De materia medica

68 ὑοσκύαμος, οἱ δὲ ἀδάμαντα καλοῦσι· θάμνος ἐστὶ [*](67 RV: ὑπήκοον· οἱ δὲ ὑπόφεων καλοῦσιν.) [*](68 ὑοσκύαμος· οἱ δὲ Διὸς κύαμος, οἱ δὲ Πυθώνιον, οἱ δὲ ἀδάμας, οἱ δὲ ἀδαμ⟨άντ⟩ινον, οἱ δὲ ὑπνωτικόν, οἱ δὲ ἐμμανές, οἱ δὲ ἀταῖος, οἱ δὲ . . ., Δημ⟨όκριτος⟩θριάμβιον, Πυθαγόρας προφήτης, Ὀσθάνης ζελέων, Ζωροάστρης Τυφώνιον, Ῥωμαῖοι ἰνσάνα, οἱ δὲ δεντάρια, οἱ δὲ Ἀπολλινάρις, προφῆται ῥᾶ Ποντική, οἱ δὲ λύπημα, Αἰγύπτιοι σαφθώ, Θοῦσκοι φαβουλώνιαμ, οἱ δὲ συμφωνίακαμ, Γάλλοι βελενούντιαμ, Δάκοι διέλλειναν.) [*](1 SIM.: Pl. XXVII 93 (e S. N. — Crat.).) [*](1 EXC.: Orib. XII s. v. (ἡπήκοον — ὀπῷ); cf. Gal. XII 148 (═ Paul. Aeg. VII 3 s. v.).) [*](4 SIM.: Pl. XXV 35 sq. (ex I. B.).) [*](4 EXC.: Orib. XII s. v. (ὑοσκύαμος — ἀποτίθεται); med. Gal. XII 147 (═ Aet. I s. v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.); Ps. Ap. 5 (unde Ps. Orib. III 32 ~ A. Mai l. s. VII 428); A. Mai VII 440 (e D. lat.); Isid. XVII 9, 41.) [*](6 SIM.: Ps. Ap. 5.) [*](1 num. cap. φλθ ODi: E tit. ὑπήκοον F: περὶ ὑπηκόου HADi post ὑπήκοον syn. e R add. DiA: mg. H2 ὑπήκοον· οἱ δὲ ὑπομήκων, οἱ δὲ ὑπομήκοον E τῷ om. Orib. 2 φύλλα R: φύλλον δὲ HADi ἔχει ODi: ἔχον reliqui ὅμοια R: ὅμοιον πηγάνω E 3 ὀπῷ κατὰ τὴν τρίτην τάξιν (e Gal. l. s.) A: del. A2) [*](4 num. cap. φμ ODi: ξζ E tit. περὶ ὑοσκυάμου FHADi post ὑοσκύαμος syn. e R add. Di: marg. H2 ὑοσκυάμου E) [*](5 C fol. 352v: N 146 ὑπόφεως R καλοῦσιν om. H) [*](6 N fol. 146: om. C διοσκύαμον H: graecis hyoscyamos dicitur et dioscyamos Ps. Ap. (Ack.) alii pitonion Ps. Ap. 7 ἀδάμαντα HDi: alii adamantem Ps. Ap. (Ack.) ἀδάμεινον N: ἀδάμινον HDi: correxi 8 ΑΤΝΟϹ N: ἄτομον HDi: alii auginon Ps. Ap. (atomon Ack.): correxi οἱ δὲ ΔΗΝΘΙΑΜΒΡΙΟΝ N: οἱ δὲ δινθιάμβριον HDi: alii dithiambrion appellant Ps. Ap. (Ack.): Democritus tiambrion Ps. Ap. (LL1 V): correxi πυθαγόρας προφήτης N: πυθαγόρας προφῆται ὀσθάνης ξελέων HDiPs. Ap. (Ack.), at in codd. Ps. Ap. prophetae saccanaron, ostanes galion. altera Apolinaris vates vel mantis appellatur cf. D. IV 72 9 Ζωροάστης N: ζωρόαστρις HDi: toroastris tyfonion Ps. Ap. ΙΝΑΝΑΟΕΝΤΑΡΙΑ N: ἰναναοεντάρια HDi: correxi coll. Ps. Ap. Romani insanam dicunt (alii dentariam appelant add. Ack.: om. libri) 10 ἀπολιναρίς libri: correxi cf. Pl. l. s. οἱ δὲ ΛΥΠΗΝΔΑ N: om. HDi: correxi 11 egyrtii eam vocant safo Ps. Ap. (safu L1  V: saphtho Ack.) φαβουλωνίαν HDi σιμπωνιακαμ N: om. HDi: Romani symphoniacam Ps. Ap. (L) 12 βελένουντιαν N: βελινουμτίαν HDi: galli bellanotem Ps. Ap. (bellinotem L1V: belinuntiam Ack.) διέλειαν HDi: Daci dielian Ps. Ap. (Ack.) cf. Tomaschek l. s. 31)

ἀμφότεροι δὲ οὗτοι μανιώδεις ὑπάρχουσι καὶ 2 καρωτικοί, δύσχρηστοι. εὔχρηστος δὲ εἰς θεραπείαν ἠπιώτατος ὢν ὁ τρίτος, λιπαρὸς καὶ ἁπαλὸς καὶ χνοώδης, ἄνθη λευκὰ ἔχων καὶ τὸ σπέρμα λευκόν· φύεται παρά θαλάττῃ καὶ ἐν ἐρειπίοις.

