De materia medica

Dioscurides Pedianus

Dioscurides Pedianus. De materia medica, Volumes 1-3. Wellmann, Max, editor. Berlin: Weidmann, 1907-1914.

109 τῶν δὲ ἁλῶν ἐνεργέστατον μέν ἐστι τὸ ὀρυκτόν. τούτου δὲ κοινῶς μὲν τὸ λευκὸν ἄλιθον καὶ διαφανές, πυκνόν τε καὶ ὁμαλὸν τῇ συγκρίσει· ἰδίως δὲ τὸ ἀμμωνιακὸν τῷ γένει, σχιστόν τε καὶ εὐθείας τὰς διαφύσεις ἔχον. τοῦ δὲ θαλασσίου τὸ πυκνὸν παραλημπτέον καὶ λευκὸν καὶ ὁμαλόν. κάλλιστον δὲ ἐν Κύπρῳ καὶ Σαλαμῖνι τῆς Κύπρου γίνεται καὶ ἐν [*](7 SIM. Pl. l. s. 155. Cels. V 5. 12 —  D. eup. I 76 (132). Pl. 156 — eup. I 45 (114) I 102. 101 (144).) [*](14 SIM. Pl. XXXI 73 sq. 98 sq.) [*](14 EXC. Orib. XIII s. v. (ἁλῶν — διαφύσεις ἔχον, καυστέον — κατακαῇ), Gal. XII 210. Aet. II 43.) [*](1 τε (alt.) om. Di 2 λεπτήν (ευκ superscr.) H: λεπτικήν A (λευκήν superscr. A2) 3 οὕτω HADi 4 ἕως διαπυρωθῇ· ἀνελ. E σβέσον ἀνελόμενος Q 5 τὸ δὲ — δύναμιν δὲ om. mg. add. Di (alt. m.) τρίτον δὲ H post τρίτον haec habet Di ἀνελόμενος αὐτὴν καθʼ ἑαυτὴν ἔα ψυγῆναι καὶ ἀποθέμενος χρῶ 6 ἐάσας ψυγῆναι ἀπόθου Orib. 7 τε addidi ex EDi καὶ σμηκτικὴν om. LQ, superscr. H2: post οὔλων inser. A, at cf. Dl virtus est ei . . . purgatoria οὔλων καὶ ὀδόντων E καὶ (aIt.) om. Di 9 ἑλκῶν τε πληρωτικήν Di post καὶ (aIt.) add. ἐλκῶν E 10 λείαν E καὶ ἐσχαρωτικὴν σώματος καὶ εἰς ψίλωσιν τριχῶν ἐπιτήδειον Di: καὶ ἐσχαρωτικὴν καὶ μετὰ σώματος εἰς ψ. τρ. ἐπιτήδειος A μετὰ σώματος FH (post καὶ superscr. ἐσχαρωτικήν, post ψίλωσιν add. ἐπιτήδειος H2) 12 ζέοντά τις Di οἴνου τις ἐμβάλῃ πίθον Orib. τις καεῖσαν κίσηριν βάλη E 13 ξέσιν τοῦ οἴνου Di) [*](14 num. cap. ψογ´ Q: ψοθ Di: ριζ E tit. περὶ ἁλῶν QDi ἐνεργέστερον Di μὲν om. Orib. E τοῦ δὲ κοινοῦ corr. Orib. (pr. m.) 15 λευκὸν καὶ addidi ex Orib. coll. Pl. l. s. 85. 86 ad medicinae usus antiqui Tarentinum maxime laudabant . . . suavissimus omnium Tarentinus atque candidissimus est: post ἄλιθον add. Di, post διαφανές A, superscr. H2 17 εὔσχιστόν Di: ///σχιστόν E2, aliter Pl. 79 similis est colore alumini quod schiston iston vocant τε] δὲ LQE2 (in ras.) 19 ἐν Σαλαμῖνι E ἐν (alt.) om. Di)

80
Μεγάροις, εἶτα ἐν Σικελίᾳ καὶ Λιβύῃ, καὶ ἐν τοῖς προειρημένοις τὰ λιμναῖα προκριτέον· εὐτονώτατον δέ ἐστιν αὐτοῦ τὸ Φρύγιον, καλούμενον δὲ Τατταῖον.

2 δύναμιν δὲ ἔχουσι κοινῶς οἱ προειρημένοι ἅλες ὄντες πολύχρηστοι στυπτικήν τε καὶ σμηκτικὴν καὶ ἀποκαθαρτικὴν καὶ διαχυτικήν, ἔτι δὲ κατασταλτικὴν καὶ ἐσχαρωτικήν, τῷ μᾶλλον καὶ ἧττον διαφέροντες. εἰσὶ δὲ καὶ σηπεδόνων ἐφεκτικοὶ καὶ σμήξεσι ψωρικαῖς μείγνυνται· στέλλουσι καὶ τὰς ἐν ὀφθαλμοῖς ὑπεροχὰς καὶ πτερύγια τήκουσι, καὶ τὰς ἄλλας δὲ ὑπερσαρκώσεις, κλυσμοῖς τε εὔθετοι καὶ κόπου λυτήριοι σὺν ἐλαίῳ συγχριόμενοι καὶ πρὸς τὰ οἰδήματα τῶν ὑδρωπικῶν, πυρία τε ἡ διʼ αὐτῶν ἐν σακκίοις πραυντικὴ ἀλγημάτων.

