De venenatis animalibus eorumque remediis

τῶν μὲν ἀϲπίδων ἐϲτὶν εἴδη κατὰ τοὺϲ θηριακὸϲ τρία· αἱ μὲν 1 γὰρ αὐτῶν εἰϲι χερϲαῖαι καλούμεναι, αι δὲ χελιδονίαι, αἱ δὲ ὀνομάζονται πτυάδεϲ, μεγέθει δὲ αὐται καὶ χρόᾳ καὶ ἐνεργείᾳ ἀλλήλων διαφέρουϲιν. αἱ μὲν γὰρ χερϲαῖαι ευρίκονται πηχῶν τριῶν, ἐνίοτε δὲ καὶ τεϲϲάρων, πολλά κιϲ δὲ καὶ πέντε· ἀνάλογα δὲ τῷ μήκει καὶ τὰ πάθη ἔχουϲιν.

αἱ δὲ πτυάδεϲ αἱ μέγιϲται πηχῶν δύο, αἱ δὲ χελιδονίαι 2 πήχεωϲ ἑνόϲ, κατὰ δὲ χρόαν τῶν χελιδονίων εἰϲὶν ὅμοιαι, ὅθεν καὶ προϲηγορεύθηϲαν· αἱ δὲ πτυάδεϲ τεφρώδειϲ, ἔγχλωροι, χρυϲίζουϲαι, αἱ δὲ χερϲαῖαι καὶ αὐταὶ ὁτὲ μὲν τεφρώδειϲ, ὁτὲ δὲ ἔγχλωροι. ερίϲκονται.

κοινῶϲ δὲ παρέπεται τοῖϲ ὑπ᾿ αὐτῶν δηχθεῖϲιν κεντήματα ἐπὶ 3 τοῦ δήγματοϲ, ὡϲ βελόνηϲ, δύο ἢ τέϲϲαρα, εἰ δὲ θηλυκὰ εἴη, τέϲϲαρα, δίχα πόνου, μηδὲν ἀποκρίνοντα, εί μὴ βιαίωϲ ἀποϲπάϲθαι τὸ ζῷον τύχοι. παρέπεται δὲ νάρκα, ὠχρίαϲιϲ προϲώπου, κατάψυξιϲ, χαϲμαὶ ϲυνεχεῖϲ, βλεφάρων ἐπιμύϲειϲ, τραχήλου παρέγκλιϲιϲ, καρηβαρία, νωθρία, [*](1 SIM. Ael. Pr. (fol. 180r).) [*](11 SIM. Nic. Th. 157; Gal. XIV 235; Paul. Aeρ. V 19.) [*](11 EXC. Aet. XIII 20; Theoph. Ton. 274 (ex Aetio).) [*](22 NIA4. Nie. Th.l.s.; Ps. D.17 (73); Paul. Aeq.V 19; Theoph. Nonn. 274.) [*](22 EXC. Aet. XIII 20.) [*](1 τρυγόναϲ P: τρυγόνοϲ Pr. 2 δράκονταϲ θαλαϲϲίουϲ P: δράκοντοϲ θαλαϲϲίου Pr. 3. 4 νάρδου· ϲτάχυϲ ϲτάχυϲ P: correxi 6 post ϲπέρμα- τοϲ add. ἄγνου ϲπέρματοϲ Pr. 8 ϲείϲαϲ P: corexi αἱ καπάρεωϲ P 10 κυάϲθων Pr. 12 τρία] γ P 13 εἰϲί] ?? P: correxi αἰ δὲ addidi ex Aet. χελιδώνι (in conf. sere.) ἀιδεϲτὸν πιτυάδεϲ P: correxi coll. Aetio πιτυἀδεϲ 14 (semper): correxi coll. Pl. XXVIII 65 Herocl. II 12; Gal. l. s.; Ael. 14 χρόᾳ] ἄχροα P: correi 18 πηχυν ᾱ P: correxi coll. Aet. αἰ δὲ χελιδονίαι μείζουϲ ἑνὸϲ πήχεωϲ εὺρίϲκονται τῶν χελιδονίων P. de gemetivo cf. Kuher3 II 1.413 ὅμοια P: correxi 19 προϲηγορεύθηϲ P: correxi 20 ϲὐγχλωροι P: ὑπόχλωροι Ad.: corr. Oder 23 ὡϲ ἐπι βελόνηϲ Aet. β ἢ δ P τέϲϲαρα (alt.) addidi ex Aet. 26 παρέγκλιϲιϲ Aet.: παρέγκληϲιϲ P)