χρηστέον οὖν ἐστι τῷ λευκῷ· εἰ δὲ μὴ παρείη οὗτος, χρῆσθαι δεῖ τῷ ξανθῷ, τὸν δὲ μέλανα ἀποδοκιμάζειν ὡς χείριστον. χυλίζεται δὲ ὁ καρπὸς ἁπαλὸς καὶ τὰ φύλλα καὶ οἱ καυλοὶ κοπτόμενοι καὶ ἐκθλιβόμενοι, ἐν ἡλίῳ ξηραινομένου τοῦ ὑγροῦ· χρῆσις δὲ αὐτοῦ πρὸς ἐνιαυτὸν διὰ τὸ εὔσηπτον.

χυλίζεται δὲ 3 αὐτοῦ καὶ τὸ σπέρμα κατ᾿ ἰδίαν κοπτόμενον ξηρὸν ὕδατος θερμοῦ [*](8 SIM.: Pl. XXV 35 D. eup. I 11 (99) — Pl. l. s. 36.) [*](1 ἀνιεὶς πολλοὺς παχεῖς A πλατέα, παχέα E ἐπεσχισμένα E 2 μεγάλα καὶ μέλανα E παρὰ] περὶ Orib.: iuxta cuius astas Dl πεφύκασιν ἄνθη ADi: ἄνθη marg. add. H2 3 πεφραγμένοις P: πεφρυγμένοι FA ἀσπιδίσκοις μεστοὶ om. NDl ἀσπιδίσκῃ P: ἀσπιδίσκοις Orib.HDi: ἀσπιδίσκοι EVFA μεστοῖς Orib.VH: σπέρματος μεστοῖς Di ad rem cf. Ps. Ap. balanos generans ut est mali Punici ampullaceum appellatum obstrusis quidem scutulis et semine plenis 4 εἰσὶν δὲ αὐτοῦ διαφοραὶ τρεῖς (γ Orib.) Orib.E δισσή N ἡ μὲν Orib.: ὃς μὲν N 5 φύλλα δὲ N ὅμοια σμίλακι Orib.: σμίλακι libri: correxi coll. Dl. folia milace similia 6 τις] τὰ N μηλοειδῆ libri: ἀτρέμα μηλίζον Gal.: alterum vero flores mellinos habet Dl: correxi duce Sarac. 7 ἁπαλωτέρους NOrib.E δὲ om. NDi 9 καρωτικοί] ὑδρωπικοῖς N εὔχρηστοι NV: om. OribE (add. E2) ἠπιότερος N 10 δ᾿ ὢν Orib.E (δ᾿ eras. E2): δὲ ἐστιν V: δ᾿ ὁ τρίτος N 11 φύεται ἐν τῇ παραθαλαττία 7 12 ἐν ante ἐρειπίοις add. E ἐριπίοις P: ἐρειπίοις VFHDi: ἐρυπίοις A: εὐρείποις N: εὐρίποις Orib.E: eoripis Dl: in maritimis nascens Pl.: nascitur quam maxime humectis locis A. Mai l. s. 13 χρηστέον — λευκῷ om. NODi at cf. Dl semen vero utile est albu(m), quod si minime inventum fuerit, rufo secundatur: A. Mai l. s. hoc namque medicinae aptum est παρῆν Orib. χρηστέον Orib. 14 δεῖ om. E ἀποδοκιμαστέον R ὡς χείριστον om. N ἄχρηστον E 15 post καρπὸς marg. inser. τοῦ λευκοῦ E2 16 καὶ ἐκθλιβόμενοι om. Norib. θλιβόμενοι E (ἐκ superscr. E2) post ἐκθλιβόμενοι 9 fere litt. eras. E2 ἡλίῳ δὲ N 17 εὔσηπτον εἶναι Orib. 18 αὐτοῦ om. NOrib.E καὶ om. N ξηρὸν κοπτόμενοι Orib.)