3 καὶ κνησμοὺς δὲ παύουσι μετʼ ἐλαίου καὶ ὄξους συγχριόμενοι παρὰ πυρί, ἄχρι ἂν ἱδρώσωσιν· ὁμοίως καὶ λέπρας καὶ λειχῆνας καὶ ψώρας συναγχικούς τε κουφίζουσι σὺν μέλιτι καὶ ὄξει καὶ ἐλαίῳ διαχριόμενοι. πρὸς δὲ παρίσθμια καὶ κιονίδας σὺν μέλιτι καὶ ἄφθας καὶ οὔλων πλάδον, καὶ πρὸς φαγεδαίνας σὺν ἀλφίτῳ κεκαυμένοι καταπλάσσονται.

4 πρὸς δὲ σκορπίων πληγὰς σὺν λινοσπέρμῳ, πρὸς δὲ ἔχεων δήγματα σὺν ὀριγάνῳ καὶ μέλιτι καὶ ὑσσώπῳ, πρὸς δὲ κεράστου μετὰ πίσσης ἢ κεδρίας ἢ μέλιτος, [*](4 SIM. Pl. l. s. 98 — 7 D. eup. I 200 (196) — 9 eup. I 45 (114) — 10 eup. II 25 (237) — 11 eup. II 65 (280) — 12 eup. I 123 (155) — 15 Pl. l. s. eup. I 87 (137) — 16 eup. I 85. 86 (136 sq.) — 17 eup. I 204 (199) — 18 eup. II 117 (317) 122 (320) 123 (321).) [*](1 εἶτα] καὶ Di ἐν Λιβύῃ E καὶ (alt.) om. EDi λεγομένοις Di post προειρημένοις add. δὲ καὶ EDi 2 προκριτέον] κρείττονα E: κριτέον Di αὐτοῦ ἐστιν EDi 3 post Φρύγιον c. 9 litt. del. E2 τάπαιον E: τάπεον ἢ τάνγεον LF: τάπεον ἢ τριταῖον (corr. H2) ἢ γανταῖον (add. H2) AHDi: corr. Marc. coll. Pl, l. s. 84, 100 4 κοινῶς post προειρημένοι transp. E, post ἅλες Di ὄντες πολύχρηστοι] πολύχρηστον Di 5 καὶ ἀποκαθαρτικὴν om. H 6 post διαχυτικὴν add. καὶ διαλυτικὴν E: dialectica Dl ἔτι δὲ καὶ A post καταστ. add. καὶ ἰσχνωτικὴν Di, mg. A2 7 ἧσσον E 8 σμήξεσι om. QE, superscr. H2 9 ὑπερσαρκώσεις αἴρουσι καὶ κλυσμοῖς Di 12 σάκοις Di: σηκίοις A δὲ om. LQ 13 ἄχρις ἂν HADi 14 ἐξιδρώδωσι D. eup. I 123 (155) καὶ λειχῆνας καὶ ψώρας (om. καὶ λέπρας) Q: καὶ λειχῆνας καὶ ψώρας καὶ λέπρας Di 15 ἐλαίῳ] νίτρῳ D. eup. I 87 (137), at cf. Pl. 101 16 post μέλιτι add. ὀπτοί Di 17 ἄφθαν Di ἀλφίτῳ Di D. eup. I 204: ἀλφίτοις reliqui (E in ras.) 18 κεκαυμένοις LFE (corr. E2): κεκομμένοις HA καταπάσσονται Spr. Corn. secutus, at cf. Pl. l. s. 103 D. eup. I 204 19 ἔχεων] ὄφεων Di)

81
πρὸς δὲ σκολοπένδρης σὺν ὄξει καὶ μέλιτι καὶ πρὸς σφηκῶν πληγὰς καὶ τενθρηδόνων· πρὸς δὲ ψυδράκια τὰ ἐν κεφαλῇ καὶ θύμους τε καὶ φύματα στέατι μοσχείῳ ἀναλημφθέντες.

σὺν 5 σταφίδι δὲ ἢ στέατι βοείῳ ἢ μέλιτι δοθιῆνας διαφοροῦσι καὶ ὄρχεων οἰδήματα, σὺν ὀριγάνῳ δὲ καὶ ζύμη θᾶττον δοθιῆνας πεπαίνουσι, καὶ κροκοδειλοδήκτοις δὲ βοηθοῦσιν ἐνδεθέντες εἰς ὀθόνιον λεῖοι καὶ βαφέντες ἐν ὄξει στυφομένων τῶν μερῶν τοῖς ἐνδέσμοις, θηριοδήκτοις τε βοηθοῦσι, καὶ πρὸς ὑπώπια προσώπου σὺν μέλιτι, καὶ πρὸς ὀποῦ μήκωνος πόσιν καὶ πρὸς μύκητας ἐν ὀξυμέλιτι πινόμενοι.

