De materia medica

1 κέστρον τὸ καλούμενον ψυχρότροφον, ἐπειδὴ ἐν τοῖς ψυχροτάτοις εὑρίσκεται τόποις, ὅ ῥωμαῖοι βεττονίκην ἢ ῥουσμαρίναν [*](1 RV: κέστρον.) [*](7 SIM.: Pl. XXV 84.) [*](7 EXC.: Orib. XI s. v. (κέστρον — ἐλλεβόρου); Gal. XII 23 (unde Aet. I s v. Paul. Aeg. VII 3 s. v.): Ps. Ap. 1; Ps. Orib. III 44; A. Mai l. s. VII 431 (e Ps. Ap. et D. lat.).) [*](7 TEST.: Paul. Aeg. VII 3: βεττονίκη . . . . ἔστι δὲ καὶ παρὰ Ῥωμαίοις ἄλλη τις βεττονίκη καλουμένη, ἦν ὁ Διοσκουρίδης κέστρον ὀνομάζει, ἄλλοι δὲ ψυχρότροφον διὰ τὸ χαίρειν τοῖς ψυχροῖς τόποις μηδὲν ὅμοιον ἔχουσα τῇ προειρημένῃ πλήν τῆς ἐνεργείας. πρὸς δὲ τῷ κινεῖν σὔρα καὶ πρὸς ἄλλα πολλὰ ποιεπι, καὶ μάλιστα ἡ μὲν ῥίζα αὐτῆς μεθʼ ὑδρομέλιτος ποθεῖσα ἔμετον κινεῖ, τὰ δὲ φύλλα κοιλίαν ὑπάγει.) [*](1 tit. ΠΕΔΑΝΙΟΥ ΔΙΟϹΚΟΥΡΙΔΟΥ ΑΝΑΖΑΡΒΕΩϹ ΠΕΡΙ ΥΛΗϹ ΙΑΤΡΙΚΗϹ ΛΟΓΟϹ ΤΕΤΑΡΤΟϹ P: πεδακίου διοσκουρίδου ἀναζαρβέως περὶ ὕλης ἰατρικῆς λόγος τέταρτος FHADi: τάδε ἔνεστιν ἐν τῶ τετάρτω βιβλίω διοσκουρίδου περὶ τῶν λελεγμένων βοτανῶν καὶ ῥίζῶν οὔτως ἡ ὀνομάσία. καὶ τοῦτον περοσευχέριαν ἑκάστου τῶν ζητουμένων (sequ. ind. capp. ρπθ) E 2 τρισὶ βιβλίοις FHADi: τρισὶν ὧ E 8 ἀλαίου E (post δένδρων inser. ἐλαίων E) 5 ἐν δὲ E (δὲ eras. E2) 6 τε om. FHADi) [*](7 num. cap. υογ ODi: α E tit. περὶ κέστρου FAHDi: cestros Pl. τὸ καλ. φυχρ. om. N ψυχοτρόφον E: ψυχότροφον FHADiGal.: psicrotrofon Dl: spani spichtrofos Ps. Ap.: psychrotrophon Pl. 8 ὃ] τοῦτο RDi βετο- γίκην FHADiGal: οὐτεπονίκην C ἢ ῥουσμαρίναν om. REDl: del. V: fort. ῥουσμαρῖνον cf. D, III 75) [*](9 C fol. 194v: N fol. 89 marg. adscr. τὸ λεγόμενον βγεττονίκη C (m. rec))

2 ῥίζαι δὲ ὕπεισι λεπταὶ ὡς ἐλλεβόρου, αἴτινες ἔμετον φλεγματώδη κινοῦσι μεθʼ ὑδρομέλιτος πινόμεναι. τῶν δὲ φύλλων δίδόται πρὸς σπάσματα καὶ ῥήγματα καὶ πρὸς τάς ἐν ὑστέρᾶ διαθέσεις καὶ πνίγας ὑστερικὰς δραχμῆς μιᾶς ὁλκὴ μεθʼ ὑδρομέλιτος ἢ ὕδατος, θηριοδήκτοις δὲ ὁλκαὶ τρεῖς μετʼ οἴνου κοτυλῶν δυεῖν. καταπλασσομένη δὲ ἡ πόα ὡφελεῖ τούς θηριοδήκτους, καὶ πρὸς τὰ θανάσιμα ὁλκὴ μετʼ οἴνου ποθεῖσα ἁρμόζει· ἐὰν δέ τις προπίῃ, οὐδὲν βλαβήσεται λαβών θανάσιμον φάρμακον.