ἁρμόζει δὲ τὸ πρῶτον χύλισμα καὶ τὸ ἀπὸ ξηροῦ τοῦ σπέρματος εἰς κολλύρια ἀνώδυνα καὶ πρὸς ῥεῦμα δριμὺ καὶ θερμὸν καὶ ὠταλγίας καὶ τὰ περὶ ὑστέραν, σὺν ἀλεύροις δὲ ἢ ἀλφίτοις

4 πρός τε ὀφθαλμῶν φλεγμονὰς καὶ ποδῶν καὶ τὰς ἄλλας φλεγμονάς· καὶ τὸ σπέρμα δὲ τὸ αὐτὸ παρέχεται, ποιοῦν καὶ πρὸς βῆχας καὶ κατάρρουν καὶ ῥεῦμα ἀφθαλμῶν καὶ περιωδυνίαν, πρός τε ῥοῦν γυναικεῖον καὶ τὰς ἄλλας αἱμορραγίας ὅσον ὀβολὸς σὺν μήκωνος σπέρματι καὶ μελικράτῳ ποθέν· ἁρμόζει καὶ πρὸς ποδάγρες, ὄρχεις πεφυσημένους, μαστοὺς ἐν τοκετῷ ἐπαιρομένους λεῖον μετʼ οἴνου καταπλασσόμενον καὶ εἰς τὰ ἄλλα ἀνώδυνα καταπλάσματα | μείγνυται ὠφελίμμς. καὶ τὰ ἀναπεπλασμένα φύλλα δὲ εἰς πάντα τὰ ἀνώδυνα καταπλάσματα εὔχρηστα, μειγνύμενα ἀλφίτοις καὶ καθʼ ἑαυτὰ καταπλασσόμενα, τὰ δὲ πρόσφατα φύλλα

5 καταπλασθέντα ἀνωδυνώτατα πρὸς πάντα πόνον τρία δὲ ἢ τέσσαρα ποθέντα σὺν οἴνῳ ἠπιάλους πυρετοὺς θεραπεύει, ἑψηθέντα δὲ ὡς λάχανα καὶ βρωθέντα τρυβλίου πλῆθος παρακο [*](5 SIM.: Heracl. Tar. (Cael. Aur. a. m. III 21, 216)—Pl. XXV 164—Pl. XXV 142 D. eup. I 29 (107).) [*](8 SIM. Pl. XXVI 27 — Pl. XXVI 100 eup. I 235 (215. 216) — Pl. XXVI, 89 eup. I 141 (164) — Pl. XXVI 152 eup. I 135 (162) — Pl. XXV 37 — Pl. XXV 165 eup. I 69 (127)) [*](1 ἐκθλιβομένου libri: correxi ὀπίου Orib.: ὀποῦ reliqui 2 ἀνωδυνό- τερον Orib. FH (corr. pr. m.) χλωρά ADi: χλόη in χλωρά corr. H 2 3 σητα- νίῳ N (ἀλεύρῳ om.): σησαμίνῳ E (mg. add. ἐν ἄλλῳ σιτανίῳ ἀλεύρῳ ἢ πηγάνῳ Ε 2): σιτανίῳ reliqui τροχίσκους Orib. N καὶ ἀποτίθεται om. N 4 τὸ (alt.)] τοῦ F 6 καὶ (pr.) om. Di ὠταλγίαν FHA: ὠταλγίαν τε Di ἀλεύρῳ Ε δὲ] τε N ἀλφίτῳ NE 7 καὶ τὰς ἄλλας—αὐτὸ om. FH (superscr. H 2) φλεγμονάς (alt.) addidi: ποδάγρας add. Ε (del. Ε 2) 8 τὸ δὲ σπέρμα (καὶ om.) NAH2Di τὸ (alt.) om. N αὐτὰ N: τὰ αὐτὰ H2ADi παρέχει NDi καὶ (alt..) om. N 9 βῆχα N βῆχας καὶ κατάρρουν (κατάρ del. E2) γιναιωκεῖον καὶ φλεγμονὰς δφθμλμῶν Ε καὶ πρὸς δοῦν γ. Ε 10 τάε τε ἄλλαε (καὶ om.) E: πρὸς ἄλλας N 11 καὶ (pr.) om. N σὺν μελιεράτῳ δὲ ποθὲν τὸ σπέρμα ἁρμόζει N ποθείς Ε ἁρμόζει δὲ τὸ σπέρμα καὶ Ε: semen vero eius solum podagricis auœilio est Dl ποδάγραν NV 12 φυσωμένους NΕ: πεφυσσωμένους Di τοκετῷ] πυρετῷ PV 13 λεῖον μετʼ οἴνου om. Ε (marg. add. E 2). μετʼ οἴνου om. N 14 μείγνυται— 15 καταπλάσματα om. A ὠφελίμως δὲ Ε 15 δὲ addidi καταπλάσματα om. FHADi: post καταπλ. del. τε Ε 2 εὐχρήστως N μιγυμένων μέντοι ἀλφίτων N 16 καταπλασσόμενα om. N φέλλα λεῖα NΕ: fort. recte 17 ἀνώδυνα N τρὶς (δὲ add. EDi) ἢ τετράκις ποθέντα NEDiDl 18 θερα- πεύει πυρετοὺε FHA 19 πλήθους E (corr. E 2) μετρίαν παρακοπὴν NEA Di (μετρίαν superscr. H 2))