan. Socr. > Τ)

πράττουσι δὲ τοῦτο πεπλανημένοι τῇ διανοίᾳ οἱ παρά- >φρονες· τῶν γὰρ οἰκείων τῶν τετελευτηκότων, χαιρόντων μὲν >τὴν ὁμολογίαν, θρηνούντων δὲ διὰ τὰ σώματα, μείζων ἐξηχεῖτο >αὐτῶν ὁ τῆς ὠμότητος ἔλεγχος. καὶ γὰρ εὐθὺς ἀπὸ τῆς Αἰγύπτου >καὶ τῶν Λιβυῶν ἐξώρισαν μὲν ἐπισκόπους Ἀμμώνιον, Μούϊον, >Φίλωνα, Ἑρμῆν, Πλήνιον, Ψενόσιριν, Νειλάμμωνα, Ἄγαθον, >φον, Μάρκον, Ἀμμώνιον ἕτερον, Μάρκον ἕτερον, Δρακόντιον, >᾿Αθηνόδωρον, καὶ πρεσβυτέρους Ἱέρακα καὶ Διόσκορον. καὶ >πικρῶς ἤλασαν αὐτοὺς ὡς τινὰς μὲν αὐτῶν ἐν ταῖς ὁδοῖς,

τινὰς >ἐν αὐτῶ τῷ ἐξορισμῷ ἀποθανεῖν. ἐφυγάδευσαν δὲ ἐπισκόπους >ἢ τριάκοντα. σπουδὴ γὰρ ἦν αὐτοῖς κατὰ τὸν Ἀχαάβ, εἰ >ἐξᾶραι τὴν ἀλήθειαν.«

Καὶ παραμυθητικοὺς δὲ λόγους ταῖς παρθένοις ἐκείναις αἳ τὰ παγχάλεπα ἐκεῖνα ὑπέμειναν γράφων, καὶ ταῦτα ἐντέθεικε·

»Διὰ τοῦτο μηδὲ γινέσθω τις ὑμῶν περίλυπος, εἰ καὶ θαπτο- >μέναις ὑμῖν φθονοῦσιν οἱ δυσσεβεῖς καὶ κωλύουσι τὰς ἐκφοράς. [*](* 6—9 Nicetas Thesaur. VI 10 PG 140, 16 D — 14—S. 128, 8 Cass. V 3) [*](A HN (n) + GS (s) = r B2L + FV(v) = z T) [*](1 βαλόντες ArTAthau. βάλλοντεσ z Socr. Codd. AFC ι 2 τῆ διανοία AT Athan. Socr. τὴν διάνοιαν A ι τελευτηκότων T ι 4 με ἵζων AnGLvT μεῖζον SB2Athan. Socr. ι 5 nach τῆς1 + ἀσεβείας καὶ Athan. Socr. ι ἔλεγχοσ ArzAthan. Socr. πόλεμος T ι 6 Μούϊον = Athan.] μαύϊον L μώϊον Cod. Nicet. Θμοῦϊν Socr. ι 7 πλείνιον Τ ι Ψενόσιριν = Cod. Nicet. Athan. Socr.] ψινόσιριν H ψευνόσιριν Τ ι νειλάμμωνα ANL Cod. Nicet. Socr. νιλάμμωνα HsT νηλάμμωνα V λιλάμωνα B2 πηλάμμωνα Athan. Codd. Par. Bas. ι ἄγαθον TCod. Nicet. Athan. ἀγάπιον rz und auf Rasur Ac Ἀγάθωνα Socr. ι 7/8 Ἀνάγαμφον = Athan. Soor.] ἄναμφον s ἄγαμφον Cod. Nicet. ι 8 μάρκον, ἀμμώνιον, ἕτερον (ἀμμώνιον interpung. nT) μάρκον (+ ἕτερον. n), δρακόντιον, ἀδέλφιον rzTAthan. Socr. μάρκον δρακόντιον ἀδέλφιον ἀμμώνιον ἕτερον καὶ ἕτερον ἕτερον A ι 10 αὐτῶν übergeschrieben Ae ι 11 ἐν αὐτώ ArzAthan. Socr. ἐπ’ ἀτῶν T ι ἐφυγάδευσαν rB2vTAthan. Socr. ἐφόνευσαν L ἐφόν////ευσαν (ον auf Rasur Ac) A ι ἢ] πλείους ἧ (ἢ auf Rasur Ac) A πλεῖον ἢ Β2 πλείους Athan. Socr. Codd. ι 13 AB2LAthan. Socr. καὶ τὴν rv ι 16 διὰ τοῦτο ArTCass. διὰ τοῦτο + φησὶ z und übergeschrieben Ac ι 16/17 θαπτομέναισ ὑμῖν rT θαπτομένοις ὑμῖν Lv und, οῖσ u. ῖν auf Rasur, Ac θαπτομένους ὑμὰς B2 ι 17 φθονῶσιν B2F)

Ταῦτα μὲν οὑν καὶ τὰ προσόμοια τούτοις ὁ Γεώργιος ἐν Ἀλεξανδρείᾳ εἰργάζετο ὁ δὲ θεῖος Ἀθανάσιος οὐδὲν χωρίον ὀχυρὸν ἐννόμιζεν εἰς ἀσφάλειαν, τοῦ βασιλέως ἢ ζῶντα ἀχθῆναι προστεταχότος ἢ τεθνεῶτος κομισθῆναί οἱ τὴν κεφαλὴν καὶ μισθὸν τῷ τοῦτο δρῶντι ὑπισχνουμένου ὅτι μάλιστα πλεῖστον.