3 ἐστι δὲ καὶ οὐρητικὴ κοιλίας τε ὑποβιβαστική· θεραπεύει δὲ καὶ ἐπιλήπτους καὶ μαινομένους μεθʼ ὕδατος πινομένη καὶ ηπατικοὺς, σπληνικούς τε μετʼ ὄξους καὶ μέλιτος ὁλκὴ δραχμῆς μιᾶς. ποιεῖ δὲ καὶ πέψιν, ἐάν τις μετὰ τὸ δεῖπνον καταπίνῃ κυάμου μέγεθος μετὰ μέλιτος ἑφθοῦ, ὁμοίως [*](7 SIM.: Pl. XXVI 40 — Pl. XXVI 37 D. eup. II 34 (247) — Pl. XXVI 151 eup. II 72 (286) — Pl. XXV 125. 101 eup. II 115 (316) — Pl. XXV 127. 128 eup. II 135 (236) — Pl. XXVI 54 — Pl. XXVI 113 — Pl. XXVi 118 — Pl. XXVI 35 eup. II 58 (270) ù eup. II 61 (273) — Pl. XXVI 32.) [*](1 πόα ἐστὶ om. R: ἐστὶ om. E 2 μείζων RE φὑλλα μαλακὰ λεπτὰ καὶ μακρ E μαλακά] om. R (del. A): λεπτὰ Dl 3 δρυσί R ἱνώδη καὶ εὐώδη E (corr. E) 4 τὴν ῥίζαν FHADi ἐπ᾿ ἄκρον δὲ τὸν κανλόν P: κατ’ ἄκρον δὲ τοῦ καυλοῦ E: ἐπ᾿ ἄκρῳ δὲ τῶν καυλῶν FHADi: παρὰ μακρὸν δὲ τὸν καυλὸν R: παρὰ μακροῦ τοῦ καυλοῦ superscr. A: correxi ἔνεστι] ἐν ᾧ ἐστι R: ἔνεστιν E (ν pr. in ras.): ἔνεστι reliqui 5 θύμβρας Di: υύμβρα reliqui χρὴ] δεὶ HDi συλλέγοντας NDi: συλλέγοντα C: συλλεγομένους FHA: συλλέγειν καὶ E 7 ἔμετον om. R: del. A': κινοῦσι ἔμετον Di 8 προσκα- λοῦσι FHA διδόναι CDi: διδόμεναι N 9 τὰ σπάσματα FH: σπαράγματα R: superscr. A καὶ addidi ῥήγματα om. N 10 μιᾶς om. RE ἁλκῆς RP: ὅλης V 11 ἢ ὅδατος om. FHADi post ὕδατος add. πινόμεναι FHADi δὲ] τε FHA 12 κκὶ ante καταπλασσομένη inser. E (dittogr.) 13 ὁλκὴ ᾶ Ε 14 δὲ om. FHA 15 φάρμακον om. RE, ante θανάσιμον transpos. Di καὶ ορητική] διονρητικὸν R: δμωυρητμκή E ὑποβοβμστικόν R 16 ἐπιλημπτικοῦς E καὶ (alt.) om, R 17 ἡπμτικούς καὶ (τε καὶ N) σπληνικούς RE τε] δὲ OE: corr. Sarac. ἀξυμέλιτος RDiE 18 α΄ πλῆθος HA: ὁλκῆς ᾶ Ε μιᾶς om. P: μιἄς ποθεἴσα RDiE post δεῖπνον add. αὐτὸ R, αὐτὴν Di 19 κυάμου μέγεθος λάβῃ [καταπινομένη C: καταπίῃ Di) RDi: κυάμου τὸ μέγεθος E)

δίδοται καὶ αἱμοπτυϊκοῖς 4 ὁλκὴ τριωβόλου μετὰ κράματος κυάθου ἑνὸς γαλακτώδους, ἰσχιαδικοῖς τε μεθʼ ὕδατος καὶ νεφριτικοῖς καὶ κύστιν ἀλγοῦσιν, ὑδρωπικοῖς τε δραχμῶν δυεῖν ὁλκὴ μεθ᾿ ὑδρομέλιτρς πυρέσσουσιν, ἀπυρέτοις δὲ σύν οἰνομέλιτι, ἰκτεριῶντάς τε καθίστησι καὶ καταμήνια ἄγει ὁλκὴ μία πινομένη μετ᾿ οἴνου. κοιλίαν δὲ δραχμαὶ τέσσαρες ποθεῖσαι καθαίρουσι μεθ᾿ ὑδρομέλιτος κυάθων δέκα· ποιεῖ καὶ πρὸς φθισικούς, ἐμπυϊκοὺς μετὰ μέλιτος. ἀποτίθεσθαι δὲ δεῖ τὰ φύλλα ξηρὰ λεῖα ἐν κεραμεῷ ἀγγείῳ.