πρὸς στρέμματα δὲ σὺν ἀλεύρῳ 6 καὶ μέλιτι, πρὸς δὲ πυρίκαυτα σὺν ἐλαίῳ ἐπιτεθέντες οὐκ ἐῶσι φλυκταινοῦσθαι, ποδαγρικοῖς τε ὁμοίως ἐπιτίθενται, πρὸς ὠταλγίας τε σὺν ὄξει, ἐρυσιπέλατά τε καὶ ἕρπητας ἴσχουσι μετ᾿ ὄξους καταπλασθέντες ἢ καταχρισθέντες σὺν ὑσσώπῳ.

καυστέον δὲ αὐτοὺς εἰς ὀστράκινον ἀγγεῖον ἐμβαλόντας καὶ ἐπιμελῶς πωμάσαντας, ἵνα μὴ ἐξάλλωνται, ἀνθρακιᾷ τε ἐγκρύψαντας ἄχρις ἐκπυρώσεως.

τινὲς δὲ τοὺς ὀρυκτοὺς σταιτὶ 7 περιπλάσαντες ἀνθράκων ὑποτεθέντων ἐῶσιν, ἄχρι ἂν τὸ σταῖς κατακαῇ. ἔνεστι δὲ καὶ τοὺς κοινοὺς ἅλας τὸν τρόπον τοῦτον [*](2 SIM. Pl. l. s. D. eup. I 105 (146) I 150 (171) — 4 eup. I 144 (166) — 9 eup. II 147 (330) 160 (336) — 10 eup. I 226 (210) — 12 eup. I 178 (187) 235 (215) I 57 (120).) [*](1 σκολοπένδρης corr. E2: σκολοπένδραις LE: σκολοπένδρας Di: σκολοπένδραν Q post σκολ. add. δῆγμα Di σὺν μέλιτι καὶ ὄξει Spr. καὶ (alt.) om. Di πρὸς δὲ σφηκῶν καὶ Di: πρὸς σφῆκας καὶ E 2 τενθρηδόνων L: τερθρηδόνα Q: τερηδόνας EDi καὶ πρὸς ψ. Di: πρὸς ψ. δὲ E 3 θύμους] θύμια L τε καὶ φύματα om. LQE, at cf. D. eup. I 150. 151 (171) ἄμα στέατι E: σὺν στέατι Di 4 στέατι βοείῳ ἢ om. LQ (στ. ὑείφ superscr. H2): βοείῳ ἢ μέλιτι om. E βοείῳ scripsi, ὑείῳ ADiH2, cf. Pl. 101 furunculos . . . emendat cum passa uva . . et sebo bubulo, D. eup. I 144 (166) ἁλες σὺν στέατι βοείῳ καὶ σταφίδι, cf. Dl διαφθείρουσι L 5 δὲ addidi e Di, τε E δοθιῆνας addidi ex EDi, mg. add. A2, cf. Pl. l. s. 101 6 δὲ om. QDi ἐνδεθέντες EDi: ἐντεθέντες LQ: ἐντιθέντες A δὲ εἰς EA 7 λεῖοι] λινοῦν E βαπτόμενοι εἰς Di: βαπτοκένοις εἰς E στυφομένων ἢ δρυπτομένων E 8 τε om. LFE προσώπου om. E 9 νὺν ὀξυμ. QDi 11 πρὸς πυρίκαυτα δὲ Di 12 ἐπιτεθέντες E 13 ὠταλγίαν (comp. scr.) Di τε (alt.)] δὲ E 14 καταχρισθέντες ἢ καταπλασθέντες E 15 ἐμβάλλοντες ἐπιμελῶς καὶ πωμάσαντες E 16 ἐξέλωνται L 17 ἄχρι πυρώσεως Q: ἄχρι ἂν ἐκπυρωθῶσιν Orib.E στέατι EA2 (σταιτί superscr. E2): στακτῇ L 18 εἰς ἄνθρακας ὑποτιθέντες Di: ἄνθραξιν ὑποτεθέντες H: ὑποτεθέντες ἄνθραξιν A: ἐπ᾿ ἄνθρακας ἐγκρύβουσιν Orib. ἐῶσιν om. L ἄχρις ἂν Orib.HADi στέαρ E (σταίς superscr. E2) 19 τοῦτον τὸν τρόπον HADi: τοῦτον τὸν τρόπον τοῦτον F)

82
καίειν· ἀποκλύσας αὐτοὺς ἅπαξ ὕδατι καὶ ἐάσας ξηρανθῆναι ἔμβαλε εἰς χύτραν καὶ πωμάσας ὑπόκαιε κινῶν, ἕως ἂν μηκέτι ἐξάλλωνται.