4 ὁ δὲ θάνατοϲ ἐν ὥραιϲ δύο ἢ τριϲὶν ἐπὶ τῆϲ χερϲαίαϲ, ἐπὶ δὲ τῆϲ χελιδονίαϲ ἔτι καὶ ϲυντομώτερον· τοῖϲ δὲ ὑπὸ τῆϲ πτυάδοϲ προϲεπτυϲμένοιϲ ἀμαύρωϲιϲ, διόγκωϲιϲ προϲώπου καὶ ἀκοῆϲ ἀποκοπή, πόνοϲ ἐλαφρὸϲ καὶ οὐκ ἄτερ ἡδονῆϲ, διὸ καλῶϲ ὁ Νίκανδροϲ (Th.188) ἔλεγεν·

5 ‘καμάτου δ’ ἄτερ ὄλλυται ἀνήρ’· χρόα ἀτρόπιοϲ καὶ χλοανθήϲ, καρδιωγμὸϲ ὀλίγοϲ, μέτωπον δὲ ϲυνεχῶϲ ἀναϲπᾶται, βλέφαρα ἀκινητεῖ μετὰ ἀναιϲθηϲίαϲ ὁμοίωϲ ὕπνῳ, κἂν τούτοιϲ ὁ θάνατοϲ ϲυναναιρει. μηδὲ τρίτον ἡμέραϲ διαλιπών.

6 βοηθοῦνται δὲ οἱ ὑπ’ αὐτῶν πληγέντεϲ ϲυντόμωϲ ἀκρωτηριαϲμῷ, εἰ ἐνδέχεται τὸ δηχθὲν μέροϲ· εἰ δὲ μή, περιϲαρκιϲτέον παραχρῆμα καὶ ἐκτμητέον διὰ βάθουϲ μέχριϲ ὀϲτέου, ὅπωϲ ὑπεκδράμῃ μὲν τὰ δεδηγμένα μέρη καὶ τὰ τούτοιϲ πληϲίον, τὰ δὲ ὑπολειπόμενα τοῖϲ καυτῆρϲιν ἀνικμαϲτέ|ον.

7 ἁπλοῖϲ δὲ βοηθήμαϲιν παραυτίκα χρηϲτέον τούτοιϲ· ὄξοϲ δριμύτατον δίδου πιεῖν, ἕωϲ τῆϲ ποιότητοϲ τοῦ ὄξουϲ ἀντιλάβοιτο· τὸ γὰρ ἐν ταῖϲ ἀρτηρίαιϲ αιμα καὶ πνεῦμα τούτων ὁ ἰὸϲ ὀξυτάτωϲ πήγνυϲι, ὥϲπερ καὶ ὁ τοῦ βαϲιλίϲκου. κατὰ δὲ τῆϲ πληγῆϲ ἐπιτίθει κενταύριον ϲὺν ϲμύρνῃ καὶ ὀπίῳ ϲυλλεάναϲ. ἄλλο· ϲίναπι μετὰ λινοϲπέρμου ϲὺν ὄξει λεάναϲ ἐπίθεϲ.

8 εἰϲ δὲ τὸ γνῶναι, εἰ ζήϲεται ὁ πεπληγμένοϲ, κενταύριον λεάναϲ μετ’ οἴνου δίδου· ἐὰν ἐμέϲῃ τὸ φάρμακον, ἀποθανεῖται, εἰ δὲ μή, ϲψζεται. εἰϲ δὲ τὸ ἀπερᾶϲαι τὴν ἐκ τῆϲ ἀντιδόϲεωϲ φαυλότητα καὶ τροπὴν τὴν ἐν τῷ ϲτομάχῳ ϲκόρδα λεάναϲ δίδου μετὰ ζύθου, ἕωϲ ὑποναύϲιοϲ γένηται, ἢ ὀποπάνακα δίδου ἐν κράματι, καὶ παραχρῆμα ἐνεργήϲει.

9 Nουμἠνιοϲ δέ φηϲιν ὁ θηριακόϲ· τὴν Ἡρακλεωτικὴν ὀρίγανον, εἴτε ξηρὰν εἴτε χλωράν, λεάναϲ πρὸϲ δύναμιν δίδου μετ’ οἴνου. μετὰ δὲ ταῦτα ταῖϲ θηριακαῖϲ ἀντιδότοιϲ χρηϲτέον καὶ τοῖϲ καθολικοῖϲ βοηθήμαϲιν τοῖϲ ἐν ἀρχῇ δεδηλωμένοιϲ.